abcdefgh
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG
Contactpersoon Doorkiesnummer
- -
Datum Bijlage(n)
20 december 2007 -
Ons kenmerk Uw kenmerk
VENW/DGP-2007/9170 -
Onderwerp
Onderhoud spoor in Zeeland
Geachte voorzitter,
In reactie op het verzoek van de vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat (kenmerk
07-VW-B-116) ontvangt u bij deze mijn reactie op het artikel in de Provinciale Zeeuwse
Courant van 19 december 2007 getiteld "Spoor moet dicht in 2008". Daarbij zal ik ingaan
op mijn bemoeienis met dit onderwerp. Tevens beantwoord ik in deze brief de vragen die
de leden Koppejan en Mastwijk hebben gesteld over het feit dat in 2008 de treinen in
Zeeland een maand lang niet zullen rijden.
In het artikel in de PZC van 19 december 2007 wordt verslag gedaan van de stand van
zaken in het overleg tussen het provinciebestuur en ProRail over de planning van de
noodzakelijke werkzaamheden aan het spoor in Zeeland in 2008. ProRail heeft naar
aanleiding van kamervragen op mijn verzoek het initiatief genomen voor aanvullend
overleg begin januari met het provinciebestuur, naar aanleiding van de commotie die was
ontstaan na de bekendmaking door ProRail dat de werkzaamheden in èèn lange
buitendienststelling in de periode 22 maart tot 22 april 2008 gaan plaatsvinden. Op de
uitkomsten van dit overleg kan ik nu nog niet vooruit lopen.
ProRail heeft in de periode voor de bekendmaking uitvoerig overleg gevoerd met de
betrokken goederenvervoerders en NS over de beste manier om de werkzaamheden in te
plannen. Vijf varianten zijn aan de vervoerders voorgelegd. Naast de buitendienststelling
van een maand waren dat een variant met 3 maal 250 uur buitendienststelling, een
variant met 4 maal 200 uur buitendienststelling, een variant met 3 maal 340 uur
buitendienststelling, en een variant met 161 maal 9 uur buitendienststelling. Uiteindelijk is
Ministerie van Verkeer en Waterstaat Telefoon 070 - 351 6171
Postbus 20901 2500 EX Den Haag Fax 070 - 351 7895
Bezoekadres : Plesmanweg 1-6, Den Haag Internet www.minvenw.nl
Bereikbaar met tramlijn 9 of bus 22 vanaf station CS of met tramlijn 9 vanaf station HS
VENW/DGP-2007/9170
daarbij door alle vervoerders ingestemd met de keuze voor èèn langdurige
buitendienststelling. Ook de provincie Zeeland is voorstander van dit alternatief. De
inschatting van de betrokken vervoerders, in overleg met ProRail, is dat de reiziger meer
gebaat is met een eenmalige buitendienststelling vroeg in het jaar waarbij goed
vervangend vervoer wordt geboden, dan met veelvuldige langdurige uitval van de
treindienst gedurende het gehele jaar.
Het artikel in de PZC geeft aan dat in het overleg tussen ProRail en het provinciebestuur
duidelijk is geworden dat de gekozen variant voor de reiziger uiteindelijk het minste hinder
oplevert. Begin januari 2008 zal nog bestuurlijk overleg tussen de provincie Zeeland en
ProRail plaatsvinden. Ik stel voorop dat het hier niet gaat om onderhoud, maar om
vernieuwingswerk. Er worden geluids- en veiligheidsvoorzieningen aangebracht voor het
toenemende vervoer, met name vanwege de opening van de Westerschelde
containerterminal. Als uitkomst van planstudies en vanwege het economisch belang voor
Nederland en de regio is besloten dit voor 1 januari 2009 te realiseren. Dit is vastgelegd in
een uitspraak van de Raad van State. Er wordt zo min mogelijk gewerkt met
geluidsschermen, vanwege de leefbaarheid in de gemeenten langs de lijn, en er wordt stil
spoor gelegd. De noodzaak om de werken uit te voeren voor 1 januari 2009 is dus
onomstotelijk vastgelegd door de hoogste rechter en wordt door niemand betwist. Deze
werkzaamheden vergen een grootschalige buitendienststelling van het spoor en dat levert
altijd hinder op voor de reizigers. Het is zoals hiervoor aangegeven de keuze geweest van
NS en alle andere betrokken vervoerders om in overleg met ProRail èèn langere
buitendienststelling vroeg in het jaar te plannen in plaats van vele kleinere. Voordeel
hiervan is dat NS ruim de tijd heeft om voor de maand dat er geen treinen rijden te zorgen
voor goed vervangend (bus)vervoer.
Hieronder beantwoord ik de vragen die de leden Koppejan en Mastwijk hebben gesteld
over het feit dat in 2008 de treinen in Zeeland een maand lang niet zullen rijden. In mijn
brief van 6 december 2007 heb ik de Kamer verzocht mij uitstel te verlenen voor de
beantwoording van deze vragen omdat ik het van belang acht de uitkomsten van het
overleg tussen ProRail en de provincie Zeeland te kunnen betrekken bij mijn antwoorden.
Naar aanleiding van uw verzoek beantwoord ik de vragen bij deze alsnog, met een
voorbehoud voor nieuwe inzichten die mogelijk uit het bestuurlijk overleg in januari
kunnen voortvloeien.
1 Bent u bekend met het feit dat in Zeeland in 2008 een maand lang geen treinen rijden
omdat er door ProRail werkzaamheden zijn gepland aan het spoor?1
1 Ja, ProRail heeft mij laten weten dat zij van 22 maart tot 22 april 2008 in Zeeland op
meerdere locaties werkt aan het aanbrengen van geluidsbeperkende maatregelen en
gelijktijdige vernieuwing van het spoor. Na overleg met alle betrokken vervoerders
heeft ProRail besloten de werkzaamheden te clusteren in één grote
buitendienststelling van een maand vroeg in het jaar in plaats van vele langere
buitendienststellingen gedurende het gehele jaar 2008. De reden hiervan is de grote
1 PZC, 23 oktober 2007
---
VENW/DGP-2007/9170
onderhoudsnoodzaak die spreiding van de werkzaamheden over meerdere perioden
met minder klanthinder niet mogelijk maakte. Als alles gaat volgens planning is er in
de periode van 22 maart tot 22 april 2008 geen reizigersverkeer mogelijk tussen
Bergen op Zoom en Vlissingen. Voor goederenverkeer zijn er 's nachts op weekdagen
wel beperkte mogelijkheden voor verkeer van en naar de Sloehaven.
2 Bent u bekend met het feit dat in de week van 22 oktober 2007 de treinen ook al een
week niet rijden vanwege werkzaamheden van ProRail aan het spoor en dat dit
ondanks de inzet van busvervoer, veel vertraging (oplopend tot meer dan 3 uur per
dag) en overlast geeft voor de Zeeuwse treinreiziger (zakelijke gebruikers en
studenten)?
2 Ja, ProRail heeft mij gemeld dat in de herfstvakantie van 20 tot 29 oktober geen
treinverkeer mogelijk is geweest tussen Roosendaal en Bergen op Zoom en tussen
Goes en Middelburg. In de beide weekenden binnen deze periode is ook gewerkt ter
hoogte van Kapelle. De werkzaamheden betroffen spoorvernieuwing waarbij rekening
gehouden moest worden met de mogelijke aanwezigheid van explosieven. Bij het
bepalen van de uitvoeringsperiode van de werkzaamheden is bewust gekozen voor de
herfstvakantie omdat het aantal reizigers dan lager is dan in andere weken.
Het noodgedwongen niet kunnen rijden van treinen levert voor reizigers altijd hinder
en langere reistijden op. NS tracht met een alternatief vervoersaanbod per bus zo
goed mogelijk in te spelen op de behoefte van haar klanten, tegen een aanvaardbare
prijs.
3 Deelt u de mening dat vertragingen en overlast van deze omvang, gedurende een
maand, een te zware belasting vormen voor werk, studie en sociaal leven van de
Zeeuwse burgers die afhankelijk zijn van de trein?
3 Ik, en met mij alle partijen in de spoorsector realiseren zich dat grootschalige
werkzaamheden aan het spoor hinder voor reizigers en klanten van
goederenvervoerders met zich meebrengen. Maar werkzaamheden aan het spoor zijn
onvermijdelijk om de veiligheid en de kwaliteit van spoorvervoer te kunnen blijven
garanderen. In Zeeland is er sprake van een geluidsprobleem als gevolg van groeiend
treinverkeer vanuit de Sloehaven. De voormalige staatssecretaris van VROM heeft
bepaald dat het geluidsprobleem per 1 januari 2009 moet zijn teruggedrongen. De
hiervoor afgesproken maatregelen worden in deze grote buitendienststelling
gerealiseerd. De keuze waarvoor ProRail en de vervoerders zich gesteld zagen was of
één lange periode van hinder of vele korte periodes van hinder voor de reiziger.
ProRail heeft uiteindelijk na overleg met de vervoerders gekozen voor één lange
periode in plaats van meerdere kortere periodes. Zoals in mijn inleiding aangegeven
zijn in totaal vijf varianten voor de buitendienststelling bekeken.
Ik deel uw mening dat tijdens zo'n lange buitendienststelling alles gedaan moet
worden om de hinder voor de reizigers zo beperkt mogelijk te houden. Hiervoor is de
NS verantwoordelijk. Zij moet zorgen voor voldoende goed vervangend vervoer. NS
---
VENW/DGP-2007/9170
gaat mede naar aanleiding van de ervaringen bij de buitendienststelling in oktober
evalueren hoe het vervangend vervoer volgend jaar verbeterd kan worden.
4 Vindt u het zowel vanuit het perspectief van klantvriendelijke dienstverlening als ook
vanuit economisch en sociaal perspectief, verantwoord dat de Zeeuwse treinreiziger in
2008 een maand lang met vertragingen en overlast wordt geconfronteerd op de
Zeeuwse spoorlijnen?
4 Zie mijn antwoord op vraag 3.
Ten aanzien van de economische belangen geldt dat onderhoud- en
vernieuwingswerk noodzakelijk zijn om de groei van het treinverkeer mogelijk te
maken. De komst van de Westerschelde containerterminal is belangrijk voor de
economie van Zeeland. Bij de uitvoering van de werkzaamheden wordt rekening
gehouden met economische belangen van de bedrijven in de Sloehaven, door 's
nachts goederenvervoer mogelijk te maken.
5 Hoe verhoudt deze overlast en uitval van treinen zich tot het streven van het kabinet
om 5% reizigersgroei op het spoor te realiseren?
5 In mijn brief van 9 oktober 2007 (kenmerk VENW/DGP-2007/8355) met antwoorden
op vragen van de vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat over het proces van
capaciteitsverdeling heb ik aangegeven dat het kabinet de ambitie heeft om de
huidige groei van het OV per spoor (circa 5% in 2005 en 2006) deze kabinetsperiode
vast te houden. Daarvoor heb ik een Actieplan opgesteld, in samenwerking met de
spoorsector, decentrale overheden, consumentenorganisaties, het bedrijfsleven en de
kennisinstituten, dat op 19 november aan uw kamer verzonden is. Het Actieplan
bevat korte termijn-maatregelen om het OV per spoor aantrekkelijk te maken voor
steeds meer mensen, en ook maatregelen om de groei te faciliteren. Groot onderhoud
en vernieuwing van het spoor is noodzakelijk, en af en toe zal daarvoor het spoor
buiten dienst moeten worden gesteld. Om verdere groei van het OV per spoor te
bereiken zal de betrouwbaarheid van de treindienst hoog moeten zijn.
6 Bent u bereid om met ProRail in gesprek te gaan over een dusdanige aanpassing van
de planning van werkzaamheden dat de overlast voor de Zeeuwse treinreiziger in
2008 tot een minimum beperkt blijft?
6 Door ProRail, NS en goederenvervoerders is intensief overleg gevoerd over wijze
waarop de noodzakelijke werkzaamheden het beste kunnen worden uitgevoerd.
Uiteindelijk heeft ProRail besloten tot uitvoering in één aaneengesloten periode in
2008. ProRail en de provincie Zeeland hebben op mijn verzoek begin januari
aanvullend bestuurlijk overleg over genoemde problematiek.
Ik acht het onwaarschijnlijk dat hernieuwd overleg tot een betere oplossing zal leiden
voor werkzaamheden waarvan nut en noodzaak niet ter discussie staat. De overlast
---
VENW/DGP-2007/9170
voor de reizigers zal tot een minimum beperkt moeten blijven door de inzet van
voldoende goed vervangend vervoer.
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT
Camiel Eurlings
---
Ministerie van Verkeer en Waterstaat