De Nederlandse Bank


DNB publiceert Statistisch Bulletin december 2007

Persbericht
Datum 19 december 2007

Doorwerking van de ECB-rente op bancaire tarieven varieert

Sinds eind 2005 heeft de ECB de beleidsrente met in totaal 2 procentpunten verhoogd tot 4 procent. De doorwerking van zo'n verhoging in de tarieven van Nederlandse banken varieert. Zo zijn de kosten van rood staan de laatste twee jaren voor huishoudens en bedrijven met 0,8 procentpunt gestegen. Op lange leningen en hypotheken werd vooral het tarief voor bedrijven opgetrokken - met 1,5 procentpunt - waardoor die nu evenveel betalen als gezinnen. Een jaar geleden leken banken nog vooral kredietrentes te verhogen, maar inmiddels is de hogere ECB-rente vooral ook in de spaarrente duidelijker zichtbaar geworden. Op bepaalde deposito's is die nu verdubbeld tot 4 procent. Girale tegoeden brengen doorgaans weinig op, maar ook daarover is de rente voor bedrijven met een vol procentpunt verhoogd, tot 2,5 procent. Terughoudender waren banken met de girale rente voor huishoudens, die slechts een kwart procentpunt steeg tot 0,75 procent. Effect financiële onrust op Nederlandse banken vooralsnog beperkt

Medio augustus 2007 groeide op de financiële markten de onrust over de hypotheekcrisis in de Verenigde Staten. Onduidelijk was in welke mate deze crisis door zou werken op het bankwezen. Voor Nederlandse banken waren, afgaande op tot en met september beschikbare cijfers over de interbancaire kredietverlening, de gevolgen vooralsnog beperkt. Zo is in het derde kwartaal het niveau van de binnen Nederland interbancair verstrekte leningen vrij stabiel gebleven ten opzichte van het kwartaal ervoor. De resultaten van de Nederlandse banken bleven vrijwel gelijk. Ook de portefeuille van de pensioensector liet geen bijzondere ontwikkeling zien. Pensioenfondsen deden het zelfs iets beter dan vooraf vastgestelde benchmarks, mede dankzij beleggingen in hedge fondsen die de waardedalingen van aandelen compenseerden. Internationale concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen verbeterd?

De Nederlandse beleggingsfondsensector had de laatste jaren met toenemende concurrentie te maken uit het buitenland. Dit bleek bijvoorbeeld uit de verplaatsing van Nederlandse fondsen naar Luxemburg. Met name in de fondsenportefeuille van de Nederlandse huishoudens verloren de Nederlandse beleggingsfondsen van begin 2006 tot en met september 2007 per saldo marktaandeel aan Luxemburg. Om de concurrentiepositie van Nederlandse beleggingsfondsen en het vestigingsklimaat voor dit soort fondsen te versterken heeft de overheid vorig jaar en dit jaar diverse maatregelen getroffen. Afgaande op de nieuwe inleg in Nederlandse fondsen en de recente terugtrekking van gelden uit Luxemburgse fondsen is nu mogelijk van een kentering sprake. Omzetten op de valutamarkt in Nederland in drie jaar gehalveerd

De afgelopen drie jaren is de traditionele valutahandel van Nederlandse banken gehalveerd en is hun handel in onderhandse derivaten slechts licht toegenomen. Die ontwikkeling was deels het gevolg van het overbrengen van handel, door een deel van het Nederlandse bankwezen, naar Londen, dat als financieel centrum ook reeds uit andere landen veel handel had aangetrokken. Een steeds groter deel van de valutahandel van in Nederland gevestigde banken betreft andere munten dan de euro of de Amerikaanse dollar. Dat zijn enkele resultaten van de laatste driejaarlijkse internationale enquête afgenomen door de Bank for International Settlements. Het externe vermogen van Nederland in 2006

Het externe vermogen, het verschil tussen vorderingen op en verplichtingen aan het buitenland, nam toe met EUR 21 miljard, waardoor een (kleine) netto vordering van EUR 4 miljard op het buitenland ontstond. Het overschot op de lopende rekening van de betalingsbalans was met EUR 45 miljard nog nooit zo groot. Tegenover die positieve bijdrage aan het externe vermogen stonden echter ook grote, per saldo negatieve waarderingseffecten. Dat deze zo omvangrijk kunnen zijn, komt door de grote omvang van de externe vorderingen en verplichtingen. Nederland is de meest open economie van de grotere geïndustrialiseerde landen. Het gemiddelde rendement dat Nederlanders in de afgelopen twintig jaar in het buitenland behaalden, is ruim 2,5 procent achtergebleven bij het rendement van niet-ingezetenen op activa in Nederland. Maar in 2006 was dit verschil zeer klein dankzij hoge opbrengsten op directe investeringen in het buitenland.

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans (020-5243100, 06-52496961) of Herman Lutke Schipholt (020-5242712, 06-52496900)