14 december 2007

Dick van Bommel overleden

Dick van Bommel overleed 13 december 2007 op 79-jarige leeftijd. Hij was in dienst van de NCRV tussen 1952 en 1988 en stond aan de wieg van talloze NCRV-programma's.

Dick van Bommel (1928 - 2007)

journalist/verslaggever/televisiemaker

Een van Nederlands televisiepioniers; bepaalt in de jaren zestig/zeventig met sportieve en spelprogramma's mede het gezicht van de NCRV. Met sportieve (Zeskamp) en intelligente (Tweekamp) spelprogramma´s maakt hij de protestant-christelijke omroep tot een grote familieomroep met meer dan 500.000 leden. Van Bommel geeft kijkend Nederland een luchtiger beeld dan het sombere, stugge en een ander dan het eigen cultuurafwijzend imago dat het Calvinisme aankleeft. Zijn sportieve, avontuurlijke en creatieve geest krijgt alle speelruimte. Hij bezit bovendien de eigenschap om teams te vormen en mensen te stimuleren. Het is ook aan die laatste eigenschap te danken, dat Van Bommels televisiejaren een successtory zijn.

Biografie Dirk Gijsbertus van Bommel wordt geboren op 5 januari 1928 in een Nederlands Hervormd gezin te Stompwijk bij Den Haag. Zijn vader is werkmeester/opzichter bij de Nederlandse Spoorwegen. De Van Bommels zijn een spoorwegengeslacht. Maar in plaats van bij de spoorwegen wordt Dick van Bommel na de HBS A stad- en sportverslaggever bij de Haagsche Courant. Als hobby blijft hij zijn leven lang met treintjes spelen. Hij wordt enthousiast voor de televisie, wanneer hem gevraagd wordt bij de eerste tv-beelden van het Binnenhof commentaar te spreken. De Nederlandse televisie bestaat pas één jaar. Er is één televisiezender die slechts enkele uren per dag uitzendt, als hij in vaste dienst treedt bij de NCRV. De programma´s worden gemaakt door vijf publieke omroepen en de Nederlandse Televisie Stichting. Zijn hele omroeploopbaan blijft Dick van Bommel in dienst van de NCRV, die van grote invloed is op de emancipatie van protestants-christelijk Nederland. Zijn tweede echtgenote is Lies van Bommel-Roukema (1930-1987), die in 1951 de eerste vrouwelijke medewerker van de NCRV-televisie is en als producer van Farce Majeure een bekende tv-naam wordt. Van Bommel is getrouwd met Elena Constantin en woont in Arnhem. Uit zijn eerste huwelijk heeft hij drie kinderen.

Omroeploopbaan | Radio
1952-1954
Hoewel Dick van Bommel in dienst is van de NCRV-televisie, mag hij ook enkele keren werken voor de NCRV-radio die geen sportredactie kent en waarvoor Van Bommel sinds 1949 freelance werk doet. Op 25 november 1953 verslaat hij voor de NCRV- radio 'de voetbalwedstrijd van de eeuw' tussen Engeland en Hongarije. De eerste wedstrijd ooit, die het Engelse elftal in het Wembleystadion verliest, met 3-6. En op 3 februari 1954 is hij de eerste verslaggever, die een Elfstedentocht achter op een motorfiets verslaat. Helaas is de radioverbinding met de Hilversumse studio zeer gebrekkig.

1989-2003
Van Bommel richt in zijn woonplaats de Stadsomroep Arnhem op. Hij is bestuurslid, adviseur en tien jaar lang presentator van het middagprogramma:"De Rotonde".

Omroeploopbaan | Televisie
1952-1962
Op 1 september 1952 wordt Dick van Bommel bij de NCRV aangesteld als redacteur van het Televisiejournaal, regisseur van kinderprogramma´s en documentaires, regisseur van amusementsprogramma en als reizend verslaggever. De NCRV-televisiestaf bestaat uit nog geen tien mensen! Om het regievak te leren mag hij een cursus bij de ORTF in Parijs volgen. Hij is een van de verslaggevers die de 500.000ste televisiekijker welkom heten. Verder maakt hij documentaires. Een van zijn spraakmakendste programma´s is "Telediscoparade" (1955 -1959). Een maandelijks programma, waarin Van Bommel nieuwsfragmenten van eigen commentaar en contrasterende liedteksten voorziet, waardoor een komisch effect ontstaat. In 1959 verzorgt Van Bommel het commentaar bij het jaarlijkse defilé op Paleis Soestdijk. Met veelal cameraman Didier van Koekenberg maakt Van Bommel reisreportages in de hele wereld. Zo maakt hij in de zomer van 1959 een reis naar Egypte, Jordanië, Israël en Libanon. De filmimpressie van deze trip is in april 1960 te zien in "Wie verre reizen doet, kan later veel verhalen..." Tot ver in de jaren zestig wordt hij ook nog steeds ingezet als NCRV´s sportverslaggever, om bijvoorbeeld Elfstedentochtrijders te interviewen. Hij sluit deze episode in zijn carrière af met een jaaroverzicht voorzien van door Dick Bruynesteyn getekende cartoons.

1963-1988
Het nieuwe medium groeit zo snel, dat specialisatie vereist is. Van Bommel wordt Hoofd van de afdeling Gevarieerde Programma´s Televisie. In zijn nieuwe functie bedenkt en ontwikkelt Van Bommel met zijn naaste medewerkers amusementsprogramma´s met een wedstrijdelement. Die zijn groots van aanpak en vermakelijk, wat al blijkt in de eerste uitzending van "Een tegen allen" (1964). De bevolking van Bolsward moet een aantal sportieve en andere opdrachten uitvoeren. Een van de opdrachten is de vervaardiging van een reuzengroot breiwerk. Binnen tien minuten zitten er meer dan 150 dames op het stadsplein te breien! Het programma is het gesprek van de dag. Na drie seizoenen wordt "Eén tegen allen" opgevolgd door het sportievere "Zeskamp", gespeeld in een hal, waaraan zes ploegen uit evenveel gemeenten tegen elkaar spelen. Wanneer ook de Belgische televisie meedoet, heet het programma "Interland". Met deelnemers uit zes verschillende Europese landen, die in Sinterklaaskostuums tegen zeephellingen op klimmen en andere wedstrijdspelen doen die en behendigheid, kracht en uithoudingsvermogen vereisen. De naam van het zowel spectaculair als dikwijls vermakelijke en door miljoenen televisiekijkers bekeken programma, wordt veranderd in "Zeskamp Internationaal" of "Spel zonder grenzen". Dit Europese spektakel houdt het bij de NCRV acht seizoenen vol, van 1969 tot in 1977. In april 1987 beëindigt de NCRV "Zeskamp", omdat de kosten van een half miljoen gulden (± ¤225.000) per uitzending een te grote aanslag zijn op het televisiebudget van de omroep. Andere door Van Bommel meebedachte programmaformules zijn even succesvol én minder kostbaar, zoals "Familie Zeskamp Show" (1983), "Springtrofee" (1985-1988), "Herkent u deze melodie" en "Zo vader zo zoon" (dat in 1982 al zijn 200e uitzending beleeft) en de "Minivoetbalshow". Hij staat aan de wieg van programma´s als "Ja, natuurlijk", de "Dikvoormekaar Show" op televisie (1977), "Farce Majeure" (1967-1986) en "Showroom". Van Bommel is een creatieve stimulator bij tal van eenmalige tv-producties als "Blaastest", "Internationaal Bloemengala" en het "Internationaal Opera Televisie Concours". Onder zijn supervisie groeien Barend Barendse, Ted de Braak, Dick Passchier, Kick Stokhuizen en Judith Bosch uit tot nationale beroemdheden. Van Bommel houdt zich eveneens bezig met omroepbrede activiteiten als het (Eurovisie) "Songfestival". In NCRV- jubileumprogramma´s komt het spelelement weer aan bod.

1986-1988
Op 1 februari 1986 draagt hij de leiding van de afdeling Gevarieerde Programma´s televisie over Jan van Dalen. Van Bommel ontwikkelt en regisseert een aantal programma´s voor de NCRV, die soms wegens succes een vervolg krijgen.

Prijzen en onderscheidingen

* Persprijs van de Nederlandse Hippische Sportbond (1973).
* Ridder in de Orde van Oranje Nassau (1978).
* Onafhankelijkheidsmedaille van de Socialistische Republiek Roemenië (1979).
* Erepenning van het Nederlands Olympisch Comité (1987).
* Arnhems meisje van de gemeente Arnhem (2003).

2007
Dick van Bommel overleed op donderdag 13 december op 79-jarige leeftijd.

Versie, december 2007