ABVAKABO FNV

Volop ideeën rijksconferentie: "Er is een nieuwe `interface' nodig tussen burger en overheid"

Het wordt tijd dat degenen die echt kennis hebben van de praktijk nu eens aan het woord komen'. Zo opende Koert Vrijhof, een van de organisatoren, de conferentie `Zet de vernieuwing op één'.

Echte vernieuwing

Het was volle bak in zaal Concordia in Den Haag. Zo'n 180 rijksambtenaren bespraken op 12 december wat er moet gebeuren om echte vernieuwing van de rijksoverheid mogelijk te maken. De bijeenkomst was georganiseerd door de vier bonden en het Platform Rijk Ondernemingsraden. Alle conclusies en suggesties resulteren in een witboek dat aan Roel Bekker, de minister en de politiek wordt aangeboden.

Dagvoorzitter Joep Schrijvers (auteur van het boekje `Hoe word ik een rat?') riep een aantal sprekers naar de zeepkist. Achtereenvolgens namen Roel Bekker, Alex Brenninkmeijer (nationale ombudsman) Jan Willem Dieten (ABVAKABO FNV), de winnares debating bij de jonge ambtenaren, Birgit ten Cate, en Marienne Verhoef, ooit zelf ambtenaar (pSG) en nu directeur van jeugdzorgorganisatie `Spirit' het woord.

Nieuwe interface nodig

De toespraak van ombudsman Brenninkmeijer was opvallend. Dat mensen niet tevreden zijn over de overheid ligt niet aan de ambtenaren, maar aan het systeem, beargumenteerde hij. Hij noemde Nederland rigide; `er is steeds een weerslag van de politieke verkokering in de ambtelijke organisatie.' De strijd om de macht binnen de democratie is volgens hem slecht voor de bureaucratie. "We moeten naar een nieuwe interface tussen burger en overheid". Het persoonlijke, het behoorlijke en de participatie van mensen moeten volgens Brenninkmeijer ten grondslag liggen aan zo'n nieuwe interface. "We moeten van een `machtsmodel' (wij bepalen wat er gebeurt) naar een bemiddelingsmodel (volgens de redactie is dat: je kijkt samen wat de beste oplossing is binnen gegeven randvoorwaarden.) Jan Willem Dieten riep ambtenaren op om lef te hebben en het niet te accepteren als je moet werken op een manier die niet goed is.

De discussie ging 's middags verder in een aantal workshops. Een aantal conclusies:

* De politiek mag het schrappen van taken, zoals al door de SGs is bepleit, niet uit de weg gaan.

* Om de vernieuwing tot een succes te maken is inspirerend leiderschap noodzakelijk en op dat terrein moet er nog wel wat gebeuren.

* Start een overheidsfunda.nl waar matching van vraag en aanbod van banen, klussen en porjecten moet plaatsvinden.
* Prikkel (top) management om medewerkers de ruimte te geven om door te stromen en ze niet krampachtig vast te houden.
* Beleid, uitvoering en samenleving moeten de uitvoerbaarheid in een vroeg stadium toetsen.

* Schep in de jaarplannen 25% ruimte om echt te kunnen vernieuwen, anders moet het erbij gedaan worden en krijgt het oude voorrang.

Ruurd van de Spoel, voorzitter van het Platform Rijk Ondernemingsraden, stond tevreden bij de naborrel. "Van de beruchte ambtelijke schotten was vandaag niets te merken, hier is gesproken vanuit de één rijk gedachte. Er is genoeg input voor een witboek waarmee wij de vernieuwing op 1 kunnen zetten."