Volop ideeën rijksconferentie: "Er is een nieuwe `interface' nodig tussen
burger en overheid"
Het wordt tijd dat degenen die echt kennis hebben van de praktijk nu
eens aan het woord komen'. Zo opende Koert Vrijhof, een van de
organisatoren, de conferentie `Zet de vernieuwing op één'.
Echte vernieuwing
Het was volle bak in zaal Concordia in Den Haag. Zo'n 180
rijksambtenaren bespraken op 12 december wat er moet gebeuren om echte
vernieuwing van de rijksoverheid mogelijk te maken. De bijeenkomst was
georganiseerd door de vier bonden en het Platform Rijk
Ondernemingsraden. Alle conclusies en suggesties resulteren in een
witboek dat aan Roel Bekker, de minister en de politiek wordt
aangeboden.
Dagvoorzitter Joep Schrijvers (auteur van het boekje `Hoe word ik een
rat?') riep een aantal sprekers naar de zeepkist. Achtereenvolgens
namen Roel Bekker, Alex Brenninkmeijer (nationale ombudsman) Jan
Willem Dieten (ABVAKABO FNV), de winnares debating bij de jonge
ambtenaren, Birgit ten Cate, en Marienne Verhoef, ooit zelf ambtenaar
(pSG) en nu directeur van jeugdzorgorganisatie `Spirit' het woord.
Nieuwe interface nodig
De toespraak van ombudsman Brenninkmeijer was opvallend. Dat mensen
niet tevreden zijn over de overheid ligt niet aan de ambtenaren, maar
aan het systeem, beargumenteerde hij. Hij noemde Nederland rigide; `er
is steeds een weerslag van de politieke verkokering in de ambtelijke
organisatie.' De strijd om de macht binnen de democratie is volgens
hem slecht voor de bureaucratie. "We moeten naar een nieuwe interface
tussen burger en overheid". Het persoonlijke, het behoorlijke en de
participatie van mensen moeten volgens Brenninkmeijer ten grondslag
liggen aan zo'n nieuwe interface. "We moeten van een `machtsmodel'
(wij bepalen wat er gebeurt) naar een bemiddelingsmodel (volgens de
redactie is dat: je kijkt samen wat de beste oplossing is binnen
gegeven randvoorwaarden.) Jan Willem Dieten riep ambtenaren op om lef
te hebben en het niet te accepteren als je moet werken op een manier
die niet goed is.
De discussie ging 's middags verder in een aantal workshops. Een
aantal conclusies:
* De politiek mag het schrappen van taken, zoals al door de SGs is
bepleit, niet uit de weg gaan.
* Om de vernieuwing tot een succes te maken is inspirerend
leiderschap noodzakelijk en op dat terrein moet er nog wel wat
gebeuren.
* Start een overheidsfunda.nl waar matching van vraag en aanbod van
banen, klussen en porjecten moet plaatsvinden.
* Prikkel (top) management om medewerkers de ruimte te geven om door
te stromen en ze niet krampachtig vast te houden.
* Beleid, uitvoering en samenleving moeten de uitvoerbaarheid in een
vroeg stadium toetsen.
* Schep in de jaarplannen 25% ruimte om echt te kunnen vernieuwen,
anders moet het erbij gedaan worden en krijgt het oude voorrang.
Ruurd van de Spoel, voorzitter van het Platform Rijk
Ondernemingsraden, stond tevreden bij de naborrel. "Van de beruchte
ambtelijke schotten was vandaag niets te merken, hier is gesproken
vanuit de één rijk gedachte. Er is genoeg input voor een witboek
waarmee wij de vernieuwing op 1 kunnen zetten."
ABVAKABO FNV