Vrije Universiteit Amsterdam

Persbericht
13-12-2007

Krachtsveranderingen in tektonische aardplaten

VU-medewerker publiceert in Nature

In het gezaghebbende tijdschrift Nature is zojuist het artikel 'Dynamics of Mid-Palaeocene North Atlantic rifting linked with European intra-plate deformations' verschenen; aan dit artikel is bijgedragen door Randell Stephenson - universitair hoofddocent van de faculteit aard- en levenswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Het artikel levert een bijdrage aan de discussie over het bestaan van krachten in de verschillende aardplaten. De korst van de aarde wordt onderverdeeld in een aantal afzonderlijke tektonische platen. De afbeelding die u bij dit persbericht aantreft, toont de reconstructie van deze platen zo'n 62 miljoen jaar geleden. De beweging van deze platen tot dan toe wordt bevestigd door de ouderdom van de korst van de Atlantische Oceaan. De onderzoeken van Stephenson en collega's tonen aan dat er een relatie bestaat tussen de plotselinge breuk die zich destijds tussen Groenland en Europa voordeed - die uiteindelijk tot de vorming van de huidige plaatgrens leidde binnen de Noord-Atlantische Oceaan - en de gedetailleerde veranderingen die waar te nemen zijn in de patronen van de sedimentafzettingen in het continentaal plat van Europa.

Dit resultaat werd verkregen door zorgvuldige bestudering van de ouderdom en verdeling van de sedimenten van micro-organismen in kalksteen in en rond Denemarken en door middel van computermodellering van veranderingen van destijds in de spanningstoestand binnen de Europese plaat. Deze berekeningen tonen namelijk aan dat de effecten van spanning en ontspanning van de nieuwe breuk tussen Groenland en Europa de waargenomen veranderingen in sedimentatiepatronen in Europa kunnen verklaren. Dit resultaat is in strijd met de vigerende theorie dat deze breuk door de aanvang van vulkanisme uit een diepe bron binnen de aarde werd veroorzaakt, die tot de vorming van IJsland leidde.