Nieuws
Geminiden: vooral vrijdagavond vallende sterren
Piek op vrijdagavond 14 december
12 december 2007 - Midden december, vooral op de 14e, zijn er 's
nachts vallende sterren (de Geminiden) te zien. Dit jaar zijn de
omstandigheden zonder maanlicht gunstig. Bij een donkere en heldere
hemel zijn er ook de nacht ervoor en erna tientallen per uur te zien.
Geminide meteoor (foto: Jacob Kuiper)
Geminide meteoor (foto: Jacob Kuiper)
Een vallende ster - ook wel meteoor genoemd - heeft niets met echte
sterren van doen. Het gaat om een stofdeeltje of stukje gruis uit de
ruimte dat de dampkring van de aarde binnenkomt. Het botst met hoge
snelheid tegen moleculen in de lucht die daardoor even oplichten. Zo
zien we een lichtflitsje aan de hemel. Dit proces vindt plaats op een
hoogte van 80 tot 100 kilometer.
Meteoren verschijnen elke nacht. Maar in sommige perioden kunnen we er
meer zien dan normaal. Dat komt omdat de aarde dan een baan van een
komeet of planetoïde kruist. In die baan zitten veel stof- en
gruisdeeltjes die de komeet of planetoïde heeft achtergelaten. Als de
aarde door de baan trekt, komen de deeltjes in de atmosfeer van de
aarde terecht en dan verschijnen de meteoren.
2007 een gunstig jaar
Het weer is de cruciale factor bij het waarnemen van de meteoren. Als
het helder is zullen door het zwakke maanlicht ook zwakkere meteoren
te zien zijn. Op vrijdagavond 14 december wordt de echte piek
verwacht. Al even na 19 uur zullen de eerste meteoren vanuit
West-Europa zichtbaar zijn. Het punt waar ze vandaan lijken te komen,
bevindt zich dan in de Noordoostelijke hemel, waar op dat moment ook
een heldere oranje gekleurde ster staat, de planeet Mars. Omdat de
meteoren alle vanuit een denkbeeldig punt in het sterrenbeeld
Tweelingen (Gemini) komen, worden ze de Geminiden genoemd.
In de loop van de avond verplaatst het ontvluchtpunt (radiant) zich
aan de hemel. Het komt steeds hoger en staat om middernacht al zeer
hoog in het zuidoosten. In de nanacht staat het sterrenbeeld wat lager
in het Westen.
Als de weersomstandigheden gunstig zijn, kunnen mogelijk tientallen
meteoren per uur worden waargenomen. Op vrijdagavond, ruwweg tussen 19
en 21 uur trekken ze dan ook nog extra lange banen langs de hemel
waardoor ze extra opvallen.
Gunstig weer?
Of het weer in de nachten rond de 14e december meewerkt is nog de
vraag. Het hogedrukgebied waarmee we te maken hebben garandeert door
het vele vocht dat in de lucht zit geen heldere hemel. Nevel of
laaghangende bewolking horen ook tot de mogelijkheden. Mogelijk komen
de hoogste delen van het nabijgelegen Sauerland en de toppen van de
Ardennen boven de wolkendeken uit, maar zeker is ook dat niet. Op dit
moment is nog niet te zeggen of er ook nog gaten in de wolkendeken
optreden, dat kan pas vrij kort voor het moment van
verwachtingstijdstip in dit soort situaties worden aangeven. In de
nacht van vrijdag op zaterdag, de belangrijkste nacht voor de
meteorenzwerm, lijken de omstandigheden door aanvoer van iets drogere
lucht gunstiger te worden. Actuele weerberichten vindt u op onze
website (zie Verder lezen- actueel weerbericht)
Veel meer achtegrondinformatie over de Geminiden onder Externe links.
Eerste uitgave: 12-12-07
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut