Radboud Universiteit Nijmegen


Ieder z´n eigen ziekenhuis

Het blinde vertrouwen in de dokter is voorbij. Paren die een vruchtbaarheidsbehandeling (ivf) ondergaan, praten en denken nu al actief mee over hun behandeling. Binnen afzienbare tijd zullen andere groepen patiënten volgen. Dit is nog maar het begin van een ontwikkeling, die ertoe leidt dat straks elke patiënt bij wijze van spreken zijn eigen ziekenhuis creëert. Dit is de overtuiging van prof. dr. Jan Kremer, hoogleraar Voortplantingsgeneeskunde. Op 14 december houdt hij zijn oratie.

Digitale poli
Ivf-patiënten bij het UMC St Radboud hebben via een beveiligde website doorlopend toegang tot hun eigen medische gegevens: vanaf de eerste labuitslagen tot aan de laatste echo. De paren kunnen ook, als ze dat willen, via de website hun emoties en ervaringen delen met lotgenoten, vragen stellen op het forum en op gezette tijden chatten met hun arts. Zowel voor de patiënten als voor de artsen is dit een enorme vooruitgang. In de spreekkamer kunnen arts en patiënt nu tijd besteden aan onderwerpen die er echt toe doen, zoals moeilijke keuzes maken en ongewenste uitkomsten accepteren.

Virtueel ziekenhuis
In zijn oratie stelt Jan Kremer, onder wiens leiding de digitale ivf-poli in het UMC St Radboud ontwikkeld is, dat dit nog maar het begin is van een veel completer virtueel ziekenhuis. De ICT-mogelijkheden zijn nog lang niet uitgeput. Waarom zouden patiënten uren in de file staan voor een echo van vijf minuten? Laat de echo maken in het plaatselijke gezondheidscentrum bij de patiënt om de hoek, en stuur het beeld via een beveiligde internetverbinding naar het ivf-ziekenhuis. Niet de patiënten hoeven de Waalbrug over, alleen hun gegevens!

Patiënten willen en kunnen veel meer dan paternalistisch ingestelde dokters denken, aldus Kremer. Hij voorspelt dat straks elke patiënt z'n eigen, virtuele, ziekenhuis ontwerpt en gebruikt. Wat overblijft, is een beperkt aantal compacte medische centra met op lokaal niveau satellietposten. De medische centra zijn er straks uitsluitend nog voor zeer specialistische ingrepen en behandelingen. Verder functioneren ze als facilitair bedrijf, dat diensten mag leveren aan de virtuele ziekenhuizen van de patiënten.

Patiënt van de toekomst
Natuurlijk beseft Kremer dat ivf-paren afwijken van de gemiddelde patiënt. Zij zijn kritisch, betrokken, betrekkelijk jong en veelal goed opgeleid. De meesten kunnen met een computer omgaan en zijn gewend aan internet. Maar, zegt hij, de ivf-patiënten zijn de voorlopers. Het zijn de patiënten van de toekomst. De voortplantingsgeneeskunde is een ideale proeftuin voor ontwikkelingen die zich later ook in andere sectoren zullen voordoen.

Steeds onvruchtbaarder
Kremer stelt in zijn oratie vast dat we met z'n allen steeds onvruchtbaarder worden. Deze trend heeft veel oorzaken, zoals de hogere leeftijd waarop vrouwen kinderen krijgen, de geslachtsziekte Chlamydia, roken, overgewicht en afname van de zaadkwaliteit. De verwachting is zelfs dat het aantal paren met een vruchtbaarheidsprobleem in de komende tien jaar zal verdubbelen. Momenteel gaat het al om een op de zeven paren.

Oratie prof. dr. J.A.M. Kremer, hoogleraar Voortplantingsgeneeskunde. Titel: Patiënt-power in vruchtbare netwerken. Vrijdag 14 december 2007, 15.45 uur. Plaats: Aula, Comeniuslaan 2, Nijmegen.