Nationale Bank van Belgie
PERSBERICHT
Voorspellingsmodellen voor faillissementen: prestaties, afwijkingen en interne
ratingsystemen
door J. Mitchell en P. Van Roy
Voorspellingsmodellen voor falingen worden gedefinieerd als modellen die een risico van wanbetaling of
een kredietscore aan ondernemingen toekennen over een bepaalde periode. De ontwikkeling van het Basel
II-kader voor de regelgeving inzake bankkapitaal heeft de particuliere verkoopfirma's ertoe aangezet
dergelijke modellen aan de banken aan te bieden met het oog op het berekenen van hun reglementaire
kapitaalvereisten. De door verkoopfirma's ontwikkelde voorspellingsmodellen voor faillissementen worden
vaak door de banken gebruikt als kant-en-klaarproduct of, in sommige gevallen, als basis voor de
ontwikkeling en benchmarking van hun interne ratingsystemen. Er is echter weinig bekend over de
prestaties van de modellen van de verkoopfirma's.
Deze paper maakt een aantal vergelijkingen met betrekking tot de prestaties van de voorspellingsmodellen
voor falingen voor kleine, particuliere ondernemingen. Hij maakt gebruik van vier modellen, waarvan twee
worden aangeboden door particuliere verkoopfirma's, en raamt de kredietscores of risico's van wanbetaling
voor een staal van 36.000 Belgische kleine en middelgrote ondernemingen over periodes van één en vijf
jaar. Hij onderzoekt of bepaalde modellen er beter in slagen een onderscheid te maken tussen nietsolvabele
en solvabele ondernemingen dan andere, evenals de mate waarin de verschillende
voorspellingsmodellen voor falingen sterk uiteenlopende risicorankings voor dezelfde onderneming kunnen
genereren, en het voordeel dat kan worden gehaald uit de combinatie van de voorspellingen van meerdere
modellen. De paper analyseert tevens het ontwerp van de interne ratingsystemen van de banken door de
prestaties van systemen met een verschillend aantal categorieën en een verschillende verdeling van de
ontleners tussen de categorieën te vergelijken.
Uit de analyse blijkt dat de vier onderzochte modellen, ondanks verschillen in statistische methodologieën,
input en insolvabiliteitsdefinitie tussen de modellen, een vergelijkbaar vermogen vertonen om in gebreke
blijvende partijen op te sporen, en dat de vier modellen goed presteren over de periode van één jaar. Toch
zijn de relatief kleine verschillen in prestaties tussen de modellen niet te verwaarlozen. Een omschakeling
van het minst performante naar het meest performante model zou een substantiële geldwinst voor een
bank kunnen opleveren, evenals een combinatie van de output van meerdere modellen. De afwijkingen
tussen de modellen met betrekking tot de ranking van de ondernemingen zijn eveneens aanzienlijk,
hetgeen impliceert dat de keuze van een model door een bank een zeer grote weerslag kan hebben op
haar beslissingen inzake de prijsstelling en initiëring van leningen. Tot slot blijkt het aantal categorieën
belangrijker te zijn bij het ontwerpen van de interne ratingsystemen van de banken dan de verdeling van de
firma's tussen de verschillende categorieën.
Communicatie
Nationale Bank van België n.v.
de Berlaimontlaan 14
BE-1000 BRUSSEL
tel. + 32 2 221 46 28
www.nbb.be
BTW BE 203 201 340
2007-12-13