Ingevolge het verzoek van uw Kamer voorafgaand aan ministeriële bijeenkomsten
van de NAVO raad te worden geïnformeerd over de agenda en de Nederlandse inzet
bericht ik u als volgt.
Op 7 december a.s. vindt te Brussel de jaarlijkse formele bijeenkomst plaats
van de Noord-Atlantische Raad (NAR) in de samenstelling van ministers van
Buitenlandse Zaken. De bijeenkomst zal vooral gericht zijn op de lopende
operatie in Afghanistan en de ontwikkelingen in de Westelijke Balkan, in het
bijzonder in Kosovo.
Voorafgaand aan de NAR vindt op 6 december een trans-Atlantisch diner plaats.
Voor dit diner wordt geen formele agenda vastgesteld, maar naar verwachting zal
ook bij die gelegenheid veel aandacht uitgaan naar Afghanistan en de Westelijke
Balkan. Op 7 december vinden tevens ministeriële bijeenkomsten plaats van de
NAVO-Rusland Raad (NRR), de NAVO Oekraïne Commissie (NUC), aalsook een lunch
met de partnerlanden van de Mediterrane Dialoog.
Noord-Atlantische Raad
De bijeenkomst van de ministeriële NAVO raad op 7 december moet worden gezien
als een eerste tussenstop op weg naar de NAVO-top in Boekarest (2-4 april 2008).
Waarschijnlijk zal in maart volgend jaar nog een tweede bijeenkomst van
ministers van Buitenlandse Zaken volgen. Nederland is daarvan voorstander, omdat
veel onderwerpen die in Boekarest zullen worden behandeld nu nog niet rijp zijn
voor besluitvorming.
NAVO-top 2008
De NAVO-top in Boekarest is de volgende in een rij van toppen gericht op de
politieke en militaire transformatie van de NAVO. Na Boekarest volgt in 2009 een
top ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de NAVO. Er gaan binnen de NAVO
stemmen op deze gelegenheid te markeren met een herzien strategisch concept.
In Boekarest zal de NAVO-operatie in Afghanistan wederom bovenaan de agenda
staan, zowel de operatie zelf als de lessen die uit de ervaringen in Afghanistan
kunnen worden getrokken. Operatie ISAF is een belangrijke motor van de transform
atie van het bondgenootschap geworden, zowel in politiek als in militair
opzicht. Dit komt onder andere tot uitdrukking in agendapunten als de geï
ntegreerde aanpak (comprehensive approach) en intensivering van de
samenwerking met partners wereldwijd (waaronder Australië en Japan), alsmede
discussies over de wijze waarop kritieke tekortkomingen op het gebied van
capaciteiten kunnen worden aangepakt. De NAVO top zal daarnaast ook ruim
aandacht besteden aan Europa, waar de NAVO nog werk heeft af te maken in de
Westelijke Balkan en meer specifiek in Kosovo. Ook eventuele uitbreiding van de
NAVO met landen als Kroatië, Macedonië en Albanië en intensivering van de
relatie met Servië, Bosnië-Herzegovina en Montenegro staan op de agenda. Tot
slot zal worden gesproken over oude en nieuwe dreigingen en uitdagingen zoals
Missile Defence, terrorisme, energieveiligheid en zaken als cyber
defence en maritime situational awareness.
Afghanistan
Mede op Nederlands initiatief heeft de ministeriële bijeenkomst van de
ministers van Defensie in Noordwijk in oktober jl. besloten dat voor de NAVO-top
in Boekarest een geïntegreerd strategisch politiek-militair plan voor de
lange-termijnstrategie van de NAVO in Afghanistan gereed moet zijn. Nederland
wenst een eerste stand van zaken te bespreken tijdens de ministeriële
bijeenkomst op 7 december. Nederland streeft naar een bondig document dat
toegankelijk is voor een breed publiek in de NAVO-lidstaten, Afghanistan en de
buurlanden.
Andere onderwerpen die onder dit agendapunt aan de orde komen zijn het
versterken van de internationale coördinatie, training van het Afghaanse
Nationale Leger (ANA), drugsbestrijding en de comprehensive approach.
Zoals bekend zijn dit voor Nederland belangrijke elementen van de internationale
inspanningen in Afghanistan.
Comprehensive approach
Wat betreft de comprehensive approach is Nederland van mening dat
het actieplan dat de NAVO heeft opgesteld geïmplementeerd moet gaan worden, ook
al bestaat over een belangrijk onderdeel daarvan, te weten NAVO-EU samenwerking,
nog geen overeenstemming. Nederland zal zich blijven inzetten voor verbetering
van de relaties tussen de NAVO en de EU, maar meent dat dit de implementatie van
die onderdelen van het actieplan waarover wel overeenstemming bestaat niet mag
gijzelen. Het betreft onder andere voorstellen voor samenwerking met NGO's,
lokale overheden en andere actoren in de planning van missies en tijdens
operaties; en samenwerking op het gebied van 'lessons learned', training,
onderwijs en oefeningen.
Westelijke Balkan
De NAR zal de situatie in de Westelijke Balkan bespreken in het licht van de
aanstaande verkiezingen in Servië, de situatie in Bosnië-Herzegovina en de
ontwikkelingen in Kosovo. Wat betreft Kosovo is de situatie op het moment van de
ministeriële bijeenkomst onzeker, daar het onderhandelingsmandaat van de trojka
eerst op 10 december afloopt.
Nederland zal inzetten op overeenstemming tussen de bondgenoten over
voortgezette aanwezigheid van KFOR in Kosovo na 10 december op basis van VN
Veiligheidsraadresolutie 1244, tenzij de Veiligheidsraad anders besluit.
NAVO Rusland Raad (NRR)
Tijdens de NRR zullen Afghanistan, Kosovo, NAVO-uitbreiding en
wapenbeheersing/verdrag inzake de Conventionele Strijdkrachten in Europa (CSE)
aan de orde komen. Wat betreft NAVO-uitbreiding, inclusief verdere toenadering
tot de NAVO van Georgië, is de Russische positie bekend. De NAVO heeft over
eventuele toekenning van Membership Action Plan status aan Georgië nog
geen besluit genomen. Maar hoe dit besluit ook zal uitvallen, vast staat wel dat
de NAVO, inclusief Nederland, de Russische Federatie terzake geen vetorecht
toekent.
Het CSE-Verdrag zal al eerder aan de orde komen tijdens en in de marge van de
OVSE Ministeriële Raad op 29 en 30 november a.s. Voor de stand van zaken zij dan
ook verwezen naar de passage hierover in de geannoteerde agenda van de OVSE
Ministeriële Raad, die uw Kamer recent is toegegaan.
NAVO Oekraïne Commissie
Tijdens de bijeenkomst met Oekraïne zal worden gesproken over de laatste
ontwikkelingen in Oekraïne. Op dit moment zijn de coalitie-onderhandelingen nog
gaande. Het is nog onzeker hoe een nieuwe regering zich zal opstellen ten
aanzien van eventuele toenadering tot het Bondgenootschap. Van NAVO-zijde zal
vooral waardering worden uitgesproken voor de bijdragen van Oekraïne aan
NAVO-operaties.
Mediterrane Dialoog
Tijdens een lunch met de ministers van Buitenlandse Zaken uit de
partnerlanden van de Mediterrane Dialoog (Algerije, Egypte, Israël, Jordanië,
Marokko, Mauritanië en Tunesië) zal worden gesproken over de voortgang van de
samenwerking met de NAVO. De praktische samenwerking tussen de NAVO en deze
landen heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen. Vandaag de dag is er
sprake van ruim 600 activiteiten per jaar, tegenover 100 in 2004. Sinds de top
in Riga in 2006 staat een groter aantal partnerschapsinstrumenten open voor de
Mediterrane partners, waarvan steeds meer gebruik wordt gemaakt. Israël en
Egypte hebben inmiddels een zogenaamd 'Individual Cooperation Programme' (ICP)
met de NAVO afgesloten, waarin de landen zelf het niveau van samenwerking met de
NAVO kunnen aangeven. Algerije en Tunesië werken momenteel aan het opstellen van
een ICP. Enkele Mediterrane landen nemen deel aan NAVO-missies als Operatie
Active Endeavour (Marokko, Egypte, Jordanië en Israel). Marokko neemt reeds 12
jaar deel aan KFOR.
Nederland verwelkomt de groeiende samenwerking. Nederland is voorstander van
het meer betrekken van Mediterrane Dialooglanden bij de NAVO en operaties van de
NAVO, zoals in Afghanistan.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
Ministerie van Buitenlandse Zaken