ChristenUnie
Zilvervloot in de strijd tegen schulden
Zilvervloot in de strijd tegen schulden
woensdag 05 december 2007 11:16 De ChristenUnie voert strijd tegen de
schulden waar veel Nederlanders mee kampen. Sinds de regeringsdeelname
zijn veel voorstellen van de partij uitgevoerd. Een maatregel uit het
verkiezingsprogramma van 2006 die nog niet is uitgevoerd, is het
herinvoeren van zilvervlootsparen. Kamerlid Cynthia Ortega zal tijdens
het schulddebat op 19 december pleiten voor herinvoering voor een
dergelijk systeem.
Deze methode moest jongeren stimuleren geld te sparen op een
'zilvervlootrekening'. De staat keerde als stimulans over het
spaargeld een bonus uit aan het einde van de spaarperiode.
Schuldenplan
Het nieuwste schuldenplan van staatssecretaris Ahmed Aboutaleb
(Sociale Zaken en Werkgelegenheid, PvdA) komt veel van de
schuldplannen uit het verkiezingsprogramma (pag. 22) van de
ChristenUnie tegemoet.
Met dit plan probeert het kabinet te voorkomen dat mensen schulden
kunnen opbouwen en als ze die al hebben dat ze goede hulp krijgen. Zo
worden bijvoorbeeld kredietreclames aan banden gelegd en de
mogelijkheid om rood te staan aan banden gelegd. De kredietwaardigheid
zal een strengere toets moeten doorstaan. Overtredende
kredietverstrekkers krijgen hogere boetes. Ook moet de
schuldregistratie verbeteren. Zo krijgen het Bureau Krediet
Registratie (BKR) en Landelijk Informatiesysteem Schulden (LIS)
krijgen toegang tot de Gemeentelijke Basisadministratie.
Aan deze lijst wil de ChristenUnie nog een specifiek op jongeren
gerichte maatregel, zoals het zilvervlootsparen, toevoegen. In 2001
deed toenmalig ChristenUnie-kamerlid Leen van Dijke al een suggestie
voor herinvoering.
Schulden
De schulden in Nederland nemen toe. Dat bevestigt Ger Jaarsma,
voorzitter van de Vereniging voor Schuldhulpverlening en sociaal
bankieren (NVVK) in Handschrift. In het nieuwe nummer van het
partijblad (nr. 7, 14 december 2007) wordt uitgebreid in gegaan op de
schuldproblematiek. Jaarsma zag in het derde kwartaal van 2007 de
schulden weer stijgen. Hij verwacht dat het aanvragen van
schuldregelingen weer op hetzelfde getal uitkomt in 2007 als in 2006.
De NVVK wijt dit aan het dalende consumentenvertrouwen: "Dit was de
eerste helft van het jaar hoog. Door kabinetsplannen verdween het
consumentenvertrouwen, dus melden mensen zich alsnog bij de
schuldhulpverlening."
Ook daalt het aantal schuldsaneringen nog niet, volgens het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS). Dit ondanks de bloeiende economie en
dalende werkloosheid. Bij de schuldsaneringen hebben de schulden
dusdanige vormen aangenomen dat er een rechter aan te pas moet komen.
Het stadium van schuldhulpverlening is dan al gepasseerd. In het
tweede kwartaal van 2007 is het aantal saneringen wel afgenomen, maar
de schulden lijken niet te dalen.
Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken voor de schuldopstapeling bij mensen.
Gabriëlla Bettonville van de budgetstichting Nibud noemt er vier. "Het
eerste is overbesteding, dat komt veel voor bij jongeren. Het tweede
is dat ouderen, vooral de zieken onder hen, de stijging van vaste
lasten niet meer kunnen bijbenen. Het derde is de groep die door
verslaving in de schulden terechtkomt. De vierde groep komt heel
onverwacht in de schulden door bijvoorbeeld een scheiding of
plotselinge werkeloosheid."
NVVK-voorzitter Jaarsma ziet nog een ander belangrijk fenomeen dat
bijdraagt aan de schuldproblematiek: het steeds makkelijker te lenen
krediet. Hij ziet in het verantwoord verstrekken van kredieten een
belangrijk preventief instrument in de strijd tegen de toenemende
schuldenproblemen. De NVVK verzet zich daarom ook fel tegen de
indringende reclamecampagnes waarin mensen aangespoord worden om
vooral krediet op te nemen.
Leenreclames
Opvallend genoeg ziet het Nibud niet zoveel heil in het verbieden van
leenreclames. Bettonville: "Mensen willen niet zozeer een lening, ze
willen een product. Dan zou je alle productreclame moeten verbieden.
Het liefst zien wij dat mensen die willen gaan lenen, verplicht langs
het Nibud worden gestuurd om te kijken of zo'n lening haalbaar is. Wij
zeggen altijd: `als je niet kunt sparen, kun je ook niet lenen'."
Het Nibud biedt consumenten met schulden de mogelijkheid die zelf op
te lossen via www.zelfjeschuldenregelen.nl. De site wordt druk bezocht
en de aanwezige standaardbrieven veelvuldig gedownload. Mensen met een
hoger inkomen en beginnende schulden willen zo nog wel eens uit de
schulden komen, aldus het Nibud.
De NVVK is aan de andere kant toch redelijk somber over de
zelfredzaamheid van burgers met schulden. Het gaat vaak tussentijds
mis als mensen langlopende leningen bij kredietverstrekkers afsluiten.
Jaarsma: "Een beroep op (gemeentelijke) schuldhulpverlening is dan
vaak een onvermijdelijke, maar zeer kostbare consequentie."
Gemeenten
Het Nibud wijst ook naar gemeenten als belangrijke speler bij de
schuldhulpverlening. Gemeenten krijgen ondersteuning met speciale
geldcursussen voor scholieren of juist ouderen en lokale Budgetkranten
of advies om bestaande schuldhulpverleningsprojecten te verbeteren.
Tot eind december 2007 kunnen gemeenten nog subsidie aanvragen om hun
inwoners te informeren over omgaan met geld en schuld.
De NVVK is echter bezorgd dat sommige gemeente te weinig geld
beschikbaar stellen voor schuldhulpverlening. "Zo ontstaan er
wachtlijsten. Dit kabinet had dat kunnen ondervangen door geoormerkt
geld aan de gemeenten te verstrekken", aldus Jaarsma.
Lees meer in Handschrift.