Algemene Onderwijsbond

datum: 4 december 2007

De kloof tussen de vraag en het aanbod van leraren zal de komende jaren met duizenden tegelijk toenemen. Gaapte er volgens de voorspelling bij de meest gangbare vakken van 2005 tussen vraag naar leraren en aanbod van pas afgestudeerde docenten in basis- en voortgezet onderwijs een gat van ruim 13.000, in de nieuwe voorspellingen van 2007 is dat bijna verdrievoudigd tot 34.200. Dat blijkt uit de nieuwe prognoses van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt. Was voor veel vakken in het voortgezet onderwijs tot nu toe de verwachting dat de knelpunten groot zouden zijn, het ROA voorspelt dat tussen 2007 en 2012 de problemen in het voortgezet onderwijs âzeer grootâ worden.

In het basisonderwijs, waar de laatste paar jaar sprake was van een wankel evenwicht op de arbeidsmarkt, zullen scholen daarom opnieuw grote moeite krijgen om voldoende mensen te vinden. Was de verwachting twee jaar geleden dat het verschil tussen openvallende banen en pas afgestudeerde leraren rond de 3.200 zou zijn, nu rekent het ROA op een kloof van 20.300. De knelpuntenindicator verschuift daarmee van âredelijkâ naar âgroot.â
âDeze cijfers maken zichtbaar dat ondanks jaren praten over het lerarentekort, er in feite niet echt iets is gebeurd anders dan lapmiddelenâ, constateert Walter Dresscher, voorzitter van de Algemene Onderwijsbond. âMaar wat het ROA nu laat zien is dat we overgaan van alarmfase oranje naar alarmfase rood. In het voortgezet onderwijs wordt het vechten om de schaarse docenten en in het basisonderwijs komt het tekort dat even voorbij leek, gewoon weer terug.â

Vorige week presenteerde het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht nieuwe prognoses over de arbeidsmarkt in de periode 2007-2012. Volgens het rapport De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2012 kan de krapte door de pensioneringsgolf op de arbeidsmarkt erger worden dan tijdens de hoogconjunctuur in 2000. De grootste problemen voor de periode tot 2012 worden verwacht in de techniek, het transport en in het onderwijs. Op basis van aanvullende cijfers die het Onderwijsblad opvroeg, wordt duidelijk dat het verschil tussen vraag naar leraren en aanbod van pas afgestudeerde docenten de komende jaren enorm toeneemt.

Gaapte er volgens de voorspelling van 2005 tussen vraag en aanbod bij de meest gangbare vakken van pas afgestudeerden in basis- en voortgezet onderwijs een gat van ruim 13.000, in de nieuwe voorspellingen van 2007 is dat bijna verdrievoudigd tot 34.200. Deze getallen zijn niet het daadwerkelijke tekort aan leraren, omdat er ook nog zij-instromers en herintreders zijn die voor de klas gaan staan. Het ROA maakt daarom geen rekensommen over het tekort maar druk deze op basis van de vraag, het aanbod en andere bewegingen op de arbeidsmarkt uit in een âknelpuntenindicatorâ. Deze weerspiegelt echter de groeiende kloof tussen vraag en aanbod. Bij de meeste vakken in het voortgezet onderwijs verschuift de knelpuntenindicator van âgrootâ naar âzeer grootâ. In het basisonderwijs, waar het pas afgestudeerden de laatste jaren ietsje meer moeite kostte om een baan te vinden, keren de tekorten weer terug en gaat de arbeidsmarkt-knelpunten-barometer van âredelijkâ naar âgrootâ. Verrassend is de situatie bij de academie voor lichamelijke opvoeding, de lerarenopleidingen voor docenten gymnastiek. Het overschot dat daar bestond wordt kleiner, maar omdat de alo-studenten ook in andere beroepen veelgevraagd zijn, gaat de knelpuntenindicator van âgeenâ naar âgrootâ.

Volgens Walter Dresscher maken deze prognoses, die in het verleden zeer betrouwbaar zijn gebleken, dat de situatie voor het onderwijs de komende jaren snel verslechtert. âHet laat zien dat de politiek de afgelopen jaren, ondanks onze voortdurende pleidooien, te weinig heeft gedaan om tekorten te voorkomen. Het laat tegelijk zien dat de maatregelen die minister Plasterk nu wil nemen te lang op zich laten wachten. Al in 2012 zitten scholen in basis- en voortgezet odnerwijs zonder docenten, terwijl een flink deel van de voorgestelde maatregelen pas hun volle uitwerking hebben in 2020. De commissie Rinnooy Kan zag de urgentie van de problematiek wel in, het is te hopen dat dit kabinet en de Tweede Kamer sneller met oplossingen komen dan in het actieplan van de minister.â

pabo

2005-2010

2007-2012

vraag

27.600

45.900

aanbod afgestudeerden

24.400

25.600

kloof

3.200

20.300

ROA-knelpunten indicator

redelijk

groot

vo talen

2005-2010

2007-2012

vraag

6.600

5.300

aanbod afgestudeerden

4.700

3.300

kloof

1.100

2.000

ROA-knelpunten indicator

groot

groot

vo exact

2005-2010

2007-2012

vraag

9.100

8.300

aanbod afgestudeerden

3.900

3.100

kloof

5.200

5.200

ROA-knelpunten indicator

groot

zeer groot

vo econ&mij

2005-2010

2007-2012

vraag

8.600

10.100

aanbod afgestudeerden

3.200

2.900

kloof

5.400

7.200

ROA-knelpunten indicator

groot

zeer groot

gymnastiek

2005-2010

2007-2012

vraag

3.400

2.400

aanbod afgestudeerden

5.100

2.900

kloof


-1.700


-500

ROA-knelpunten indicator

geen

groot

gerelateerde artikelen
Rapport is een overwinning voor het onderwijs
Gemengde gevoelens over voorstel Plasterk voor leraarsberoep