Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
CZ/TSZ-2809028
3 december 2007
Op 14 juni 2007 heb ik tijdens het Algemeen Overleg Ziekenhuiszorg
toegezegd u inzicht te geven in de gevolgen van het fuseren van
maatschappen voor het toezicht door de Nederlandse
Mededingingsautoriteit (NMa) op concentratievoornemens.
Ik heb de NMa gevraagd zich over dit vraagstuk te buigen en mij van de
resultaten op de hoogte te stellen. Met deze brief informeer ik u over
de reactie die ik van de NMa - de in dezen bevoegde toezichthouder -
ontving met betrekking tot de in deze kwestie relevante aspecten.
Wanneer sprake is van een concentratie van ondernemingen moet deze
onder omstandigheden bij de NMa worden gemeld. Praktisch gesproken,
zal vaak aan de concentratie van maatschappen geen meldingsplicht zijn
verbonden. Dat houdt mede verband met de omzetdrempels, die gelden
voor de meldingsplicht.
Echter, een ontwikkeling waarbij een groot deel van de maatschappen
van twee ziekenhuizen voornemens zijn te gaan concentreren, kan de
meldingsplicht - op het niveau van de ziekenhuizen - doen ontstaan.
Het relevante criterium hiervoor in de Mededingingswet is de
verkrijging van zeggenschap. Het kan hierbij gaan om de overgang van
zeggenschap van het ene ziekenhuis over het andere. Ook verkrijging
van gezamenlijke zeggenschap op het niveau van het nieuw te vormen
ziekenhuis leidt tot meldingsplicht. Het antwoord op de vraag wanneer
hiervan sprake is hangt af van de omstandigheden van het geval. In
algemene zin kan hierover worden gezegd dat de kans op overgang van
zeggenschap groter is naarmate er meer specialismen worden
samengevoegd en indien sprake is van een nauwe band tussen
ziekenhuisbesturen en maatschappen in de medische staf. De overgang
van de zeggenschap kan tevens blijken uit documenten die de vergaande
samenwerking tussen de ziekenhuisbesturen en de maatschappen
weergeven. Vanaf het moment dat de ziekenhuizen in samenspraak
beslissen over strategische aangelegenheden, is sprake van overgang
van zeggenschap.
Het is aan de betrokken ziekenhuizen om zich rekenschap te geven van
de vraag of in een concreet geval sprake is van een overgang van
zeggenschap en of er als gevolg hiervan een meldingsplicht ontstaat.
De NMa is bevoegd om nader onderzoek te verrichten op het moment dat
hiertoe aanleiding bestaat. De NMa zal zich in deze afweging tot nader
onderzoek onder andere baseren op het aantal en soort van maatschappen
dat wil concentreren en op documenten waaruit het effect van deze
fusie blijkt op de samenwerking tussen de betrokken ziekenhuizen.
Op grond van de Mededingingswet beschikt de NMa over instrumentarium
om bij het nalaten van het melden van een voorgenomen concentratie
vast te kunnen stellen dat er sprake is van een overtreding. Op basis
van dezelfde wet kan de NMa, afhankelijk van de omstandigheden en de
ernst van de situatie, vervolgens een boete aan de betrokken
ziekenhuizen opleggen. De NMa is in het uiterste geval zelfs bevoegd
de plaatsgevonden concentratie ongedaan te maken.
Concluderend kan worden gesteld dat het concentratietoezicht een
case-by-case benadering kent. Een ontwikkeling waarbij sprake is van
concentraties van maatschappen laat dit onverlet. Ook ingeval van
concentraties tussen maatschappen hangt derhalve af van de
omstandigheden van een concreet geval of geconcludeerd kan worden of
sprake is van een meldingsplicht.
Ik stuur u deze brief mede namens mijn collega van Economische Zaken.
De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
dr. A. Klink