30-11-2007
VVD houdt vast aan Zuiderzeelijn
De VVD gaat niet akkoord met het besluit van het kabinet de
Zuiderzeelijn van tafel te vegen.
De argumentatie is niet overtuigend, noch consistent. De VVD vindt dat
de geloofwaardigheid van de politiek op het spel staat. Het noorden is
jarenlang aan het lijntje gehouden, verwachtingen zijn gewekt en
beloftes gedaan. De VVD vindt heel simpel dat de politiek de beloftes
moet nakomen.
Hieronder vindt u de bijdrage van VVD woordvoerder Paul de Krom in het
debat. Alleen het gesproken woord geldt.
---
----------------
Dit debat gaat over veel meer dan de Zuiderzeelijn (ZZL). Niet minder
dan de geloofwaardigheid van de politiek zélf staat op het spel.
Het besluit van het kabinet over de Zuiderzeelijn is duidelijk: die
komt er niet. In zijn brief van 16 november motiveert de minister
waarom niet. Er zijn positieve effecten, maar die zijn klein. De
balans van maatschappelijke kosten en baten (MKBA) is negatief. Met
andere woorden: de investering levert te weinig op. Bovendien zijn de
risico's te groot.
Ik ga kort op deze argumenten in. Een MKBA is een belangrijk
instrument ter ondersteuning van politieke beslissingen, maar mag
nooit in de plaats komen ván politieke beslissingen. Anders kunnen wij
als politici net zo goed meteen naar huis. Vorige week nog hebben wij
met de minister tot tweemaal toe uitvoerig van gedachten gewisseld
over hoe wij de gevange dreigen te worden van rekenmodellen,
regeldrift en juristerij. Niet de Raad van State, niet het CPB heeft
het laatste woord, maar wij. Wij als volksvertegenwoordigers. En dat
zijn wij ook voor de mensen in het noorden en Flevoland. En aan die
mensen is veel beloofd. Niet in het minst door de heren Verhagen, Bos
en Rouvoet.
Zouden wij 150 jaar geleden, toen men nog nooit van MKBA's had
gehoord, ooit zijn begonnen met de aanleg van spoorwegen in Nederland?
Zou het Noordzeekanaal ooit zijn aangelegd? Zou er ooit een man op de
maan zijn geland, de mooiste kathedralen en musea gebouwd of havens
zijn aangelegd? Als rentabiliteit doorslaggevend is, gaat de minister
dan alle OV verbindingen waar bakken met subsidiegeld bijmoet, ook
sluiten?
Mijn fractie heeft de uitkomsten van de MKBA afgezet tegen de
politieke wenselijkheid van een Zuiderzeelijn. Op grond van die
afweging komt de VVD tot de conclusie dat die Zuiderzeelijn er wél
moet komen. Het spoor is belangrijk. Niet voor niets hebben wij in
onze tegenbegroting 4 miljard gereserveerd voor investeringen in het
spoor. De visie van de VVD is dat behalve uitbreiding van de
spoorcapaciteit in de Randstad, er het nodige moet gebeuren aan de
verbetering over de hoofdspoorassen. D.w.z. vanuit de Randstad naar
het zuiden, naar het oosten én naar het noorden. Voor de VVD is het
moeilijk te begrijpen waarom het kabinet vindt dat het noorden niet in
dat rijtje thuis hoort.
Wat bij deze discussie ook een rol lijkt te spelen is de angst, na het
debacle van de HSL, om nog grote projecten aan te pakken. Met totale
verlamming als potentieel gevaar. Het kabinet wakkert de risico's van
het ZZL project in de brief aan en plust de risico's op. Hetzelfde
ministerie dat zegt dat de Betuwelijn een prachtig project is en -
minus alle aanpassingen die door de Tweede Kamer zijn gedaan - slechts
tot 3% budgetoverschrijding heeft geleid, haalt nu opeens een Deense
hoogleraar aan die stelt dat grote projecten gemiddeld altijd tot 40%
budgetoverschrijding leiden. Hetzelfde kabinet dat de gedachte achter
een `tulp op zee' omarmt en daar onderzoek naar laat doen, wijst een
concreet project als de ZZL naar de prullenbak. Als iemand mij daar de
logica van kan uitleggen houd ik mij aanbevolen.
Maar de belangrijkste reden voor mijn fractie om aan de ZZL vast te
houden is wel de volgende. De geloofwaardigheid van de politiek zélf
staat hier op het spel. Jarenlang heeft Den Haag de mensen in
Flevoland en het noorden aan het lijntje gehouden. Jarenlang is, door
opeenvolgende kabinetten, de schijn hoog gehouden dat de ZZL een
realistische optie was. Jarenlang zijn verwachtingen gewekt. In
opeenvolgende verkiezingen zijn mooie beloftes gedaan door de Haagse
politieke leiders. Verwachtingen zijn gewekt en beloftes zijn gedaan.
Mijn fractie vindt dat die nu, na zoveel jaren gesteggel, gewoon
moeten worden waargemaakt. Zo simpel is het wat mijn fractie betreft
uiteindelijk wel. De minister spreekt in zijn brief over constructief
overleg en wederzijds respect. Uit de reacties die ik heb ontvangen en
die wij gisteren mochten vernemen in de hoorzitting blijkt heel wat
anders. Boosheid en teleurstelling overheersen.
Dan het alternatieve pakket. De VVD vindt dat de Minister, als het
kabinetsbesluit over de ZZL blijft gehandhaafd, opnieuw met het
noorden om de tafel moet om dit uit te onderhandelen. Bovendien, was
het niet zo dat `als u reist naar de Waddenzee, elk bedrag begint met
een twee'? De minister moet terugkomen naar de kamer met een
overeengekomen alternatief pakket zonder sigaren uit eigen doos.
Samenvattend het advies van de VVD aan dit kabinet: huiswerk overdoen
en terug naar de onderhandelingstafel.
VVD