Gerechtelijke organisatie

Strafrechters gaan meer en beter motiveren

De komende jaren gaat de rechtspraak de kwaliteit van de uitspraken vergroten door het geven van meer inzicht in de gedachtegang van de strafrechters. Donderdagmiddag wordt in de Grote Kerk in Den Haag het startsein gegeven voor die nieuwe wijze van motiveren in strafvonnissen. Dat gebeurt met het symposium `Promis, een belofte van de rechtspraak', georganiseerd door de Raad voor de rechtspraak. De komende drie jaar zullen alle rechtbanken en gerechthoven gefaseerd overgaan op het Promis motiveringsmodel.

In 2004 is het Project Motiveringsverbetering in Strafvonnissen (Promis) gestart in het ressort Arnhem en de rechtbank Utrecht, met als doel een model te ontwikkelen dat tot een betere motivering van strafvonnissen leidt. Daarmee wil de rechtspraak tegemoet komen aan de eisen die de samenleving aan de helderheid en begrijpelijkheid van uitspraken door rechters stelt.

Eind 2006 kreeg dit project een vervolg en werd het experiment uitgebreid met gerechten van het ressort 's-Hertogenbosch. Doel van het tweede Promisproject was naast de bewijsmotivering vooral grotere vooruitgang te boeken in verbetering van de strafmaatmotivering, omdat juist dit onderdeel nog extra aandacht behoefte. Daarnaast werd gemeten wat een en ander voor de werklast van rechters en gerechtssecretarissen zou betekenen.

Het symposium vormt de afsluiting van de projectfase. Het Eindrapport Promis II met bevindingen en aanbevelingen wordt aangeboden aan mw. M.L. de Pater-van der Meer, voorzitter van de vaste kamercommissie van Justitie. Een van de belangrijkste bevindingen is dat het model bewijs- en strafmaatmotivering een grote bijdrage levert aan de helderheid, transparantie, begrijpelijkheid en controleerbaarheid van de strafrechtelijke uitspraken; "Zeer nadrukkelijk is naar voren gebracht dat een Promis beslissing een goed inzicht geeft in het oordeel van de rechter", aldus het rapport.

De advocatuur ziet in de Promis werkwijze een positieve ontwikkeling, omdat zij aan de cliënt beter kan duidelijk maken op grond van welke feiten tot een veroordeling is gekomen.

Ook het openbaar ministerie is positief over de nieuwe manier van motiveren, waarbij vooral de stapsgewijze opbouw van de uitspraken en de heldere samenvatting van de bewijsmiddelen als sterk verbeterpunt worden genoemd.

Een voorbeeld van deze nieuwe motiveringswijze is te lezen in de uitspraak van de rechtbank Breda in het vonnis van Julian C., die is veroordeeld voor de dood van een 8-jarige scholier op een basisschool in Hoogerheide (LJ Nummer BB3032).

Hoewel geconstateerd is dat deze vernieuwde werkwijze meer tijd vraagt van de rechter en de gerechtssecretaris, wordt met het symposium een landelijke start gemaakt met de invoering van het motiveringsmodel bij de strafsectoren.

Momenteel schrijft de rechtbank Utrecht alle meervoudige strafvonnissen op de Promis wijze. Ook de overige rechtbanken en de gerechtshoven die mee hebben gedaan aan de pilot gaan steeds meer over op Promis vonnissen. Daarnaast hebben ook andere rechtbanken, zoals Haarlem, 's-Hertogenbosch, Amsterdam, 's-Gravenhage, Leeuwarden, Alkmaar en het gerechtshof Amsterdam één of meer zogenaamde Promiskamers ingericht die werken volgens deze motiveringswijze.

Bron: Centrale redactie rechtspraak.nl Datum actualiteit: 29 november 2007 Naar boven