datum: 28 november 2007
Nederland zakt in het internationale Pirls-onderzoek van het
leesniveau in groep zes van de tweede naar de negende plaats. Die
daling wordt volgens de analyse van het Expertisecentrum Nederlands
vrijwel uitsluitend veroorzaakt omdat de beste meisjes minder zijn
gaan lezen of thuis minder worden gestimuleerd om te lezen.
âIk ben vooral blij met het enorm hoge gemiddelde niveauâ, zegt
Liesbeth Verheggen, dagelijks bestuurder van de Algemene Onderwijsbond
in een reactie op het rapport. âMaar liefst 99 procent van de
Nederlandse kinderen haalt in groep zes het basisniveau, 91 weet ook
het middelste niveau te halen. Een prestatie die vrijwel geen enkel
land haalt, want juist bij die groepen is de rol van het onderwijs
belangrijk. Hiermee laat het Nederlands onderwijs zien dat het in
staat is om ook zwakke lezers en achterstandskinderen op een
behoorlijk niveau te krijgen, iets waar veel landen niet in slagen.
Een topprestatie van onze leerkrachten in het basisonderwijs.â
De Progress in international reading literacy study 2006 (Pirls 2006)
is uitgevoerd in veertig landen en vijf Canadese provincies. In 1991
zorgde het internationale leesonderzoek voor een schok in het
Nederlandse basisonderwijs. Toen eindigden âonzeâ zesdegroepers op de
21ste plaats. De kritiek op het taalonderwijs barstte los: leerlingen
konden nog niet eens een boodschappenbriefje maken of lezen. Nieuwe
leesmethoden zorgden in 2001 voor een ommekeer, Nederland eindige toen
op de tweede plaats. Ondanks de daling nu van plaats twee naar negen,
blijft volgens het onderzoek Nederland tot de kopgroep van landen
behoren met het hoogste leesniveau. De score van 547 punten is
weliswaar lager dan de 554 van vijf jaar geleden, maar ligt nog steeds
ruim boven het internationale gemiddelde van 500.
De analyse van het Expertisecentrum Nederlands laat volgens Liesbeth
Verheggen haarfijn zien waar dat aan ligt: juist de betere meisjes,
die altijd een stevige voorsprong hadden op jongens, gaan minder
lezen. Daardoor wordt het verschil tussen jongens en meisjes kleiner.
Een trend die zich ook in andere hoogontwikkelde landen zoals Zweden
voordoet, een land dat van de eerste naar de zevende zakt. Liesbeth
Verheggen: âBlijkbaar zorgt de ontlezing bij de beste meisjes voor de
daling. Dat is jammer, daar zullen we als onderwijs én ouders iets
aan moeten doen. Want uit die analyse lees ik ook dat er thuis minder
wordt gelezen en we weten dat de invloed van ouders op het leesgedrag
groot is. Bij achterstandskinderen compenseert onderwijs voor een
groot deel dat effect, maar bij de andere groepen zullen ook ouders
hun verantwoordelijkheid moeten oppakken.â
Top tien Pirls 2006
1 Russische Federatie 565
2 Hong Kong 564
3 Singapore 558
4 Canada 560-555*
5 Luxemburg 557
6 Italië/Hongarije 551
7 Zweden 549
8 Duitsland 548
9 Nederland/Vlaanderen/Bulgarije 547
10 Denemarken 546
Pirls gemiddelde 500
*Canada deed per provincie mee met verschillende uitkomsten
Top tien Pirls 2001
1 Zweden 561
2 Nederland 554
3 Engeland 553
4 Bulgarije 550
5 Letland 545
6 Canada 544
7 Hongarije/Litouwen 543
8 USA 542
9 Italië 541
10 Duitsland 539
Pirls gemiddelde 487
Algemene Onderwijsbond