Raad adviseert instelling van een Nationale Wegen Autoriteit
Vandaag heeft de Raad voor Verkeer en Waterstaat het advies 'Van wegbeheer naar netwerkbeheer' aan de minister van Verkeer en Waterstaat aangeboden. In dat advies stelt de Raad dat er een Nationale Wegen Autoriteit moet komen die het hoofdnet van rijkswegen, belangrijkste provinciale wegen en gemeentelijke aan- en afvoerwegen gaat aansturen. Dit is nodig omdat rijk, provincies en gemeenten weliswaar steeds meer samenwerken, maar deze samenwerking onvoldoende verplichtend is om de steeds urgenter wordende verkeersproblemen effectief aan te pakken.
Aangezien de instelling van een Nationale Wegen Autoriteit tijd kost en er geen tijd is te verliezen, zullen als tussenstap in de elf belangrijkste stedelijke regio's Regionale Wegen Autoriteiten tot stand moeten komen.
Om het steeds meer vastlopende verkeer weer op gang te krijgen en te houden zullen die wegenautoriteiten een urgentie-investeringsprogramma moeten opstellen dat er op gericht is het netwerk minder kwetsbaar te maken voor kleine verstoringen. Een gekantelde vrachtauto is nu immers al voldoende om het verkeer tot in de verre omtrek compleet vast te laten lopen. Verder zullen de wegenautoriteiten alles uit de kast moeten halen om het verkeer maximaal te laten doorstromen. Dat kan alleen met zeer professioneel verkeersmanagement waarbij gebruik wordt gemaakt van de meest moderne technologie.
De Raad adviseert om één beheersbedrijf in overheidshanden op te richten dat alle rijkswegen, de belangrijkste provinciale wegen en de stedelijke aan- en afvoerwegen gaat beheren. Deze Nationale Wegenautoriteit wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van drie taken: verkeersmanagement, beheer, onderhoud en aanleg en strategische capaciteitsplanning.
Regionale Wegen Autoriteiten als tussenstap
Als tussenstap op weg naar één Nationale Wegenautoriteit adviseert de Raad om zo spoedig mogelijk te starten met de oprichting van Regionale Wegen Autoriteiten die regionaal het verkeersmanagement voor hun rekening gaan nemen. Daartoe gaan Rijkswaterstaat, provincies en gemeenten gebiedsgericht samenwerken in organisaties die op de leest van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen zijn geschoeid.
De eveneens snel op te richten Nationale Wegen Autoriteit kan dan voorlopig als een paraplu boven de regionale autoriteiten fungeren en deze faciliteren en aansturen. Op deze manier kunnen snel resultaten worden geboekt zonder dat tijdrovende structuurdiscussies nodig zijn. In afwachting van de invoering van de kilometerbeprijzing en het hervatten van de bouwprojecten moet namelijk alles uit de kast worden gehaald om te voorkomen dat het verkeer nog vaker en op nog meer plaatsen vast zal lopen.
Invoering van de kilometerbeprijzing maakt een directe financiering van de wegenautoriteit uit het gebruik van de wegen mogelijk. Dat lijkt het geschikte moment om de regionale autoriteiten
via fusies om te vormen tot regionale divisies van de Nationale Wegenautoriteit, die dan verder als holdingmaatschappij voor deze divisies kan opereren.
Verkeersmanagement moet veel professioneler en technologisch geavanceerder worden
De wegen in ons land worden zo intensief gebruikt, dat het verkeer alleen nog met zeer professioneel georganiseerd en technologisch geavanceerd verkeersmanagement op gang gehouden kan worden. Het gaat er daarbij om zo veel mogelijk te voorkomen dat het verkeer stil komt te staan. Het huidige verkeersmanagement is nog vooral gericht op het oplossen van stremmingen zodra deze zich voordoen (zoals bij aanrijdingen). Bovendien zijn wegbeheerders nog teveel op hun eigen netwerken gericht. Dat leidt vooral op de onderlinge aansluitingen (bijvoorbeeld van gemeentelijke wegen naar rijkswegen en vice versa) tot knelpunten. De huidige regionale samenwerkingsverbanden tussen wegbeheerders zijn volgens de Raad stappen in de goede richting, maar zijn nog te vrijblijvend en onvoldoende krachtig om de nog steeds toenemende fileproblemen tegemoet te treden. Netwerken moeten centraal worden aangestuurd om er maximaal profijt van te hebben. Het advies van de Raad draagt dan ook de toepasselijke titel 'Van wegbeheer naar netwerkbeheer'.