Brussel, 26 november 2007
Milieu: Richtlijn over beheer van overstromingsrisico's treedt in werking
De nieuwe richtlijn over beheer van overstromingsrisico's, die vandaag in
werking treedt, is gericht op een vermindering van overstromingsrisico's en
de negatieve gevolgen van overstromingen in de Europese Unie. Krachtens de
richtlijn, die belangrijke verbintenissen bevat om de transparantie en de
betrokkenheid van de burgers te verhogen, moet het beheer van
overstromingsrisico's grensoverschrijdend worden aangepakt. De lidstaten
zijn vanaf nu verplicht om stroomgebieden en bijbehorende kustgebieden met
een kans op overstromingen, vast te stellen en overstromingsrisicokaarten en
overstromingsrisicobeheersplannen voor deze gebieden op te stellen.
Volgens Milieucommissaris Stavros Dimas is het belangrijk dat de
lidstaten overstromingen voorkomen en gebieden die door zulke
gebeurtenissen dreigen te worden getroffen, beschermen. Het is volgens
de heer Dimas tevens van cruciaal belang dat de Europese burgers weten
wat te doen in geval van overstromingen. Deze belangrijke nieuwe
wetgeving verplicht de lidstaten om overstromingsrisico's te
beoordelen, om inwoners van potentieel getroffen gebieden te
informeren en hen in de planning te betrekken, aldus Commissaris
Dimas.
De gevolgen van overstromingen in Europa
Hoewel overstromingen op natuurlijke wijze kunnen bijdragen tot de
heropleving van ecosystemen, kunnen ze ook ernstige milieuschade
aanrichten. Verontreiniging die zich via overstromingswater
verspreidt, kan terechtkomen in gebieden waar drinkwater wordt
gewonnen en extreme overstromingen kunnen grote schade aanrichten in
gevoelige ecosystemen.
Sinds1998 was Europa het slachtoffer van 100 zware overstromingen,
waaronder die van de Donau en de Elbe in de zomer van 2002. De
opeenvolgende overstromingen in 2005 en 2007 hebben bevestigd dat
Europa steeds meer vatbaar wordt voor overstromingen en dat actie
nodig is. Sinds 1998 hebben overstromingen in Europa aan meer dan 700
mensen het leven gekost, werden meer dan een half miljoen mensen
ontheemd en liep de financiële schade op tot ruim 25 miljard euro.
Hoewel overstromingen natuurlijke verschijnselen zijn,kan de invloed
van de mens, via bijvoorbeeld landgebruik en de klimaatverandering het
risico op overstromingen vergroten. Met de juiste preventiemaatregelen
kan het risico op overstromingen worden verkleind en kunnen de
gevolgen tot een minimum worden herleid.
Een proces in drie fasen
Deze nieuwe richtlijn is een belangrijke aanvulling op de
waterwetgeving van de EU en bij de opstelling ervan werd er zorgvuldig
op toegezien dat ze in overstemming is met de kaderrichtlijn Water
(KRW). De richtlijn geldt voor alle overstromingen, of het nu gaat om
overstromingen van rivieren en meren, in steden of kustgebieden of
overstromingen die het gevolg zijn van stortvloeden en tsunami's.
De tenuitvoerlegging van de richtlijn in de lidstaten zal in drie
fasen verlopen. In een eerste fase stellen de lidstaten een voorlopige
overstromingsrisicobeoordeling op van de stroomgebieden en de
bijbehorende kustgebieden, die in 2011 voltooid moet zijn.
Vervolgens moeten tegen 2013 overstromingsgevaar- en
overstromingsrisicokaarten worden opgesteld. De kaarten moeten
betrekking hebben op gebieden met een kleine, middelgrote en grote
kans op overstromingen, met inbegrip van de gebieden waar
overstromingen buitengewone gebeurtenissen zijn. Voorts moeten de
kaarten gegevens bevatten met betrekking tot de verwachte waterdiepte,
de economische bedrijvigheid die eventueel wordt getroffen, het
potentiële aantal slachtoffers en de potentiële milieuschade.
In een laatste fase moeten de lidstaten
overstromingsrisicobeheerplannen opstellen, die in 2015 voltooid
moeten zijn. Die plannen moeten maatregelen bevatten om de kans dat
een overstroming zich voordoet en de gevolgen ervan, te verkleinen.
Deze maatregelen moeten niet-duurzame praktijken voor landgebruik
voorkomen door mensen onder meer te ontmoedigen om te bouwen in
gebieden met een grote kans op overstromingen. In deze plannen zal ook
moeten worden vermeld hoe gebieden met een grote kans op
overstromingen kunnen worden beschermd tegen overstromingen en hoe de
mogelijke gevolgen ervan kunnen worden verminderd door het herstel van
uiterwaarden of moerasgebieden. Een ander belangrijk aspect van de
overstromingsrisicobeheerplannen betreft de noodzaak om het publiek
voor te bereiden op mogelijke overstromingen.
De overstromingsrisicobeoordelingen zullen uiteraard worden
geëvalueerd en bijgewerkt in functie van de gevolgen van de
klimaatverandering en de intensiteit en frequentie van overstromingen
op lange termijn.
Transparantie en de participatie van de burgers zijn twee belangrijke
aspecten van de nieuwe richtlijn. De lidstaten zijn verplicht om de
voorlopige overstromingsrisicobeoordeling, -kaarten en -beheerplannen
ter beschikking te stellen van het publiek. De voorbereidende plannen
van de overstromingsrisicobeheerplannen moeten worden opgesteld in
coördinatie met de stroomgebiedsbeheersplannen in de kaderrichtlijn
Water, waarvoor de participatie van het publiek eveneens is vereist.
Krachtens de richtlijn moeten de lidstaten hun activiteiten in
gedeelde stroomgebieden coördineren met andere EU-lidstaten of derde
landen en mogen ze geen maatregelen treffen die het risico op
overstromingen vergroten in stroomopwaarts of stroomafwaarts gelegen
andere landen, tenzij met de betrokken lidstaat overeenstemming werd
bereikt over dergelijke maatregelen.
Meer informatie over overstromingsrisicobeheer en het overige
waterbeleid van de EU is beschikbaar op:
http://ec.europa.eu/environment/water/flood_risk/index.htm
European Union