De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Ons kenmerk ARBO/KON/2007/36492
Datum 26 november 2007
Onderwerp Arbobalans en enige andere arbo-onderwerpen
Hierbij bied ik u de Arbobalans 2006 aan en informeer ik u over enkele andere onderwerpen
op het terrein van arbeidsomstandigheden.
De Arbobalans omvat een overzicht van de stand van zaken en de ontwikkeling van de
arbeidsomstandigheden in Nederland. De Arbobalans is een belangrijke, jaarlijks terugkerende
informatiebron op het gebied van arbeid en gezondheid voor arbodeskundigen, leden van
ondernemingsraden en personeelsvertegenwoordigingen, personeelsfunctionarissen,
werkgevers en werknemers. Een toelichting op de Arbobalans geeft paragraaf 1.
Over enige aangelegenheden op het terrein van de arbeidsomstandigheden wil ik u meer in het
bijzonder informeren, te weten over
· arbeidsongevallen (volgens de bijgevoegde `Monitor Arbeidsongevallen in Nederland
2005'), in paragraaf 2;
· beroepsziekten (volgens het `Signaleringsrapport Beroepsziekten 2007' van het Nederlands
Centrum voor Beroepsziekten), in paragraaf 3;
· de voortgang rond de motie Koopmans/Stuurman, in paragraaf 4;
· het standpunt van het Kabinet bij onderzoek naar de vergunningverlening Besluit
stralingsbescherming (bijgevoegd is het Kabeinetsstandpunt, alsmede het `Onderzoek
vermindering rapportageverplichtingen en administratieve verplichtingen ioniserende straling',
in paragraaf 5;
· mijn reactie op het advies van de Gezondheidsraad inzake MRI, in paragraaf 6.
1. De Arbobalans 2006
De Arbobalans 2006 omvat een overzicht van de stand van zaken en de ontwikkeling van de
arbeidsomstandigheden in Nederland, door TNO samengesteld op basis van de meest recente
bronnen van onderzoek en monitoring (met als waarnemingsmoment doorgaans 2006). Aan de
orde komen de blootstelling van werknemers aan arbeidsrisico's, de gevolgen daarvan in
termen van klachten, (beroeps)ziekten, ongevallen, verzuim en arbeidsongeschiktheid, en de in
Ons kenmerk ARBO/KON/2007/36492
dat verband door bedrijven getroffen maatregelen. Bijzondere aandacht wordt besteed aan
risicovolle beroepen, arbeidsgehandicapten, zwangeren en ouderen.
De Arbobalans steunt op verschillende bronnen, zoals de Nationale Enquête
Arbeidsomstandigheden (NEA), het grootste periodieke onderzoek naar
arbeidsomstandigheden onder werknemers in Nederland. De NEA 2006 heb ik u op 27 april jl.
reeds aangeboden. Andere belangrijke bronnen voor de Arbobalans zijn de monitor `Arbo in
bedrijf 2006' van de Arbeidsinspectie (AI Monitor) en de `Monitor Arbeidsongevallen in
Nederland 2005', die ik als bijlagen bij deze brief voeg. Ook is gebruik gemaakt van het
`Signaleringsrapport Beroepsziekten 2007' van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten
(NCvB), het door mijn departement opgestelde rapport `Preventie en ziekteverzuim 2006'
(betreffende afspraken in cao's over preventie en ziekteverzuim) en het op mijn verzoek door
het RIVM vervaardigde rapport `Ziektelast van ongunstige arbeidsomstandigheden in
Nederland'. Deze rapporten zijn te vinden op de website van het ministerie.
Bevindingen
De Arbobalans laat zien dat Nederland in vergelijking met Europa gunstig scoort op het gebied
van arbeidsomstandigheden. Er gebeurt in Nederland op arbogebied dan ook al veel.
Werkgevers zijn goed op weg met hun arbo- en verzuimbeleid, en zetten dat beleid om in
algemene maatregelen en/of maatregelen gericht op specifieke arbeidsrisico's. Dat heeft mede
bijgedragen aan de daling van het ziekteverzuim en van de instroom in de
arbeidsongeschiktheidsregelingen.
Eén van de voorwaarden voor een succesvolle aanpak is dat sectoren en ondernemingen weten
wat de grootste arborisico's zijn en waar die liggen. Zo wordt in ons land vaker melding
gemaakt van ongewenste omgangsvormen dan gemiddeld in Europa, vooral in onderwijs, zorg
en dienstverlening. Ook beeldschermwerk komt in Nederland gemiddeld veel voor; gezien de
grote variatie in het aantal uren is het vooral zaak te kijken naar die branches en werknemers
waar het zich concenteert. De werkdruk lijkt weer iets te stijgen na het stabiele beeld van de
afgelopen jaren. Voor bijna alle risico's geldt dat er grote verschillen zijn tussen sectoren.
De Arbobalans draagt aan de kennis daarover bij, door het bieden van trendmatige en actuele
cijfers die, verder dan in voorgaande jaren, zijn uitgesplitst naar specifieke sectoren en
beroepen.
2. Arbeidsongevallen: de Monitor Arbeidsongevallen in Nederland 2005
De in de Arbobalans gepresenteerde gegevens over arbeidsongevallen zijn afkomstig uit de
door TNO samengestelde `Monitor Arbeidsongevallen in Nederland 2005' en uit de NEA
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid