Arbobalans 2006: arbeidsomstandigheden in Nederland over het algemeen gunstig
Nederland scoort in vergelijking met andere landen in Europa over het algemeen gunstig op het gebied van arbeidsomstandigheden. Werknemers staan hier relatief weinig bloot aan lichamelijke risico's op het werk en risico's door hun werkomgeving. Wel wordt in Nederland vaker melding gemaakt van ongewenste omgangsvormen, zoals pesten, geweld en intimidatie, dan gemiddeld in Europa. Tweederde van de Nederlandse artsen en verpleegkundigen bijvoorbeeld heeft hier regelmatig mee te maken. Dit blijkt uit de Arbobalans 2006 die minister Donner van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.
De nieuwe Arbowet (begin 2007) gaat ervan uit dat werkgevers en werknemers samen afspraken maken over een veilige werkomgeving. Werkgevers zijn hiermee volgens minister Donner op de goede weg. De Arbobalans, door TNO gemaakt in opdracht van het ministerie, geeft informatie over de omstandigheden en risico's op het werk waarmee sectoren hun voordeel kunnen doen. Dit jaar zijn de cijfers verder uitgesplitst naar specifieke sectoren en beroepen en is er extra aandacht voor kwetsbare groepen.
Nederland steekt relatief gunstig af in Europa
De kwaliteit van het werk is in 2006 stabiel gebleven en werknemers staan niet méér bloot aan risico's op het werk dan in voorgaande jaren. Wel melden veel Nederlandse medewerkers in vergelijking met andere Europese landen dat zij te maken hebben met ongewenste omgangsvormen op het werk. Naast artsen en verpleegkundigen zijn dat ook bejaarden- en kinderverzorgers en gezinshulpen. Dit komt mogelijk doordat in Nederland veel mensen in de dienstverlening werken en zodoende direct in aanraking komen met lastige patiënten, klanten of leerlingen. Verder blijkt uit de balans dat in tal van sectoren medewerkers weer voor het eerst een lichte stijging van de werkdruk ervaren, vooral onderwijzers en werknemers in de zorg.
Werknemers staan in vergelijking met hun Europese collega's relatief weinig bloot aan lichamelijke risico's op het werk en risico's door hun werkomgeving. Er zijn wel verschillen tussen sectoren. Schilders, loodgieters, bankwerkers en bouwvakkers staan relatief veel bloot aan lichamelijke risico's als tillen en gevaarlijk werk. Brandweermannen, politie, buschauffeurs, verpleegkundigen en onderwijzers staan vaak bloot aan psychosociale risico's als werkdruk, agressie en geweld. Arbeidsgehandicapten met een baan hebben veel klachten omdat zij relatief vaak in beroepen werken met veel risico. Bij hen is de behoefte aan maatregelen groot.
Daling aantal arbeidsongevallen zet door
In 2006 vonden ongeveer 3100 ongevallen met letsel en verzuim per 100.000 werknemers plaats. De afname van arbeidsongevallen lijkt ook in 2006 door te zetten en het aantal dodelijke arbeidsongevallen neemt sinds 2001 af. Het (langdurig) verzuim daalt nog steeds en daarmee ook de instroom in de arbeidsongeschiktheidsregelingen. Wel blijft de groep mensen die met psychische klachten in de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) terechtkomt, hoog. Werkdruk is meestal de reden voor langdurig verzuim door psychische klachten, maar zorgt ook voor verzuim door klachten aan rug, nek, schouders, en polsen.