Partij van de Arbeid
Bosblog: Wouter Bos

23 november: koehandel

23.11.2007

Soms word je van dingen beschuldigd in de politiek waar je je maar moeilijk tegen kan verweren. Als twee moeilijke besluiten tegelijkertijd worden genomen, heet het bijvoorbeeld meteen koehandel. Dat gebeurde mij ook toen we deze week besloten het ontslagrecht niet te versoepelen en we ook het Belastingplan afrondden. De oppositie en de pers stonden klaar: koehandel. En wat ik ook zei, het bleef koehandel.

Je merkt het overigens wel vaker in de politiek dat de buitenwereld altijd veel meer vermoedt aan strategie, opzet, complot dan er in werkelijkheid aan de orde is. Geloof me, ook in de politiek bestaat onschuld, toeval en eerlijkheid! Maar voor de krant is dat minder interessant, ik ben niet naïef, ik weet hoe het werkt.

Toch verbaasde me het wel hoe het concreet in dit geval werkte. De beschuldiging was dat de aanpak van de topinkomens was uitgeruild tegen het van tafel gaan van het ontslagrecht. De suggestie was dat maatregelen om de topinkomens aan te pakken van tafel waren gegaan in de loop van het onderhandelingsproces.

Om drie redenen die iedereen ook zelf had kunnen nagaan, klopte dat niet.

Allereerst omdat ik mijn voorstellen over het aanpakken van topinkomens niet van tafel heb gehaald. Ze zitten gewoon nog in het Belastingplan dat net door de Kamer is aangenomen. Pas als er betere alternatieve voorstellen liggen (en zover is het nog niet), gaan de oude van tafel.

Daarnaast heb ik al twee weken geleden duidelijk gemaakt dat ik altijd bereid ben alternatieven te overwegen. Die bereidheid had ik niet pas nadat de versoepeling van het ontslagrecht van tafel was maar al veel eerder. Dus ook om die reden kan er niet van een ruil sprake zijn.

Maar de belangrijkste reden is dit: de ambitie om ook iets van de hoogste inkomens te vragen is niet van tafel. Integendeel, ik denk dat we straks misschien wel betere maatregelen hebben, beter in de zin dat ze beter aansluiten bij waar mensen zich druk om maken, dan wat we nu hebben.

Ik bedoel dit. Om ook iets van de hoogste inkomens te vragen hadden we de mogelijkheid om pensioenpremies van de belastingen af te trekken bij inkomens boven de 185.000 euro afgeschaft. Dat levert 60 miljoen op. Een Kamermeerderheid om bijvoorbeeld iets te doen aan riante bonussen of ontslagvergoedingen was er niet. Maar nu is er een Kamermeerderheid ontstaan die daar wel voor is en dat liever heeft dan dat we aan de pensioenen zitten. En eigenlijk vind ik dat goed nieuws omdat veel mensen zich bozer maken over bonussen en ontslagregelingen dan over pensioenopbouw.

En het interessante is dat de Kamer gezegd heeft dat het hetzelfde op moet brengen. Omdat de groep mensen die zulke bonussen of vertrekregelingen heeft, kleiner is dan de groep mensen die door de pensioenmaatregel zou worden getroffen (daar vielen bijvoorbeeld ook piloten van KLM onder, niet echt een groep waar mensen zich boos om maken!), maar het wel dezelfde 60 miljoen op moet brengen, is de conclusie simpel: het worden stevige maatregelen. Kortom als PvdA-er en als Minister van Financiën ben ik een tevreden mens. En met koehandel heeft het niets te maken!