PNO media
Pensioenfonds PNO Media
Kwartaalbericht derde kwartaal 2007
21 november 2007
- 1 -
1. Hoofdpunten
positief beleggingsrendement van 1,2% in het derde kwartaal 2007
marktwaarde pensioenverplichtingen gestegen met 2,7% als gevolg van de gedaalde rente
dekkingsgraad gedaald met 0,6% tot 128,6%
Een verklaring van de gehanteerde begrippen is opgenomen aan het einde van dit bericht.
2. Ontwikkeling financiële positie
3e kwartaal 2007 2007
Kapitaaldekkingsgraad op basis van marktrente (%)
Aanvang periode 129,4 117,9
30 september 2007 128,6 128,6
Ontwikkeling veroorzaakt door (%):
Rendement beleggingen 1,2 5,8
Rendement aandelenderivaten 0,3 0,1
Rendement rentederivaten 0,4 -2,4
Rendement verplichtingen -2,7 4,8
Rendement overige 0,2 0,8
Fondsrendement -0,6 9,1
Pensioenfonds PNO Media streeft er naar om het pensioenrisico voor de deelnemers tot een
aanvaardbare hoogte te beperken. Concreet houdt dit in dat de kans op een dekkingsgraad lager dan
100% lager dient te zijn dan 2,5%. Om deze mate van zekerheid te kunnen bieden is op langere
termijn een hogere dekkingsgraad nodig. Door vanaf 2005 tijdelijk een gedeelte van het rente- en
aandelenrisico af te dekken heeft het fonds bereikt dat ook bij de actuele dekkingsgraad het
gewenste zekerheidsniveau kon worden geboden.
Zoals hiervoor werd aangegeven vormde de noodzaak het pensioenrisico te reduceren de aanleiding
om het rente- en aandelenrisico tijdelijk af te dekken. Het afdekken van het renterisico levert naar
verwachting op langere termijn geen positieve of negatieve bijdrage aan de financiële positie van
het fonds. Het effect van deze afdekinstrumenten op de ontwikkeling van de kapitaaldekkingsgraad
was in het derde kwartaal positief, zoals uit de bovenstaande tabel valt op te maken.
De waarde van de pensioenverplichtingen is in het derde kwartaal 2007 met 2,7% gestegen, met
name als gevolg van daling van de lange rente. Bij een dalende rente stijgt de waarde van de
pensioenverplichtingen van het fonds, maar wordt op de rentederivaten een positief rendement
behaald. De kapitaaldekkingsgraad daalde in het derde kwartaal van 2007 met name door de
gedaalde rente van 129,4 naar 128,6%.
- 2 -
3. Rendement beleggingen
rendement benchmark rendement benchmark
3e kwartaal 2007 3e kwartaal 2007 2007 2007
Rendementen (%)
Aandelen -2,3 -1,7 5,7 5,6
Vastrentende waarden 1,0 1,3 -0,2 0,2
Vastgoed 0,5 -1,3 4,7 2,8
Private Equity 10,2 2,5 24,5 7,8
Infrastructuur -0,1 1,4 -0,1 1,9
Grondstoffen 5,9 6,1 9,8 10,1
Rendement voor beleggingskosten en 0,0 -0,1 4,3 3,2
valuta-afdekking
Rendement na beleggingskosten en 1,2 1,2 5,8 5,0
valuta-afdekking
In het derde kwartaal van 2007 heeft PNO een beleggingsrendement behaald van 1,2%. Dit is
gelijk aan de intern gehanteerde benchmark. Wederom was het private equity dat een zeer hoog
rendement liet zien. De assetcategorie aandelen behaalde in het derde kwartaal een negatief
rendement.
De kapitaalmarktrente is in het derde kwartaal gedaald, zoals uit de onderstaande grafiek kan
worden opgemaakt. De 10-jaars rente was eind september 4,33%. Ten opzichte van de stand ultimo
tweede kwartaal betekende dit een daling van circa 25 basispunten.
yieldcurve Nederlandse staatsleningen
5,0%
4,5%
4,0%
3,5%
3,0%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 20 30
31 december 2006 30 juni 2007 30 september 2007
- 3 -
De samenstelling van de beleggingsportefeuille per 30 september 2007 luidde als volgt (bedragen
in miljoenen euro's):
marktwaarde % strategisch
30-9-2007 30-9-2007
Samenstelling portefeuille
Aandelen 1.094 40 40
Vastrentende waarden 1.093 40 40
Vastgoed 377 14 15
Private Equity 158 5 4
Infrastructuur 10 0 0
Grondstoffen 20 1 1
2.752
Aandelenderivaten 35
Rentederivaten -55
Valutaderivaten 29
Totaal beleggingen 2.761
In het derde kwartaal van 2007 heeft het fonds de samenstelling van de portefeuille naar
beleggingscategorieën ongewijzigd gehouden. Wel is er een tactische beslissing genomen om,
gezien de omstandigheden op de financiële markten, het aandelenbelang licht af te bouwen en deze
in vastrentende waarden te investeren. In het derde kwartaal van 2007 heeft het fonds geen nieuwe
externe vermogensbeheerders aangenomen.
4. Klanten
De aantallen werkgevers en deelnemers per regeling luidden als volgt:
30-9-2007 31-12-2006
Werkgevers 350 347
waarvan in pensioenregeling PNO 1: middelloon 60-65 184 194
PNO 2: middelloon 65 51 52
PNO 3: middelloon 65 risicoregeling 115 101
Deelnemers 15.380 15.272
waarvan in pensioenregeling PNO 1: middelloon 60-65 11.365 11.478
PNO 2: middelloon 65 1.668 1.409
PNO 3: middelloon 65 risicoregeling 2.347 2.385
Gewezen deelnemers met premievrije rechten 12.610 11.919
Ingegane pensioenen 5.915 5.743
- 4 -
Het aantal aangesloten werkgevers heeft zich in het derde kwartaal als volgt ontwikkeld:
derde kwartaal 2007
2007
Beginstand 345 347
Aangesloten 6 24
Deelname beëindigd 1 21
Eindstand 350 350
In het derde kwartaal van 2007 hebben zich 6 nieuwe organisaties bij het fonds aangesloten. Van
1 organisatie is de aansluiting beëindigd.
Het aantal actieve deelnemers heeft zich in het derde kwartaal van 2007 als volgt ontwikkeld:
derde kwartaal 2007
2007
Beginstand 15.294 15.272
Toegetreden 641 2.094
Uitdiensttreding met premievrije rechten -424 -1.463
Beëindiging zonder aanspraken -69 -332
Pensionering -58 -179
Overlijden -4 -12
Eindstand 15.380 15.380
Het aantal gewezen deelnemers met premievrije rechten heeft zich als volgt ontwikkeld:
derde kwartaal 2007
2007
Beginstand 12.437 11.919
Herindiensttreding -66 -299
Uitdiensttreding 424 1.463
Inkomende waardeoverdracht 0 23
Afkoop en uitgaande waardeoverdracht -177 -403
Pensionering -3 -78
Overlijden -5 -15
Eindstand 12.610 12.610
- 5 -
Het aantal deelnemers met een ingegaan pensioen heeft zich als volgt ontwikkeld:
derde kwartaal 2007
2007
Beginstand 5.857 5.743
Ingang ouderdomspensioen 61 257
Ingang overig pensioen 35 74
Overlijden en afloop -48 -137
Andere oorzaken -14 -46
Eindstand 5.891 5.891
5. Personeel
Het personeelsbestand heeft zich in het derde kwartaal van 2007 als volgt ontwikkeld, omgerekend
naar voltijd functies:
derde kwartaal 2007
2007
Beginstand 76,7 70,0
In dienst getreden 0,9 9,4
Uit dienst getreden 3,0 4,9
Contractaanpassingen 0,2 0,3
Eindstand 74,8 74,8
Gemeten in aantallen medewerkers is het personeelsbestand in het derde kwartaal van 2007
gedaald van 84 naar 82 medewerkers.
6. Uitvoeringskosten
De uitvoeringskosten zijn in het derde kwartaal van 2007 binnen de begroting gebleven.
De uitvoeringskosten tot en met het derde kwartaal komen boven de begroting uit. Ook voor geheel
2007 wordt verwacht dat de uitvoeringskosten boven het niveau van de begroting uit zullen komen.
7. Projecten
In het derde kwartaal van 2007 heeft het fonds onder meer gewerkt aan het uitbreiden van de
individuele informatievoorziening via de toepassing 'mijn PNO' op de website www.pnomedia.nl
door het aanbieden van het uniforme pensioenoverzicht, het aanbieden van een nieuwe pensioen-
calculator en het creëren van de mogelijkheid om een bruto-nettoberekening van het door
Pensioenfonds PNO Media uit te keren pensioen te maken.
- 6 -
8. Vergaderingen
In het derde kwartaal van 2007 hebben de onderstaande vergaderingen plaatsgevonden:
datum orgaan onderwerp
6 september 2007 pensioencommissie adviseren over aanpassing fondsstukken in kader van invoering
Pensioenwet
13 september 2007 dagelijks bestuur en directie bespreken actuele ontwikkelingen
19 september 2007 beleggingsadviescommissie adviseren over kwartaalrapportage beleggingen tweede kwartaal
2007 en resultaten risicobudgetteringstudie 2007 en bespreken
van de ontwikkelingen op de financiële markten en de gevolgen
daarvan voor de volatiliteit
20 september 2007 bestuur benoemen leden verantwoordingsorgaan, vaststellen reglement
verantwoordingsorgaan en aangepaste fondsstukken in kader
invoering Pensioenwet en bespreken uitkomsten
klanttevredenheidsonderzoek, strategie, status maatschappelijk
verantwoord beleggen en diverse periodieke rapportages
De volgende plenaire bestuursvergadering is thans gepland op donderdag 6 december 2007.
9. Verklaring gehanteerde begrippen
benchmark
beleggingsindex waarmee het rendement van een beleggingsportefeuille wordt vergeleken
contant maken
berekenen van de huidige waarde van toekomstige geldstromen met een rente gebaseerd op de
looptijd geldend voor elk bijbehorend toekomstig moment
FTK
Financieel Toetsingskader, samenhangend geheel van voorschriften dat DNB met ingang van
1 januari 2007 hanteert voor het toezicht op pensioenfondsen
fondsrendement
rendement van alle bezittingen en verplichtingen van het pensioenfonds
gewezen deelnemers
deelnemers die niet langer bij Pensioenfonds PNO Media pensioenrechten opbouwen
kans op onderdekking
kans dat binnen een korte termijn, meestal een jaar, de financiële positie onder de door de
toezichthouder vastgestelde minimumgrens daalt
kapitaaldekkingsgraad
de financiële positie van een pensioenfonds kan worden weergegeven aan de hand van de
kapitaaldekkingsgraad. Dat getal wordt berekend door de waarde van de beleggingen te delen door
de waarde van de pensioenverplichtingen.
kapitaaldekkingsgraad op basis van marktrente
onder het FTK dient de waarde van de pensioenverplichtingen te worden berekend door de
pensioenuitkeringen contant te maken tegen de marktrente
- 7 -
kapitaalmarktrente
effectieve rente op tienjarige overheidsleningen
marktwaarde
waarde die bij overdracht tussen onafhankelijke partijen tot stand zou kunnen komen
private equity
beleggingen in aandelen in niet ter beurze genoteerde ondernemingen
rendement
het totaal van de directe beleggingsopbrengsten, de gerealiseerde waardemutaties en de
ongerealiseerde waardemutaties gedeeld door het gemiddeld geïnvesteerd vermogen
renterisico
risico dat door toedoen van een wijziging van de rente een waardevermindering optreedt
renteswap
overeenkomst om rentestromen in dezelfde valutasoort te ruilen zonder uitwisseling van de
hoofdsommen
yieldcurve
de rentestand is afhankelijk van de looptijd waarvoor deze geldt; de lijn die rentestanden bij
verschillende looptijden in een grafiek met elkaar verbindt wordt een yieldcurve genoemd
- 8 -