Universiteit van Tilburg

16 november 2007

Prestaties meten moet voor gewetensvolle keuzes in de zorg

Oratie hoogleraar Gezondheidseconomie Peter Kooreman

Alleen wanneer zowel de kosten als de baten van de gezondheidszorg worden uitgedrukt in cijfers, kunnen gewetensvolle afwegingen worden gemaakt over de inrichting van de zorg. Dat betoogt hoogleraar Gezondheidseconomie Peter Kooreman. Hij aanvaardt het hoogleraarsambt aan de Universiteit van Tilburg op vrijdag 23 november.

Hoeveel zijn we bereid te betalen om een mensenleven te redden? Is het verantwoord om een te vroeg geboren baby voor 600.000 euro in leven te houden, terwijl je voor hetzelfde bedrag 6.000 mensen met een HIV-besmetting een jaar lang AIDS-remmers kunt geven? Ongemakkelijke vragen als deze moeten gesteld en beantwoord worden om goede beleidskeuzes te kunnen maken, zegt Peter Kooreman in zijn rede Meten en geweten in de gezondheidseconomie.

Meten van de zorg is echter niet eenvoudig. Om te beginnen bestaat er weerstand tegen van instellingen die onder de maat presteren, maar ook omdat het extra werk oplevert en dus minder handen aan het bed. Belangrijker nog is de vraag of de gehanteerde cijfers wel weerspiegelen waar het in de zorg werkelijk om gaat. Volgens Kooreman kunnen die bezwaren voor een groot deel ondervangen worden. Door gebruik te maken van slimme elektronica hoeft de administratie niet ten koste te gaan van de zorgverlening. Daarnaast is het noodzakelijk om niet alleen objectieve maatstaven te hanteren voor het beoordelen van de kosten en baten, zoals de sterftekans na een hartoperatie in een bepaald ziekenhuis, maar ook subjectieve maatstaven. Zo kan de kwaliteit van leven van chronisch zieke patiënten gemeten worden door de mening van patiënten en familieleden over de zorg erbij te betrekken.

Zorgconsument beter informeren
Een tweede stelling die de hoogleraar verdedigt is dat de consument beter geïnformeerd moet worden over risico's, zowel in de zorg als daarbuiten. Daartoe zouden verzekeraars wettelijk verplicht moeten worden om in advertenties kwantitatieve informatie te geven over de verzekerde risico's. Alleen als de consument bijvoorbeeld kan inschatten hoe groot de kans is dat hij binnen een bepaalde periode overlijdt, kan hij een goede afweging maken over het afsluiten van een aanvullende nabestaandenverzekering.

Prof. dr. P. (Peter) Kooreman (1955, Zutphen) is sinds 1 september 2006 hoogleraar Gezondheidseconomie bij de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de Universiteit van Tilburg. Daarvoor was hij hoogleraar Economie aan de Rijksuniversiteit Groningen en de Universiteit Wageningen. Als gasthoogleraar doceerde hij in 2005 gezondheidseconomie aan de Universiteit van Californië (UCSB). In 2003 was hij voorzitter van de European Society for Population Economics. In Tilburg is Kooreman tevens onderzoeker bij Netspar, het toponderzoeksinstituut op het gebied van vergrijzing en pensioenen. Hoofdthema's van zijn onderzoek zijn gezondheidsgerelateerd gedrag van mensen, kosten-batenanalyses in de zorg en de werking van zorg(verzekerings)markten.