SGP


20 - 11 - 07 | SGP: stop kaalslag Defensie

De SGP vindt dat de kaalslag bij Defensie moet stoppen. Wil Nederland nog geloofwaardig kunnen opereren, bijvoorbeeld door mee te doen aan internationale missies, dan moet er bij Defensie geen geld af, maar bij.
De bodem van de bezuinigingen is bereikt. Een van oorzaken van de iedere keer weerkerende problemen bij Defensie is het ontbreken van een duidelijke toekomstvisie op ons buitenlands en veiligheidsbeleid. Daardoor komen we iedere keer voor (met name financiele) verrassingen te staan. De SGP wil daarom dat het kabinet voor de langere termijn meer helderheid schept.
Wat het kabinet vooral niet moet doen, is ingaan op de afbraakplannen van de PvdA.


---

----------

Begroting Defensie 2008
Van der Staaij
20 november 2008

Ambities
Voorzitter. Tijdens de afgelopen overleggen over personeel en materieel is het al enige keren gewisseld: De ambities bij Defensie zijn hoog, maar er is geen passend budget. Er wordt gesneden in operationele capaciteiten. Onmisbare investeringen worden gefinancierd door de verkoop van defensiematerieel. Er wordt afgezien van broodnodige versterkingen, bijvoorbeeld op het gebied van de luchtgrondwaarneming en onbemande waarnemingstoestellen. Daarnaast worden vele projecten vertraagd.

Deze kaalslag is al jaren aan de gang. Al jaren op rij wordt de Kamer verrast met nieuwe bezuinigingen en verschillende partijpolitieke ad-hoc visies. Hoe kan dit zo ongestraft gebeuren? Ligt de oorzaak niet in het feit, dat wij niet beschikken over een adequaat, geïntegreerd toekomstkader als het gaat om het Nederlandse buitenlands- en veiligheidsbeleid? De minister heeft aangegeven, dat hij laat onderzoeken welk budget en welke materieelvoorzieningen nu behoren bij welke ambities. Impliceert dit onderzoek tevens een heldere integratie van de verschillende beleidsdocumenten van Buza, OS en Defensie ten aanzien van het buitenlands en veiligheidsbeleid?

Idealiter zou dit beleidsstuk helder moeten aangeven wat Nederland wil met zijn buitenlands en veiligheidsbeleid: welke strategische doeleinden willen we internationaal bereiken? Moet Nederland wereldwijd actief zijn of zich concentreren in bepaalde regioâs? Hoelang willen we militair in Afghanistan zitten of verleggen we de koers naar Afrika, en waarom? Is energieveiligheid belangrijker dan ontwikkelingssamenwerking? Is stabiliteit belangrijker dan democratisering? Na beantwoording van die vragen moet dit concept prioriteiten stellen en aangeven welke capaciteiten â militaire, diplomatieke en sociaal-economische â hiervoor nodig zijn. En dan uiteraard nog het financiële plaatje: wat mag het gaan kosten? Zoân beleidsdocument is noodzakelijk voor een weloverwogen en afgestemd veiligheidsbeleid, maar zeker ook voor de krijgsmacht. Zoân concept zal in ieder geval moeten voorkomen dat Defensie ieder jaar geconfronteerd kan worden met ad hoc bezuinigingen of andere verrassende wijzigingen. Zal het toegezegde onderzoek van de minister uitmonden in een dergelijk visiedocument? Zal dit kabinet ook knopen doorhakken over de beleidsmatige vertaling van de beoogde verkenningen?

Bodem
Vz. De SGP vindt het onverantwoord, dat het Defensiebudget niet fors wordt verhoogd. Ondanks de financiële gaten. Ondanks de snelle slijtage van materieel in Uruzgan. Ondanks de kosten van goede arbeidsvoorwaarden. Deze kaalslag moet stoppen. De voortdurende bezuinigingen krijgen op termijn consequenties voor de uitzendcapaciteit. Het kan zelfs consequenties krijgen voor de binnenlandse veiligheid.

Ook de minister heeft helder gemaakt dat de bodem nu echt is bereikt. Tegelijkertijd heeft coalitiegenoot PvdA aangeduid, dat er nog veel méér in het materieel kan worden gesneden. De nogal pacifistisch ingestelde PvdA staat op voet van oorlog met Defensie. Een nieuwe wapenwedloop lijkt begonnen, maar dan in omgekeerde richting. Hier lijkt een stevig spanningsveld te ontstaan. Wil de minister in deze Kamer klip en klaar aangeven, dat de door de PvdA gepresenteerde plannen onaanvaardbaar zijn en er in deze kabinetsperiode geen verdere bezuinigingen worden gepleegd en geen extra materieel wordt afgestoten?

Samengevat zijn voor mijn fractie drie zaken van groot belang. In de eerste plaats moeten de nieuwe, aangekondigde bezuinigingen ongedaan worden gemaakt. Er mag geen belangrijk defensiematerieel in de uitverkoop gaan.
In de tweede plaats moet er op korte termijn extra geld beschikbaar komen voor Defensie. Dat is nodig om de slijtageslag van missies zoals in Uruzgan te compenseren, maar ook om het werken bij Defensie aantrekkelijker te maken.
In de derde plaats moet er voor de lange termijn financiële zekerheid worden geboden.

Verkenningen
Sprekend over geld dring ik er op aan, dat de traditionele efficiencykorting (vernieuwing Rijksdienst) die jaarlijks aan alle departementen wordt opgelegd, voor Defensie wordt geschrapt. Defensie heeft de afgelopen jaren hevig moeten bezuinigen en drastisch in het personeel gesneden (afgelopen kabinetsperiode 11.000 functies weg!). Het vet is er uit; we snijden al in het bot. Het is dan toch onaanvaardbaar om Defensie standaard aan te blijven slaan voor een nieuwe efficiencykorting en daarmee het al zo magere defensiebudget nog verder uit te hollen? We spreken over tientallen miljoenen korting in deze kabinetsperiode. Deze korting moet eruit; niet alleen voor dit jaar, maar ook voor volgende jaren.

De minister laat onderzoeken welk budget en welke materieelvoorzieningen nu behoren bij welke ambities. In 2009 zou dit onderzoek paraat moeten zijn. Lopen we niet het risico dat we thans duur materieel voor een grijpstuiver verkopen en vervolgens uit het onderzoek blijkt, dat we toch weer wel soortgelijk extra materieel nodig hebben? Dat zou geldverspilling zijn. Ik dring erop aan om pas over te gaan tot eventuele verkoop van materieel als uit de verkenningen is gebleken dat dit toekomstvaste beslissingen zijn.

Wat betreft de personeelskrapte die er op onderdelen bestaat, zeker als het gaat om uitzendingcapaciteit, wil ik het volgende opmerken. Kunnen we de inzet van militairen niet intelligenter benutten? Veel Nederlandse militairen houden zich thans bezig met opbouwwerk. De vraag is of er niet méér kan worden overgelaten aan niet-militairen. In hoeverre voeren militairen thans oneigenlijke taken uit? De militairen moeten zorgen voor veiligheid en bescherming, maar de aanleg van wegen en gebouwen of het bekijken van offertes voor de bouw van een schooltje behoeft uiteraard niet door hen te worden uitgevoerd. Wat valt hier nog te winnen aan efficiency?

Om zekerheid te bieden voor de langere termijn zou Defensie moeten beschikken over een mechanisme waardoor Defensie structureel kan rekenen op een volwaardig budget, passend bij haar ambities. Al eerder heeft mijn fractie geopperd een bepaald percentage van het nationaal inkomen te besteden aan Defensie. De NAVO-richtlijn gaat uit van 2% van het nationaal inkomen voor Defensie. Dat betekent een forse verhoging van het budget, maar het is zeker denkbaar om daar naar toe te groeien. Ook de minister, evenals het wetenschappelijk bureau van het CDA heeft zich al eens in deze richting uitgelaten. Gaat hij zich hier nu sterk voor maken?

Dank u wel

SGP: stop kaalslag Defensie