'Nieuwe kolencentrales zetten rem op duurzaamheidsinnovatie'
19/11/2007 22:01
Elannet B.V.
De nieuw geplande kolencentrales zetten een rem op duurzaamheidsinnovatie. Dat is één van de conclusies van een meerjarig onderzoek naar integrale verduurzaming van de nutsvoorzieningen. Adviesbureau Elannet deed de afgelopen 3 jaren uitvoerig onderzoek naar de mogelijkheden om nutsvoorzieningen integraal te verduurzamen. In de komende maanden worden de bevindingen via verschillende kanalen publiek gemaakt.
De Nederlandse elektriciteitsvraag groeit gestaag met circa 1,5% per jaar. Aan de aanbodzijde bestaan echter capaciteitstekorten met hoge stroomprijzen tot gevolg. Grote energiebedrijven plannen nieuwe productiecapaciteit, vooral in de vorm van kolencentrales. Kolen zijn relatief goedkoop en niet schaars. Volgens schattingen kan de wereld nog 200 tot 2000 jaar vooruit met de thans bekende kolenvoorraden. Door de bouwdrift van de energiebedrijven dreigt echter een varkenscyclus in de elektriciteitsvoorziening te ontstaan. Voor een beperkte periode levert dat mogelijk een scherpe daling van de elektriciteitsprijzen. De conventionele productiemethoden zullen dit dal wellicht overleven. De meer innovatieve en milieuvriendelijke productiemethoden lopen daarentegen grote kans op faillissement. Daarmee wordt het perspectief voor structurele verduurzaming van de elektriciteitsvoorziening ondermijnd.
Zonder de nieuwe kolencentrales is de kans op verduurzaming van de elektriciteitsvoorziening juist zeer groot. De afgelopen jaren kenden een grote toename van relatief kleine stroomproducenten. Vooral in de agrarische sector is een opmerkelijke trend waar te nemen, waarbij elektriciteit decentraal wordt opgewekt. Voordeel daarvan is dat deze vorm van elektriciteitsproductie veel efficiënter en schoner is dan kolencentrales. Hoge energieprijzen zijn voor veel MKB-bedrijven een stimulans gebleken om zelf in de elektriciteits-business te stappen. De energievoorziening wordt daarmee stabieler, en welvaart wordt beter verdeeld.
Ook voor het milieu levert dit een belangrijk voordeel. Decentrale stroomopwekking heeft de potentie om binnen korte tijd schoon en duurzaam te worden. Duurzame bronnen zoals zon en biomassa zijn immers plaatselijk beschikbaar en kunnen het best lokaal worden geoogst en omgezet. Transportverliezen worden zo vermeden.
De technologieontwikkeling helpt ook mee. Naarmate de productiecapaciteit voor zonnecellen toeneemt, dalen de prijzen. Bij huidige stroomprijzen is het moment waarop zonnecellen met het stopcontact kunnen concurreren nabij. Scherpe daling van de stroomprijzen doet dat moment daarentegen verder in de toekomst verdwijnen. Onevenredig ver zelfs, door faillissementen van de bedrijven die deze zonnecellen produceren en exploiteren. De introductie van zonnestroom zou zo zelfs vele jaren kunnen worden teruggezet.
Een vergelijkbare situatie bestaat rondom de brandstofcel. Verschillende typen brandstofcellen die de huidige vervuilende elektriciteitsvoorziening kunnen vervangen, zijn in ontwikkeling. Het gaat daarbij niet meer om grootschalige industriële installaties, maar om kleinere eenheden die op schaal van MKB-bedrijven en woonwijken optimaal functioneren. De energieomzetting is daarbij veel efficiënter dan bij de huidige elektriciteitscentrales. Bovendien zijn de rookgassen schoon en nuttig te gebruiken.
Economisch gezien is het voor de energiebedrijven verstandig om nu met volle kracht in kolencentrales te investeren. Op deze wijze kunnen ze de concurrentie van de markt weren. Deze concurrentie is voor het milieu en de welvaartsverdeling echter hoogst noodzakelijk. Van de politiek mag dan ook worden verwacht dat ze regulerend optreedt. Daarbij hoeft ze niet in de markt in te grijpen. Belangrijker is dat ze kolencentrales geen concurrentievoordeel biedt, zoals subsidiering van CO2-afvang en -opslag. In plaats van CO2-stortplaatsen te stimuleren, moet worden ingezet op een hoog dynamische elektriciteitsmarkt met veel spelers en nieuwe toetreders en technieken. Op deze manier kan op relatief korte termijn worden toegewerkt naar een structureel schone en stabiele elektriciteitsvoorziening.
http://www.nieuwenuts.nl/