Kamerbrief inzake de Zesde Vergadering van Staten die Partij zijn bij het Statuut van het Internationaal Strafhof (New York, 30 november - 14 december 2007) (http://www.minbuza.nl:80/nl/actueel/brievenparlement,2007/11/Kamerbrief-inzake-de-Zesde-Vergadering-van-Staten-.html) 16-11-2007 |
Samenvatting:
Inhoud:
Hierbij doe ik u, conform de Goedkeuringswet voor het Statuut van Rome inzake
het Internationaal Strafhof1(#ftn1), de voorlopige
geannoteerde agenda toekomen van de Zesde Vergadering van de Staten die Partij
zijn bij het Statuut van het Internationaal Strafhof ('Assembly of States
Parties, ASP'). De ASP heeft dit jaar plaats in New York, waar van 30 november
tot en met 14 december een grote verscheidenheid aan onderwerpen aangaande het
Internationaal Strafhof (ISH) de revue zal passeren.
Het ISH heeft dit jaar zijn 105e Statenpartij mogen verwelkomen nadat Japan
per 1 oktober jl. volwaardig lid werd. De snelle groei van het aantal staten dat
zich aansluit bij het Statuut van Rome stemt tot enige tevredenheid, maar er is
nog geen sprake van universele dekking. Nederland blijft derhalve de
universaliteit van het Statuut actief bevorderen, zowel bilateraal als tezamen
met de overige landen van de Europese Unie.
Afgelopen jaar was voor het ISH een actief jaar. De Aanklager van het ISH
opende een onderzoek in de Centraal Afrikaanse Republiek, waarmee het totaal
aantal landen waarin onderzoek plaats heeft uitkomt op vier. De rechterlijke
Kamer van Vooronderzoek bevestigde in het kader van het onderzoek in de
Democratische Republiek Congo (DRC) de tenlastelegging van oorlogsmisdaden
jegens Thomas Lubanga Dyilo, waarna de zaak naar de Kamer van Berechting werd
verwezen. Voorts vaardigde het ISH in Sudan arrestatiebevelen uit tegen de
onderminister voor Humanitaire Zaken, Ahmad Harun, en Janjaweed-militieleider
Ali Kushayb. Ten slotte werd recentelijk Germain Katanga uit de DRC naar
Nederland overgebracht en als arrestant voorgeleid op verdenking van
oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Ondanks vooruitgang op deze gebieden blijven er ook grote uitdagingen
bestaan, met name betreffende de samenwerking die landen moeten bieden teneinde
arrestatiebevelen van het ISH tot uitvoering te brengen. Dat speelt met name in
Uganda en de Sudan, waar momenteel in totaal 6 arrestatiebevelen open staan.
Nederland hecht grote waarde aan effectieve samenwerking met het ISH door
lidstaten en bevordert dit actief.
De komende ASP zal een aantal besluiten nemen die belangrijk zijn voor het
toekomstige functioneren van het Strafhof:
Wegens het vroegtijdig terugtreden van drie rechters zullen vooruuitlopend
op de reguliere verkiezingen in 2009 tussentijdse verkiezingen woorden
gehouden. De ASP heeft de keuze uit vijf kandidaten voor drie posities.
Nederland heeft vanwege zijn positie als gastland van het Strafhof als
beleidslijn dat geen openlijke mededelingen worden gedaan over de kandidaten
waarop Nederland zijn stem uitbrengt. Belangrijke criteria zijn in ieder geval,
naast de kwalificaties van de kandidaten voor deze gewichtige functies, de wens
te komen tot een juiste gender balance en geografische spreiding.
De ASP zal ook een aanbeveling doen aan het college van rechters inzake de te
benoemen nieuwe Griffier van het ISH. De huidige Griffier, de Fransman Bruno
Cathala, legt na de beëindiging van zijn ambtstermijn per 1 juli 2008 zijn taken
neer en heeft zich geen kandidaat gesteld voor herbenoeming.
Het ISH is momenteel, in afwachting van de bouw van definitieve huisvesting,
gevestigd in een drietal tijdelijke onderkomens in Den Haag. Er ligt een pakket
aan besluiten voor aan de ASP dat, indien aangenomen, ervoor zal zorgen dat nu
zo snel mogelijk met de nieuwbouw een aanvang kan worden gemaakt. Het gaat hier
in de eerste plaats over de internationale architectencompetitie, waarvan de
planning is dat deze eind 2008 moet hebben geleid tot de selectie van een
architect en een ontwerp. In de tweede plaats zal de ASP moeten besluiten over
de totale omvang in vierkante meters en de kostprijs per meter van het nieuwe
gebouwencomplex. Ten derde ligt een voorstel voor betreffende een
besturingsmodel voor het nieuwbouwproject. De uitdaging is hierbij te komen tot
een model waarin alle betrokken partijen het ISH, de Statenpartijjen en
Nederland als gastland zich adequaat bij de besluitvorming betrokkken voelen.
De afgelopen maanden is in Den Haag intensief diplomatiek voorwerk verricht,
waardoor er nu een besturingsmodel aan de ASP kan worden voorgelegd dat wordt
gesteund door het ISH, door Nederland, én door de in Den Haag vertegenwoordigde
delegaties van lidstaten.
Het is van belang dat de komende ASP deze besluiten neemt, omdat uitstel van
de nieuwbouw extra kosten met zich meebrengt voor alle Statenpartijen.
Een meer inhoudelijk en diepgaand onderwerp waar de komende ASP zich over zal
buigen, is de in het Statuut op te nemen misdaad van agressie als een van de
vier misdaden waarvoor het ISH competent is. Afgelopen jaar zijn reeds grote
vorderingen gemaakt betreffende de toepasselijkheid van algemene beginselen van
strafrecht. Ook de formulering van een eensluidende definitie van agressie is
weer een stap dichterbij gekomen. De inzet van Nederland blijft het streven van
afronding van de onderhandelingen over het misdrijf agressie vóór de
Herzieningsconferentie. Gezien de complexiteit van de materie moet echter nu
reeds worden ingezien dat dit wellicht te ambitieus is.
Het Statuut van Rome schrijft voor dat zeven jaar na het in werking treden
van het Statuut een Herzieningsconferentie zal worden gehouden. De ASP zal
moeten besluiten over de datum en de agenda van deze Herzieningsconferentie.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
1(http://www.minbuza.nl:80#): Stb. 2001 343, 17 juli 2001.
---
Ministerie van Buitenlandse Zaken