Eerste promotie Leraar in Onderzoek
26 oktober 2007
Op 16 november promoveert de eerste wiskundeleraar van het
NWO-programma Leraar in Onderzoek (LiO). Harry Sitters' onderzoek
richt zich op de Nederlandse meetkunde rond 1600 en is gecentreerd
rond de rekenmeester Sybrandt Hansz. Cardinael ook bekend als Sybrandt
Hansz. van Harlingen (1578 - 1647). Sitters werd begeleid door
professor Jan van Maanen en promoveert op 16 november aan de
Rijksuniversiteit Groningen.
Het programma Leraar in Onderzoek (LiO) stelt eerstegraads leraren
wiskunde in de gelegenheid om een aantal maanden wetenschappelijk
onderzoek aan een universiteit te verrichten. Op deze wijze komen
leraren voor een korte periode in nauw contact met een universiteit.
Zo kunnen ze nader kennismaken met een wetenschappelijke manier van
werken en kunnen ze hun eigen onderzoeksvaardigheden ontwikkelen.
Hierdoor kunnen ze scholieren bewust en onbewust beter enthousiasmeren
voor een universitaire studie wiskunde.
Meetkunde rond 1600
De Nederlanden zijn in de zeventiende eeuw een centrum van wiskundige
activiteit geweest. Hoogtepunten waren de bestudering van Descartes'
Geometrie door de groep rond de Leidse hoogleraar Van Schooten, en het
werk van Huygens. Zowel bij Van Schooten als bij Huygens speelde
meetkunde een zeer belangrijke rol. Van Huygens is bekend dat hij zijn
meetkundige kennis mede heeft gekregen door de bestudering van het
boekje 'Hondert geometrisch questien met hare solutien' van Sybrandt
Hansz. Cardinael. Over dit boekje en zijn auteur was relatief weinig
bekend. Het onderzoek van Sitters heeft hier verandering in gebracht.
Sybrandt Hansz. Cardinael
Sybrandt Hansz. Cardinael was een gerenommeerd rekenmeester en
wiskundige uit de eerste helft van de zeventiende eeuw. Ondanks de
grote wetenschappelijk veranderingen in die tijd stelde hij zich
behoudend op. Hij wees algebraïsche methoden in zijn meetkundig werk
af en hield in plaats daarvan vast aan de klassieke meetkunde. In veel
gevallen leidde dit tot fraaie bewijzen die meer aanspraken dan het
oplossen van vergelijkingen met behulp van standaardalgebra.
De grote betekenis en invloed van Cardinael is vooral gelegen in de
uitgave van zijn 'Hondert geometrische questien' (1612), een van de
weinige boeken uit die tijd die de vlakke meetkunde op een gevorderd
niveau aanbood. Wat de Hondert questien tot een uniek boek maakt is de
uitgebreidheid en grote toegankelijkheid van het materiaal, de
originaliteit en elegantie van vele oplossingen en daarnaast de
toepasbaarheid van het merendeel der 'questien'.
Eerste promotie Leraar in Onderzoek, Harry Sitters.
Promotie Sitters
Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
..............................
Noot voor de redactie,
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek