ChristenUnie
Algemeen overleg over de evaluatie van de Wet op de jeugdzorg
Algemeen overleg over de evaluatie van de Wet op de jeugdzorg
dinsdag 13 november 2007 16:06
Inleiding
o Het heeft lang geduurd voordat de Wet op de Jeugdzorg er eindelijk
lag. In 1998 stond het in het regeerakkoord. In 2005 is `ie
uiteindelijk ingevoerd. Doelstelling van de wet was het invoeren van
een centrale regie, één loket voor alles wat met jeugd te maken heeft
en een einde te maken aan de verbrokkeling. De verschillende
financieringsstromen bleven bestaan. Er kwam een recht op jeugdzorg
met een openeinde regeling.
o Als we de evaluatie goed lezen, blijkt dat er op alle genoemde
doelstellingen nog veel te verbeteren valt. De samenwerking tussen
gemeente en provincie moet aangepakt, de bureaucratie moet worden
weggewerkt, men moet zicht krijgen op wat de vraag is en welke
behandelmethoden effectief zijn en de financiering moet vereenvoudigd.
Het is logisch dat een stelselwijziging met een nieuwe werkwijze veel
tijd en energie vergt.
o Wij zien dan ook niets in een besteldiscussie op korte termijn.
Laten we onze energie daar niet op richten, maar vooral werken naar
concrete verbeteringen binnen het huidige bestel. Steun daarin voor de
minister. Bovendien heeft hij sinds de evaluaties niet stil gezeten.
Veel van de aanbevelingen zijn al uitgewerkt. We hebben extra geld
voor de wachtlijsten, er komen Centra voor Jeugd en Gezin, er is een
nieuwe financieringssystematiek. Dus veel is in gang gezet. Ik herken
me dan ook helemaal niet in het beeld dat mevrouw Dezentjé-Hamming
vanochtend in de pers wilde creëren.
Cultuuromslag
o Toch moet er eerst en vooral nog steeds een cultuuromslag
plaatsvinden. Zowel op provinciaal als op gemeentelijk niveau. Iets
daarvan zien we daadwerkelijk plaatsvinden. Het kind moet centraal en
daarom heen moet resultaatgericht worden gewerkt. Men moet zoveel
mogelijk samenwerken, dezelfde taal spreken, dezelfde formulieren
gebruiken en verantwoording willen afleggen. Er moet gewerkt worden
naar een goed functionerende jeugdzorgketen, zodat het recht op
jeugdzorg, neergelegd in de wet, kan worden gegarandeerd.
Samenwerking/Centra Jeugd en Gezin
o Daarvoor is nodig dat de samenwerking tussen gemeenten en provincies
worden verbeterd. Sleutel in die samenwerking worden de Centra voor
Jeugd en Gezin. Die vergen echter nog wel een wettelijke verankering.
Als het goed is krijgen we daar voor de begroting nog een brief over,
maar ik wil van de minister wel vast weten of het basismodel van de
VNG, incl. de basisfuncties daarin ook een plek krijgt. (WMO-taken,
schakel ZAT, schakel BJZ).
o Ook zou er na de zomer een brief komen over de vorming van de Centra
Jeugd en Gezin (vr en ant 103). Die is er nog niet, krijgen we die nog
wel vóór de begroting? Zoals eerder benadrukt is het voor ons
essentieel dat het Centrum een laagdrempelige voorziening is, vlakbij
het kind en dé toegang voor een eventuele zorgvraag. De schaalgrootte
is nog onderwerp van onderzoek. Wanneer komt hier duidelijkheid over?
Het moet toch niet zijn dat er vanwege schaalvoordelen, zoveel
mogelijk wordt geregionaliseerd. Of dat er enorme verschillen ontstaan
tussen gemeenten of regio's, in wat gezamenlijk en wat gemeentelijk in
zo'n Centrum wordt ondergebracht. Als de schaal van het
consultatiebureau uitgangspunt is, dan hebben we toch een mooi dekkend
netwerk. Hoe ziet de minister dit?
Financiering
o Al bij de behandeling van het wetsvoorstel Wet op de Jeugdzorg heeft
de ChristenUnie-fractie gewezen op de nadelen van de verschillende
financieringsstromen en systematieken. Het blijkt ook als knelpunt uit
evaluatie te komen. De minister is aan de slag gegaan met
vereenvoudiging en bundeling van de financieringsstromen. Zo zullen ze
in ieder geval op gemeentelijk niveau gebundeld worden. Maar ik wil
dat nog iets preciezer van hem weten. Welke stromen worden op
gemeentelijk niveau gebundeld? Er is daarnaast scheiding gemaakt
tussen justitieel en civielrechtelijke jeugdzorg. Prima. Wel nog een
vraag over de effecten van de overheveling van de Jeugd GGZ naar de
ZVW? Wat gaat dit betekenen?
o Afgelopen vrijdag kwam het bericht dat de minister kiest voor een
macrobudget voor de Jeugdzorg, gebaseerd op een raming door het SCP.
Met een reële raming, objectieve verdeling over de provincies en
doelmatig en resultaat gericht werkende bureaus jeugdzorg, moet dit
leiden tot een structurele oplossing van de wachtlijstsystematiek.
Steun daarvoor van onze fractie. De `bonus/malus'-gedachte in het
systeem kan op een positieve manier prikkelen tot een resultaat
gericht en doelmatige werkwijze.
Casemanagement/gezinscoach
o Helaas is casemanagement op basis van de Wet op de Jeugdzorg nog
onvoldoende van de grond gekomen. Dat is teleurstellend, juist nu we
met z'n allen graag willen werken aan het principe één gezin, één
plan. Dat moet echt beter. Klopt het dat casemanagement als eerste
sneuvelt, op het moment dat er te weinig geld is? Wat betekent dit
voor de gezinscoaches? Wordt er voldoende rekening mee gehouden dat
dit een dure vorm van zorgverlening is?
EKD
o Minister kiest er voor om stichting EKD te bedanken voor de
werkzaamheden en het roer om te gooien. De lokale papieren dossiers
worden op gemeentelijk niveau eerst gedigitaliseerd, om er vervolgens
een landelijke kop op te zetten. Het is nog onduidelijk wanneer die
landelijke kop wordt gerealiseerd en wat er in wordt opgenomen. Het
zal qua omvang smaller moeten zijn, anders zal het net zo'n langdurige
traject blijken te zijn als een landelijk EKD. Toch moet er wel
voldoende relevante info worden opgenomen. En ook de landelijke kop
moet worden aanbesteed en koppeling naar het EPD moet mogelijk
blijven. Is dat te realiseren als je tegelijkertijd werkt met
gemeentelijke -deels gestandaardiseerde- systemen? Of is het de
bedoeling het EPD te koppelen aan de landelijke kop? Kan de expertise
van de stichting EKD niet blijvend worden benut om straks snel te
kunnen komen tot zo'n landelijke kop? Anders moeten we straks het wiel
opnieuw gaan uitvinden.
o Daarnaast gebruikt de minister de problemen met de aanbesteding van
het EKD om te onderzoeken of hulpverleners, onderwijzers en
politieagenten in formatie kunnen uitwisselen via zogeheten
standaardberichten. Hangt deze vorm niet in tussen EKD en
Verwijsindex? Hoe gaat het zich verhouden tot de verwijsindex? Is het
niet veel eenvoudiger voor de minister om de standaardberichten te
koppelen aan de verwijsindex? Dan laat je het EKD gewoon digitaliseren
en zorg je dat de informatie-uitwisseling via de verwijsindex
plaatsvindt.
Pleegzorg
o beleidsakkoord: pleegouders moeten geen financiële belemmeringen
ondervinden. Concreet doet zich het probleem van grotere auto voor.
Wil de minister onderzoek doen naar de mogelijkheid van een grijs
kenteken voor pleegouders die aantoonbaar een grotere auto hebben
moeten kopen ( bij vier kinderen) als gevolg van het zijn van
pleegouder ?
Jeugdmonitor
o Bevat tot nu toe vooral slecht nieuws. ChristenUnie pleit ervoor om
de monitor te beginnen met een percentage van het aantal jeugdigen met
wie het uitstekend gaat. Die op geen enkel gebied risico lopen. Dit
percentage moet in het kader van `goed nieuws' ook in voorlichting
worden gebruikt.
Wachtlijsten
* We moeten af van de trits; wachtlijsten, geld, wachtlijsten, geld.
We hebben bij motie van Geel al extra geld toegevoegd aan Jeugdzorg.
Maar het komt er nu op aan structurele maatregelen te nemen. De nieuwe
financieringssystematiek kan daar een verantwoorde bijdrage aan
leveren.
Alleen de uitgesproken tekst geldt