Amsterdam Oud Zuid
Oplevering Monument Indië Nederland
Bakstenen pylonen houden herinnering levend
Binnenkort is de oplevering van het Monument Indië Nederland, aan het
Olympiaplein tegenover het Amsterdams Lyceum. Zes jaar geleden is
besloten de functie en naam te wijzigen.
Het monument is sinds 2001 geen ereteken meer voor Van Heutsz, maar
een herinneringsteken voor de relatie tussen Nederland en Indië
tijdens de koloniale periode. Het Monument Indië Nederland vertelt een
zelfstandig, geschiedkundig verhaal waarbij de symboliek van de
beelden ongewijzigd blijft. Na tweeëneenhalf jaar ontwerpen, renoveren
en bouwen staat er nu een herinneringsteken dat de band tussen
Indië/Indonesië en Nederland en hun gemeenschappelijke historie levend
houdt.
Jan Kleingeld
Kunstenaar Jan Kleingeld in zijn atelier (Foto: Jan Kleingeld)
De ontwerper
De kunstenaar en grafisch ontwerper Jan Kleingeld (1954) heeft de
nieuwe betekenis van het monument vormgegeven. Hij is opgeleid aan de
Academie St. Joost in Breda en aan de voormalige tekenlerarenopleiding
aan de Lutmastraat. Hij ontwierp vier bakstenen pylonen (zuilen) met
lichtornamenten die haaks staan op het oorspronkelijke monument.
Daarnaast is er een symbolisch onderscheid tussen oost (Indië) en west
(Nederland) uitgedrukt in de kleur van de lichtelementen.
Kleurkeuze
Voor de kleurkeuze van de baksteen heeft Kleingeld zich laten
inspireren door gebouwen uit de omgeving. Het Plan Zuid van Berlage,
de open ruimte van het Olympiaplein met hoge bomen en de nieuwe
omheining vormden voor de kunstenaar een unieke omgeving om in te
mogen werken. Samen met de gerestaureerde beelden die over enkele
weken weer terug zijn op de brug naar het Lyceum is dit stukje
Stadsdeel Oud-Zuid dan helemaal `af'.
Zwevende lantaarns
De vier pylonen zijn 3,5 meter hoog en elk anders van vorm. Bovenop
dragen ze een lichtobject, lopend van bruinachtig (het oosten) naar
zeeblauw (het westen). De jaartallen 1596, 1935, 1945 en 1949, 2001,
2007 zijn kernmomenten uit de gemeenschappelijke geschiedenis en uit
de geschiedenis van het monument. Deze jaartallen en de letters I en N
zijn met elkaar verweven én laten elkaar los. In de avondschemering en
`s nachts roept dit associaties op met zwevende lantaarns in een
tropische sfeer. Bij nadere beschouwing blijken de lichtobjecten van
binnenuit in totaal veertien historische afbeeldingen te belichten.
Daarvoor is onder andere gekozen uit het werk van fotograaf Cas
Oorthuys en uit archieven van Indische fotostudio's van de periode
1870-1949.
Impression
Artist's impression: dwarsdoorsnede van het monument en de kunst-
toevoeging (gezien vanaf de Olympiaweg)
Plaquette en boekje
Kleingeld maakt ook een plaquette die op het natuurstenen pomphuisje
aan de achterkant van het oorspronkelijke monument komt te hangen. Op
de plaquette staan in kernachtige bewoordingen de hoofdzaken van de
band en de historie tussen Indië/Indonesië en Nederland beschreven. In
december verschijnt ook een boekje over het monument, geschreven door
Ko van Geemert, over de achtergronden van 1596 tot heden, met veel
historische afbeeldingen en foto's.
Meer informatie
Kijk voor het werk van Jan Kleingeld op: www.hakijk.nl. Meer
informatie over het monument vindt u hier.