Referentielijst voor overtreders gedragsregels preventie seksueel misbruik
Persbericht | 13-11-2007
Er komt een landelijke referentielijst van vrijwilligers die de
gedragsregels ter voorkoming van seksueel misbruik overtreden.
Organisaties kunnen deze lijst raadplegen bij het aanstellen van
nieuwe vrijwilligers. Dit schrijft minister Hirsch Ballin van Justitie
vandaag in een brief aan de Tweede Kamer over het voorkomen van
seksueel misbruik van kinderen binnen vrijwilligersorganisaties.
De minister presenteert in zijn brief een aantal maatregelen die
moeten voorkomen dat kinderen binnen vrijwilligersorganisaties
slachtoffer worden van seksueel misbruik of ongewenst gedrag. Het
blijkt namelijk dat vrijwilligersorganisaties verschillend beleid
hanteren om seksueel misbruik of ongewenst gedrag te voorkomen.
Gedragsregels
* Er komt één landelijke set gedragsregels, die organisaties kunnen
benutten om seksueel misbruik of ongewenst gedrag te voorkomen. De
Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligers zal deze set
gedragsregels opstellen. Het gaat om basisregels over wat wel en
niet is toegestaan bij het beperken van de risico's. Ook staat
erin wat men moet doen, zoals het aanvragen van de Verklaring
Omtrent het Gedrag.
Protocol
* Indien ondanks de maatregelen zich toch een incident voordoet, zal
een protocol aangeven hoe te handelen. In dit protocol staat onder
meer beschreven waar een kind zich kan melden, wat het bestuur
moet doen, dat er aangifteplicht is bij misdrijven tegen de zeden
en hoe bij een klacht over ongewenst gedrag hoor en wederhoor is
geregeld.
Referentielijst
* Personen die de gedragsregels hebben overtreden en om die reden
uit de vereniging zijn gezet, worden op een landelijke
referentielijst gezet om te voorkomen dat zij zonder meer bij een
andere organisatie aan de slag gaan. De lijst zal dus ook personen
vermelden die weliswaar geen strafbare feiten hebben gepleegd,
maar zich niet aan de gedragsregels hebben gehouden. Organisaties
die de gedragsregels hebben ingevoerd kunnen deze lijst bij
sollicitaties raadplegen. Om gebruik te kunnen maken van deze
referentielijst, dient de organisatie een contract te ondertekenen
waarin zij zich verplicht tot het implementeren van de
gedragsregels en het protocol. Het plan voor de referentielijst
wordt uitgewerkt en voorgelegd aan het College Bescherming
Persoonsgegevens.
Voorkomen gezamenlijke verantwoordelijkheid
De minister schrijft in zijn brief dat het voorkomen van seksueel
misbruik en ongewenste situaties een gezamenlijke verantwoordelijkheid
is. De aanvraag van een VOG op zich is niet voldoende om misstanden te
voorkomen. Een vereniging of organisatie moet allereerst een goed
preventiebeleid voeren. Onderdeel van het preventiebeleid is dat de
organisaties voor functies een VOG vereisen. Het is de
verantwoordelijkheid van de vereniging om aan de hand van een
risicoprofiel te bepalen of voor iedere vrijwilliger een VOG wordt
aangevraagd. Zo zullen aan de functie van `bardienst' minder risico's
zijn verbonden dan aan de functie van trainer die kinderen individueel
en intensief begeleidt. De VOG zal niet voor alle vrijwilligers
verplicht worden gesteld. Minister Hirsch Ballin geeft wel aan dat hij
de huidige kostprijs voor een VOG-aanvraag (30,05 euro) voor
vrijwilligers wil verlagen met 10 euro.
In Nederland zijn er in het georganiseerde vrijwilligerswerk naar
schatting ruim 4,5 miljoen vrijwilligers actief. Ongeveer 2,1 miljoen
vrijwilligers werken met kinderen, waarvan ruim 600.000 in de sport.
Dit varieert van vrijwilligers die actief zijn in verenigingen met
wekelijkse activiteiten tot vrijwilligers die actief zijn in
verenigingen met alleen een jaarlijkse activiteit. Het verloop van
vrijwilligers benadert de 30 procent per jaar. Onbekend is hoeveel
volwassenen op vrijwillige basis buiten het georganiseerde
vrijwilligerswerk met kinderen werken. Het aantal gevallen van
seksueel misbruik of ongewenst gedrag binnen organisaties is niet vast
te stellen, maar een quick-scan en de inventarisatie van NOV geven
geen indicatie dat het in aantallen een zeer omvangrijk probleem is.