Ministerie van Verkeer en Waterstaat

abcdefgh

De voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG

Contactpersoon Doorkiesnummer
- - Datum Bijlage(n) 13 november 2007 - Ons kenmerk Uw kenmerk SDGM&I/2007/1765/57367 2070803220 Onderwerp
Kamervragen

Geachte voorzitter,

Hierbij doe ik u toekomen de antwoorden op de vragen van de leden Bilder en Koppejan over de bundeling van deelcontracten door Rijkswaterstaat.


1. Hebt u kennisgenomen van het artikel "Rijkswaterstaat Brabant bundelt deelcontracten"?1


1. Ja.


2. Is het waar dat negen contracten voor variabel onderhoud voor 2008 in één "engineering & construct" ter waarde van enkele tientallen miljoenen euro's zijn ondergebracht? Vindt een dergelijke wijze van aanbesteden waarbij heel verschillende werkzaamheden gebundeld worden aangeboden, op veel grotere schaal plaats binnen het ministerie van Verkeer en Waterstaat en organisaties als Rijkswaterstaat en de afzonderlijke waterschappen? Zo ja, hoeveel werkzaamheden zijn er sinds het aantreden van dit kabinet door de genoemde organisaties op deze wijze aanbesteed?


2. Er zijn in het onderhavige geval zes droge deelprojecten en één nat deelproject voor variabel onderhoud gebundeld in één contract. De financiële omvang van het natte gedeelte bedraagt circa vijf procent van het totaal. Het gebundeld


1 Cobouw, 19 september 2007
Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 - 351 6171 Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597 JG Den Haag Fax +31 (0)70-351 8779 E-mail hanneke.pruijn@rws.nl

bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)

SDGM&I/2007/1765/57367

aanbieden van heel verschillende onderhoudswerkzaamheden (natte en droge contracten) vindt bijna nooit plaats en voor dit specifieke werk is vooraf een marktconsultatie gehouden onder een aantal grote en kleine bouwbedrijven, waarbij geen generiek bezwaar is geuit tegen een bundeling van droge en natte deelprojecten.
Er is binnen mijn Ministerie onvoldoende zicht op aard en omvang van de opdrachten die de afzonderlijke waterschappen aanbesteden.


3. Deelt u de mening dat bovengenoemde wijze van aanbesteden tot gevolg heeft dat alleen grote bedrijven kunnen inschrijven op de werkzaamheden(bestekken)?

3. Nee, meerdere MKB bedrijven kunnen samen een combinatie vormen en als combinatie inschrijven, terwijl specialistische bedrijven vaak als onderaannemer bij de werkzaamheden betrokken zullen worden. Rijkswaterstaat is zich ervan bewust dat schaalvergroting en bundeling tot gevolg kunnen hebben dat kleinere bedrijven niet meer zelfstandig in aanmerking komen, maar het is allerminst de bedoeling het marktpotentieel uit te hollen. Als grote opdrachtgever is het voor Rijkswaterstaat van essentieel belang in alle marktsegmenten waar opdrachten worden aanbesteed, voldoende en kwalitatief goede marktpartijen te hebben. Rijkswaterstaat probeert dan ook alle onnodige drempels voor kleinere partijen weg te nemen door:

- daar rekening mee te houden bij het stellen van (omzet-, ervarings- en combinatie-)eisen;

- vroegtijdige bekendmaking van het werkpakket van Rijkswaterstaat (dit geeft het MKB meer gelegenheid te anticiperen en de positie te bepalen);
- meer tijd te reserveren tussen bekendmaking en aanbesteding (dit geeft het MKB gelegenheid mogelijke samenwerkingsverbanden voor te bereiden, in combinaties of in "hoofdaannemer-onderaannemer"-constructies). Ook in onderhavig geval is een lange periode gehanteerd tussen publicatie en aanbesteding. 2

Integratie en bundeling van werkzaamheden komt voort uit de andere werkwijze die Rijkswaterstaat na de Parlementaire Enquête Bouwnijverheid heeft geïmplementeerd.
Een deskundig opdrachtgever die de markt meer en beter benut. Een van de onderdelen is het op de markt brengen van grotere en meer integrale werken. Hierdoor wordt de markt op een efficiëntere wijze ingeschakeld en worden de aanbestedingskosten voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers verlaagd.


2 In de beantwoording van de kamervragen van de leden Smeets en Roefs door de Ministers van Economische Zaken en van Verkeer en Waterstaat is uitvoerig ingegaan op de eisen die gesteld worden aan de inschrijvende ondernemingen (3 juli 2007, nr. 2038).
---

SDGM&I/2007/1765/57367

Integratie en bundeling heeft evenzeer voordeel vanuit de publieksgerichte focus van Rijkswaterstaat. Tijdens de uitvoering worden werkzaamheden in samenhang uitgevoerd en de (vaar-)weggebruiker ervaart daardoor minder overlast. Tenslotte maakt integratie en bundeling het voor Rijkswaterstaat mogelijk een groeiend werkpakket met steeds minder mensen uit te voeren.

4. Welke ervaringen zijn er inmiddels met de omschreven werkwijze opgedaan wanneer het gaat om het aantal inschrijvende bedrijven? Hoeveel inschrijvingen waren er op het moment dat er meerdere contracten werden aangeboden en hoeveel zijn dat er nu diezelfde contracten gebundeld worden in één contract?

4. Op het contract in kwestie is nog niet ingeschreven, omdat de aanbesteding op 20 december plaats zal vinden. Integratie van werksoorten of bouwfasen in één contract komt steeds vaker voor. De ervaring over de afgelopen jaren is dat bij deze contracten het gemiddelde aantal inschrijvers licht toeneemt met de financiële omvang van het project.

5. Vindt u het een goede ontwikkeling dat door deze wijze van aanbesteden alleen de allergrootste bedrijven in staat zijn op de werkzaamheden in te schrijven?

5. Zie het antwoord op vraag 3.

6. Vindt u het een goede ontwikkeling dat op deze wijze het midden- en kleinbedrijf niet meer rechtstreeks kan inschrijven op opdrachten van de overheid?

6. Het middenbedrijf kan nog steeds direct inschrijven op opdrachten van Rijkswaterstaat. Nog steeds wordt een behoorlijk deel van de opdrachten door Rijkswaterstaat rechtstreeks gegund aan het middenbedrijf. Bovendien is Rijkswaterstaat wel een grote opdrachtgever, maar zeker niet de enige overheidsopdrachtgever. Ook gemeenten, provincies en waterschappen zijn belangrijke overheidsopdrachtgevers. Het is primair een keuze van marktpartijen om rechtstreeks in te schrijven op kleinere werken, of mogelijk in combinatie of als onderaannemer op grotere werken.

7. Hoe verhoudt deze wijze van aanbesteden van de overheid zich tot hetgeen de regering opmerkt in de missie van haar Beleidsprogramma "Samen werken samen leven" waarin gesproken wordt over `Een overheid die ruimte geeft aan het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) als motor van groei en vernieuwing'?

7. In het antwoord op vraag 3 is reeds aangegeven hoe Rijkswaterstaat onnodige drempels voor kleinere bedrijven wegneemt. Vernieuwing tracht Rijkswaterstaat te bevorderen door opdrachten op een hoger abstractieniveau te formuleren en te gunnen mede op basis van kwalitatieve criteria.


---

SDGM&I/2007/1765/57367

8. Bent u bereid om de aanbestedingswijze zodanig aan te passen dat ook middelgrote en kleinere bedrijven op uit te voeren werkzaamheden kunnen inschrijven?

8. Om middelgrote en kleinere bedrijven hun rol te laten spelen hoeft de aan- bestedingwijze niet te worden aangepast. Zie voorts het antwoord op vraag 3.

9. Deelt u de mening dat door het compleet uitbesteden van grote pakketten werk er relevante kennis bij Rijkswaterstaat verloren dreigt te gaan?

9. Nee; het is niet zo dat voor het in de markt zetten van een groot werkpakket minder kennis nodig is dan voor het in de markt zetten van meerdere kleine werkpakketten. Wel zijn voor innovatieve contracten waarin werksoorten en/of bouwfasen worden geïntegreerd soms andere kennis en vaardigheden nodig, zoals bijvoorbeeld het waarderen, vergelijken en beoordelen van innovatieve oplossingen en kwalitatief verschillende aanbiedingen.

Hoogachtend,

DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,

Camiel Eurlings


---