Ministerie van Financiën

Reactie minister van Financiën op het rapport van de Stichting Autoriteit Financiële Markten (AFM)

genaamd `Kwaliteit advies en transparantie bij hypotheken.'

Het is goed dat het onderzoek is uitgevoerd omdat het verscheidene punten aan het licht brengt. Het eerste punt is dat de Gedragscode Hypothecaire Financieringen waarin de markt eigen regels op het gebied van hypotheekverstrekking heeft neergelegd1, relatief goed wordt nageleefd, mede gezien de recente datum van inwerkingtreding (1 januari 2007). Ten tweede is de informatieverstrekking over woonlasten en aflossing overwegend goed. Ten derde komt naar voren dat de advisering op een aantal punten een significante verbetering behoeft, te weten op het gebied van oversluiting, de fiscale impact, vermogensopbouw en overlijdensrisicoverzekering. Gezien de complexiteit van het hypotheekadvies en de relatief jonge regelgeving ­ inwerkingtreding per juli 2006 van de adviesregels van de Wet financiële dienstverlening (Wfd) die op 1 januari 2007 is opgegaan in de Wet op het financieel toezicht (Wft) ­ met open normen waaraan hypotheekadviseurs zelf invulling moeten geven, is dit niet geheel verwonderlijk. Toch baren de uitkomsten van het onderzoek ook mij op deze punten zorgen.

Advisering over hypotheken is op grond van de Wft onderworpen aan eisen. De Wft stelt eisen aan de adviseur zelf, zoals een vergunningplicht en eisen met betrekking tot de deskundigheid en betrouwbaarheid. Daarnaast stelt de Wft eisen aan de advisering over hypotheken. Deze eisen zijn veelal in open normen geformuleerd. Dat wil zeggen dat in algemene termen wordt aangegeven waaraan de advisering moet voldoen, waaraan de adviseurs dan vervolgens zelf een nadere invulling moeten geven. Dit normenkader en de naleving daarvan worden door de AFM getoetst.

De aandachtspunten vloeien vooral voort uit de naleving van de bestaande wet- en regelgeving. Het stelsel van regels in de Wft met betrekking tot het adviseren over hypotheken, voorheen opgenomen in de Wfd, is pas in juli 2006 inwerking getreden. Dit neemt niet weg dat de wettelijke normen adequaat moeten worden nageleefd en dat - gezien de uitkomsten van het onderzoek van de AFM - die naleving zal moeten verbeteren. Temeer daar de markt voor hypotheken in Nederland groot is en de aanschaf van een hypothecaire lening één van de belangrijkste financiële beslissingen van de consument is.

Gezien het grote belang van een goede adviespraktijk is het ministerie van Financiën hierover in gesprek getreden met de AFM. Ik heb in de richting van de AFM het belang onderstreept van passende maatregelen, met name op het gebied van de handhaving, om de naleving van regelgeving structureel te verbeteren. In dat kader ondersteun ik de acties die de AFM in haar rapport heeft aangekondigd volledig.
Zo zal de AFM in haar reguliere toezicht gericht onderzoek doen naar de naleving van de Wft en kan de AFM aan instellingen handhavingsmaatregelen opleggen, wanneer zij vaststelt dat een adviseur binnen een redelijke termijn geen of onvoldoende maatregelen voor verbetering heeft ingezet en/of


1
De Gedragscode bevat onder meer een uitwerking van regels ter voorkoming van overkreditering.

indien een adviseur na een redelijke termijn de benodigde verbeteringen niet gerealiseerd heeft. De

AFM zal grote instellingen uit het onderzoek informeren over de specifieke verbeteringen die nodig zijn en de overige grote instellingen verzoeken zelf hun adviespraktijk te toetsen. Daarmee bereikt de AFM al ruim de helft van de markt direct en kan op die wijze gewaarborgd worden dat deze instellingen de benodigde verbeteringen doorvoeren. Ook zal de AFM samen met brancheorganisaties en de Stichting Financiële Dienstverlening (StFD) overleg voeren hoe kleinere partijen in de markt effectief geactiveerd en ondersteund kunnen worden om de benodigde verbeteringen te realiseren. Daarnaast zal de AFM normoverdragende gesprekken voeren met adviesorganisaties en tussenpersonen zodat, zij op basis van de inzichten van het rapport kleine financiële dienstverleners goed kunnen adviseren.

De AFM verwacht dat genoemde acties tot een verbetering van de adviespraktijk zullen leiden. Temeer daar de AFM nu al ziet dat instellingen verbeteringen doorvoeren.

Tot slot zal ik de ontwikkelingen op deze markt, mede in het licht van de door u geuite zorgen, nauwgezet volgen en zo nodig andere passende maatregelen overwegen.


---- --