DBC's

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport



De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
CZ/TSZ/2809621
9 november 2007

Op 26 juni jongstleden heb ik met u gesproken over de invoering van Diagnose Behandeling Combinaties (DBCs), onder andere naar aanleiding van brief "Waardering voor betere zorg". Aan het eind van het debat heb ik een aantal toezeggingen gedaan.
In deze brief ga ik puntsgewijs in op de verschillende toezeggingen.


1. Invoering vrije prijsvorming

In mijn brief "Waardering voor betere zorg" van 13 juni 2007 heb ik u geïnformeerd over mijn plannen om toe te werken naar de invoering van prestatiebekostiging waarbij de prijs van de geleverde DBCs zoveel mogelijk wordt vastgesteld in de onderhandelingen tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Omdat ik de invoering zorgvuldig wil vormgeven heb ik in de brief een invoeringstraject geschetst. Met ingang van 1 januari 2008 zal het deel van de ziekenhuiszorg waar vrij over prijzen kan worden onderhandeld, het zogenaamde B-segment, uitgebreid worden naar ongeveer 20% van de ziekenhuiszorg. In 2009 wordt de functiegerichte bekostiging van ziekenhuizen afgeschaft en wordt voor een deel van de zorg het instrument van maatstafconcurrentie ingevoerd. Bij maatstafconcurrentie wordt een maximum gesteld aan de gemiddelde prijs (de maatstaf) die een instelling in rekening kan brengen voor haar productie. Ziekenhuizen bepalen dus in onderhandeling overleg met de verzekeraar de prijs van de individuele DBCs en moeten er voor zorgen dat de gemiddelde onderhandelde prijs de maatstaf niet overstijgt. Vanaf 2009 betekent uitbreiding van het B-segment dat DBCs uit het maatstafsegment worden gehaald en er dus voor dat deel volledig vrije prijsvorming geldt. Afhankelijk van de mate waarin vrije prijsvorming tot goede maatregelen leidt, is maatstafconcurrentie een tijdelijke maatregel die per 2012 kan worden beëindigd.

De NZa zal de invoering van vrije prijsvorming in de ziekenhuiszorg jaarlijks monitoren. Dit geeft mij de nodige input om het traject bij te sturen als dat nodig is. Anderzijds kan het ook het vertrouwen bieden om de invoering van vrije prijsvorming te versnellen. De ervaringen met een B-segment van 10% zijn zodanig positief dat ik een tussentijdse uitbreiding van het B-segment dan ook niet uitsluit voor 2012.
Ik heb de NZa gevraagd om mij jaarlijks te adviseren over een mogelijke uitbreiding van het B-segment. De NZa zal haar advies baseren op een aantal criteria en op de ervaringen met vrije prijsvorming in het B-segment. Bij dit advies zal naast de prijs ook de ontwikkeling van de kwaliteit van de zorg nadrukkelijk worden bezien. Een en ander is door de Nza uitgewerkt in een notitie die ik u hierbij, conform mijn toezegging in het debat van 26 juni 2007 toestuur.


2. Planning invoering prestatiebekostiging en DBC verbeterplan

Naast de in het vorige onderdeel beschreven invoering van prestatiebekostiging wordt het DBC systeem structureel verbeterd. Deze voornemens hangen nauw met elkaar samen. In verband met een goede afstemming van de werkzaamheden die door meerdere partijen ter hand worden genomen, is besloten om een geïntegreerde routekaart op te stellen. In het debat van 26 juni jongstleden heb ik toegezegd u hierover te informeren.
Samen met de NZa, de Stichting DBC Onderhoud en het College voor Zorgverzekeringen heb ik uitvoering gegeven aan deze routekaart. Vervolgens is door een onafhankelijke partij (Het Expertise Centrum) een audit uitgevoerd op de haalbaarheid van deze routekaart. De bovengenoemde partijen en de betrokken brancheorganisaties (NVZ, NFU, Orde, ZN en de NPCF) hebben in september toegezegd een inspanningsverplichting aan te gaan om deze ambitieuze planning te halen.
De voortgang van de werkzaamheden uit de routekaart zal regulier en in overleg met alle genoemde partijen worden gemonitord. Zodoende kan indien nodig vroegtijdig worden bijgestuurd.
Tenslotte zal de routekaart, de voortgang en tussen- en eindproducten voor belanghebbenden toegankelijk worden gemaakt via een website.


3. Kosten DBC systeem

In het debat heb ik toegezegd u te melden wat de ontwikkeling van DBCs tot nu toe heeft gekost. Mijn ambtsvoorganger heeft de vaste kamer commissie Volksgezondheid op 24 februari 2006 per brief geïnformeerd over dit punt. Tevens is dit aan de orde gekomen tijdens de begrotingsbehandeling 2006. Ik zal het antwoord hieronder nogmaals vermelden.
De structurele administratieve lasten (AL) bedragen vanaf 1 januari 2007 vermoedelijk EUR 22 miljoen per jaar. Dit bedrag is de resultante van de AL als gevolg van het DBC Informatiesysteem (DIS), de validatiemodule, de administratieve organisatie en interne controle en softwarelicenties. Hierin zijn de baten van de DBC systematiek op de administratieve lasten niet meegenomen.
Positieve effecten zijn te verwachten bij het declaratieverkeer door het afnemen van het aantal facturen en het lagere foutpercentage van facturen door de validatie module. Daarnaast zal het DIS zijn meerwaarde laten zien doordat de informatievoorziening nu centraal geregeld is. Deze beide effecten zijn echter niet gekwantificeerd. Overigens hebben de echte baten van het DBC systeem betrekking op transparantie, nooit eerder is zoveel informatie beschikbaar geweest over de ziekenhuiszorg zowel voor verzekeraars, patiënten en overheid.

Per 2009 zal het DBC systeem gefaseerd worden verbeterd. Door DBCs af te leiden uit de basisregistratie, zullen de administratieve lasten op termijn afnemen.


4. Kosten invoering DRGs in Nederland

Het lid Van Gerven heeft mij gevraagd om te toetsen of het invoeren van DRGs niet goedkoper is.
In het kader van het DBC verbeterplan heeft de Stichting DBC Onderhoud eerder dit jaar een internationaal onderzoek gehouden naar DRG bekostigingssystemen in het buitenland. De conclusie is dat er geen systeem voorhanden is dat één op één kan worden vertaald naar de Nederlandse situatie als gevolg van fundamentele verschillen in de financiering en organisatie van de zorg, bijvoorbeeld met betrekking tot de rol van de specialist, het gebruikte classificatie-systeem, het accent in Nederland op poliklinische zorg en zorg in de eerste lijn. Dit betekent dat er altijd grote aanpassingen noodzakelijk zouden zijn als er een DRG-systeem in Nederland ingevoerd zou worden. De Stichting DBC Onderhoud heeft geconcludeerd dat het efficiënter is om de sterke kanten van het huidige DBC systeem te behouden waarbij gebruik wordt gemaakt van de goede kanten van de buitenlandse systemen. Dit wordt momenteel nader uitgewerkt in het DBC verbeterplan (DBCs Op weg naar Transparantie) waar alle partijen bij zijn betrokken, waarin een nieuwe productstructuur wordt ontwikkeld gebaseerd op de internationaal gebruikelijke ICD-classificatie en het automatisch afleiden van declarabele prestaties uit de zorgregistratie. Bij de uitwerking van het verbeterplan wordt tevens internationale expertise ingeschakeld.
In haar onderzoek heeft DBC Onderhoud overigens geconstateerd dat de buitenlandse systemen en het DBC systeem steeds meer naar elkaar toegroeien.


5. DBC verbeterplan

In het algemene overleg van 26 juni jongstleden heb ik toegezegd u te informeren over de uitwerking van het DBC verbeterplan. De Stichting DBC Onderhoud is verantwoordelijk voor de uitwerking van het DBC verbeterplan en houdt de vorderingen van de werkzaamheden bij op haar website.
In juni hebben de brancheorganisaties ingestemd met verdere uitwerking van het DBC verbeterplan conform de lijnen zoals geschetst in het rapport van DBC Onderhoud "DBCs Op weg naar Transparantie - deel III".

Momenteel is de ontwikkeling van de nieuwe productstructuur, gebaseerd op de ICD10-classificatie in volle gang. Daarnaast wordt specifiek aandacht besteed aan de aansluiting van het verbeterde DBC systeem bij de registratie van zorgaanbieders en verzekeraars, wordt onderzoek gedaan naar de noodzaak van het opnemen van zorgzwaarte-elementen in de DBC systematiek en wordt het instrument voor automatische afleiding van DBCs uit de basisregistratie gespecificeerd. Bij elk van deze onderwerpen wordt afstemming gezocht met en tussen de veldpartijen om te borgen dat er een breed gedragen, kwalitatief hoogwaardigheid systeem wordt ontwikkeld.
Bovenstaande activiteiten leiden per 1 januari 2009 tot een eerste versie van de structureel verbeterde productstructuur waarbij nog sprake is van monodisciplinaire zorgproducten. Gepland is om per 2010 de tweede versie met multidisciplinaire zorgproducten op te leveren. De verwachting is dat er ongeveer 3.000 zorgproducten ontstaan. Naast de structurele verbeteringen aan de DBC productstructuur worden mede in voorbereiding hierop per 1 januari 2008 verbeteringen doorgevoerd in de huidige productstructuur. Door het pakket 2008 zijn de DBCs verder gestabiliseerd en zijn de tarieven meer betrouwbaar en valide geworden doordat deze gebaseerd zijn op steeds meer DBC gegevens in het DIS.


6. Gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen

Op verzoek van het lid Van der Vlies heb ik het effect van de DBC invoering op de gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen nader bekeken. Enkele van mijn medewerkers hebben overleg gevoerd met bestuurders van de Stichting Gemoedsbezwaarden tegen Verzekeringen. Deze stichting is in 2006 opgericht en stelt zich ten doel de belangen van gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen te behartigen. Met hen is gesproken over de problemen die zij en hun leden beleven als gevolg van de invoering van de Zorgverzekeringswet en de invoering van het DBC systeem. Ik ben met hen tot de conclusie gekomen dat het DBC systeem niet veranderd hoeft te worden.
Een deel van de gesignaleerde problemen heeft te maken met de opstartproblemen van de DBC systematiek en is reeds grotendeels opgelost door de structurele aanpassingen die ieder (half)jaar plaatsvinden, danwel zal straks door het DBC verbeterplan worden opgelost.
Een ander deel van de problemen heeft te maken met het feit dat deze groep moeilijk in beroep kan gaan bij het vermoeden van een onjuiste ziekenhuisrekening. In het contact met de ziekenhuizen hebben zij een kennisachterstand en de machtspositie van een individu is aanzienlijk minder dan die van een ziekenhuis. Voor verzekerden is dit anders omdat de zorgverzekeraar op dit punt dezelfde belangen heeft als zijn verzekerden. De verzekeraar toetst dan ook of ziekenhuisrekeningen kloppen en zal hierover in contact treden met het ziekenhuis. Ik heb met de bestuurders van de stichting afgesproken dat zij de belangen van de gemoedsbezwaarden zullen vertegenwoordigen en dat zij daarbij gebruik kunnen maken van de inhoudelijke kennis van de Stichting DBC Onderhoud.

Ik ga er vanuit u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben.

De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,

dr. A. Klink