Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
CZ/TSZ/2809621
9 november 2007
Op 26 juni jongstleden heb ik met u gesproken over de invoering van
Diagnose Behandeling Combinaties (DBCs), onder andere naar aanleiding
van brief "Waardering voor betere zorg". Aan het eind van het debat
heb ik een aantal toezeggingen gedaan.
In deze brief ga ik puntsgewijs in op de verschillende toezeggingen.
1. Invoering vrije prijsvorming
In mijn brief "Waardering voor betere zorg" van 13 juni 2007 heb ik u
geïnformeerd over mijn plannen om toe te werken naar de invoering van
prestatiebekostiging waarbij de prijs van de geleverde DBCs zoveel
mogelijk wordt vastgesteld in de onderhandelingen tussen
zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Omdat ik de invoering zorgvuldig
wil vormgeven heb ik in de brief een invoeringstraject geschetst.
Met ingang van 1 januari 2008 zal het deel van de ziekenhuiszorg waar
vrij over prijzen kan worden onderhandeld, het zogenaamde B-segment,
uitgebreid worden naar ongeveer 20% van de ziekenhuiszorg.
In 2009 wordt de functiegerichte bekostiging van ziekenhuizen
afgeschaft en wordt voor een deel van de zorg het instrument van
maatstafconcurrentie ingevoerd. Bij maatstafconcurrentie wordt een
maximum gesteld aan de gemiddelde prijs (de maatstaf) die een
instelling in rekening kan brengen voor haar productie. Ziekenhuizen
bepalen dus in onderhandeling overleg met de verzekeraar de prijs van
de individuele DBCs en moeten er voor zorgen dat de gemiddelde
onderhandelde prijs de maatstaf niet overstijgt. Vanaf 2009 betekent
uitbreiding van het B-segment dat DBCs uit het maatstafsegment worden
gehaald en er dus voor dat deel volledig vrije prijsvorming geldt.
Afhankelijk van de mate waarin vrije prijsvorming tot goede
maatregelen leidt, is maatstafconcurrentie een tijdelijke maatregel
die per 2012 kan worden beëindigd.
De NZa zal de invoering van vrije prijsvorming in de ziekenhuiszorg
jaarlijks monitoren. Dit geeft mij de nodige input om het traject bij
te sturen als dat nodig is. Anderzijds kan het ook het vertrouwen
bieden om de invoering van vrije prijsvorming te versnellen. De
ervaringen met een B-segment van 10% zijn zodanig positief dat ik een
tussentijdse uitbreiding van het B-segment dan ook niet uitsluit voor
2012.
Ik heb de NZa gevraagd om mij jaarlijks te adviseren over een
mogelijke uitbreiding van het B-segment. De NZa zal haar advies
baseren op een aantal criteria en op de ervaringen met vrije
prijsvorming in het B-segment. Bij dit advies zal naast de prijs ook
de ontwikkeling van de kwaliteit van de zorg nadrukkelijk worden
bezien. Een en ander is door de Nza uitgewerkt in een notitie die ik u
hierbij, conform mijn toezegging in het debat van 26 juni 2007
toestuur.
2. Planning invoering prestatiebekostiging en DBC verbeterplan
Naast de in het vorige onderdeel beschreven invoering van
prestatiebekostiging wordt het DBC systeem structureel verbeterd. Deze
voornemens hangen nauw met elkaar samen. In verband met een goede
afstemming van de werkzaamheden die door meerdere partijen ter hand
worden genomen, is besloten om een geïntegreerde routekaart op te
stellen. In het debat van 26 juni jongstleden heb ik toegezegd u
hierover te informeren.
Samen met de NZa, de Stichting DBC Onderhoud en het College voor
Zorgverzekeringen heb ik uitvoering gegeven aan deze routekaart.
Vervolgens is door een onafhankelijke partij (Het Expertise Centrum)
een audit uitgevoerd op de haalbaarheid van deze routekaart. De
bovengenoemde partijen en de betrokken brancheorganisaties (NVZ, NFU,
Orde, ZN en de NPCF) hebben in september toegezegd een
inspanningsverplichting aan te gaan om deze ambitieuze planning te
halen.
De voortgang van de werkzaamheden uit de routekaart zal regulier en in
overleg met alle genoemde partijen worden gemonitord. Zodoende kan
indien nodig vroegtijdig worden bijgestuurd.
Tenslotte zal de routekaart, de voortgang en tussen- en eindproducten
voor belanghebbenden toegankelijk worden gemaakt via een website.
3. Kosten DBC systeem
In het debat heb ik toegezegd u te melden wat de ontwikkeling van DBCs
tot nu toe heeft gekost. Mijn ambtsvoorganger heeft de vaste kamer
commissie Volksgezondheid op 24 februari 2006 per brief geïnformeerd
over dit punt. Tevens is dit aan de orde gekomen tijdens de
begrotingsbehandeling 2006. Ik zal het antwoord hieronder nogmaals
vermelden.
De structurele administratieve lasten (AL) bedragen vanaf 1 januari
2007 vermoedelijk EUR 22 miljoen per jaar. Dit bedrag is de resultante
van de AL als gevolg van het DBC Informatiesysteem (DIS), de
validatiemodule, de administratieve organisatie en interne controle en
softwarelicenties. Hierin zijn de baten van de DBC systematiek op de
administratieve lasten niet meegenomen.
Positieve effecten zijn te verwachten bij het declaratieverkeer door
het afnemen van het aantal facturen en het lagere foutpercentage van
facturen door de validatie module. Daarnaast zal het DIS zijn
meerwaarde laten zien doordat de informatievoorziening nu centraal
geregeld is. Deze beide effecten zijn echter niet gekwantificeerd.
Overigens hebben de echte baten van het DBC systeem betrekking op
transparantie, nooit eerder is zoveel informatie beschikbaar geweest
over de ziekenhuiszorg zowel voor verzekeraars, patiënten en overheid.
Per 2009 zal het DBC systeem gefaseerd worden verbeterd. Door DBCs af
te leiden uit de basisregistratie, zullen de administratieve lasten op
termijn afnemen.
4. Kosten invoering DRGs in Nederland
Het lid Van Gerven heeft mij gevraagd om te toetsen of het invoeren
van DRGs niet goedkoper is.
In het kader van het DBC verbeterplan heeft de Stichting DBC Onderhoud
eerder dit jaar een internationaal onderzoek gehouden naar DRG
bekostigingssystemen in het buitenland. De conclusie is dat er geen
systeem voorhanden is dat één op één kan worden vertaald naar de
Nederlandse situatie als gevolg van fundamentele verschillen in de
financiering en organisatie van de zorg, bijvoorbeeld met betrekking
tot de rol van de specialist, het gebruikte classificatie-systeem, het
accent in Nederland op poliklinische zorg en zorg in de eerste lijn.
Dit betekent dat er altijd grote aanpassingen noodzakelijk zouden zijn
als er een DRG-systeem in Nederland ingevoerd zou worden.
De Stichting DBC Onderhoud heeft geconcludeerd dat het efficiënter is
om de sterke kanten van het huidige DBC systeem te behouden waarbij
gebruik wordt gemaakt van de goede kanten van de buitenlandse
systemen. Dit wordt momenteel nader uitgewerkt in het DBC verbeterplan
(DBCs Op weg naar Transparantie) waar alle partijen bij zijn
betrokken, waarin een nieuwe productstructuur wordt ontwikkeld
gebaseerd op de internationaal gebruikelijke ICD-classificatie en het
automatisch afleiden van declarabele prestaties uit de
zorgregistratie. Bij de uitwerking van het verbeterplan wordt tevens
internationale expertise ingeschakeld.
In haar onderzoek heeft DBC Onderhoud overigens geconstateerd dat de
buitenlandse systemen en het DBC systeem steeds meer naar elkaar
toegroeien.
5. DBC verbeterplan
In het algemene overleg van 26 juni jongstleden heb ik toegezegd u te
informeren over de uitwerking van het DBC verbeterplan. De Stichting
DBC Onderhoud is verantwoordelijk voor de uitwerking van het DBC
verbeterplan en houdt de vorderingen van de werkzaamheden bij op haar
website.
In juni hebben de brancheorganisaties ingestemd met verdere uitwerking
van het DBC verbeterplan conform de lijnen zoals geschetst in het
rapport van DBC Onderhoud "DBCs Op weg naar Transparantie - deel III".
Momenteel is de ontwikkeling van de nieuwe productstructuur, gebaseerd
op de ICD10-classificatie in volle gang. Daarnaast wordt specifiek
aandacht besteed aan de aansluiting van het verbeterde DBC systeem bij
de registratie van zorgaanbieders en verzekeraars, wordt onderzoek
gedaan naar de noodzaak van het opnemen van zorgzwaarte-elementen in
de DBC systematiek en wordt het instrument voor automatische afleiding
van DBCs uit de basisregistratie gespecificeerd. Bij elk van deze
onderwerpen wordt afstemming gezocht met en tussen de veldpartijen om
te borgen dat er een breed gedragen, kwalitatief hoogwaardigheid
systeem wordt ontwikkeld.
Bovenstaande activiteiten leiden per 1 januari 2009 tot een eerste
versie van de structureel verbeterde productstructuur waarbij nog
sprake is van monodisciplinaire zorgproducten. Gepland is om per 2010
de tweede versie met multidisciplinaire zorgproducten op te leveren.
De verwachting is dat er ongeveer 3.000 zorgproducten ontstaan.
Naast de structurele verbeteringen aan de DBC productstructuur worden
mede in voorbereiding hierop per 1 januari 2008 verbeteringen
doorgevoerd in de huidige productstructuur. Door het pakket 2008 zijn
de DBCs verder gestabiliseerd en zijn de tarieven meer betrouwbaar en
valide geworden doordat deze gebaseerd zijn op steeds meer DBC
gegevens in het DIS.
6. Gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen
Op verzoek van het lid Van der Vlies heb ik het effect van de DBC
invoering op de gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen nader bekeken.
Enkele van mijn medewerkers hebben overleg gevoerd met bestuurders van
de Stichting Gemoedsbezwaarden tegen Verzekeringen. Deze stichting is
in 2006 opgericht en stelt zich ten doel de belangen van
gemoedsbezwaarden tegen verzekeringen te behartigen. Met hen is
gesproken over de problemen die zij en hun leden beleven als gevolg
van de invoering van de Zorgverzekeringswet en de invoering van het
DBC systeem. Ik ben met hen tot de conclusie gekomen dat het DBC
systeem niet veranderd hoeft te worden.
Een deel van de gesignaleerde problemen heeft te maken met de
opstartproblemen van de DBC systematiek en is reeds grotendeels
opgelost door de structurele aanpassingen die ieder (half)jaar
plaatsvinden, danwel zal straks door het DBC verbeterplan worden
opgelost.
Een ander deel van de problemen heeft te maken met het feit dat deze
groep moeilijk in beroep kan gaan bij het vermoeden van een onjuiste
ziekenhuisrekening. In het contact met de ziekenhuizen hebben zij een
kennisachterstand en de machtspositie van een individu is aanzienlijk
minder dan die van een ziekenhuis. Voor verzekerden is dit anders
omdat de zorgverzekeraar op dit punt dezelfde belangen heeft als zijn
verzekerden. De verzekeraar toetst dan ook of ziekenhuisrekeningen
kloppen en zal hierover in contact treden met het ziekenhuis.
Ik heb met de bestuurders van de stichting afgesproken dat zij de
belangen van de gemoedsbezwaarden zullen vertegenwoordigen en dat zij
daarbij gebruik kunnen maken van de inhoudelijke kennis van de
Stichting DBC Onderhoud.
Ik ga er vanuit u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben.
De Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
dr. A. Klink