Symposium 75 jaar Veilig Verkeer Nederland
Toespraak | 08-11-2007 | Den Haag | Minister Camiel Eurlings
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
Allereerst wil ik Veilig Verkeer Nederland van harte feliciteren met
het 75-jarig bestaan. Die naam is in heel Nederland bekend, en staat
gelijk aan inzet, doorzettingsvermogen en daadkracht. Dat bereik je
niet binnen een paar jaar, maar dat bereik je pas na vele jaren
keihard werken. En dit jubileum is een mooie gelegenheid om eens stil
te staan bij dat feit, u mag echt ontzettend trots zijn op uw mooie en
nuttige vereniging.
Voor Verkeer en Waterstaat zijn jullie één van de belangrijkste
partners op het gebied van verkeersveiligheid. De beroepskrachten en
de 4500 vrijwilligers helpen echt fantastisch mee om Nederland veilig
te maken en te houden. Door al die vrijwilligers komt VVN tot in de
haarvaten van de samenleving: scholen, clubs en gemeentes. Daardoor is
Veilig Verkeer Nederland goed op de hoogte van wat er leeft onder de
mensen, en van die kennis profiteert de politiek weer. Jullie inzet
voor landelijke campagnes en acties is ook van enorme waarde. VVN
helpt bijvoorbeeld mee aan onze BOB-campagne, en jullie ondersteunen
initiatieven als de Straatspeeldag en de actiedag `op voeten en
fietsen naar school'.
Jullie zijn goed doordrongen van het feit dat een ministerie
verkeersveiligheid niet alleen kan doen. Door het draagvlak voor ons
beleid zo groot mogelijk te maken, hebben we meer kans op succes. Dat
hebben we in Nederland de afgelopen jaren ook samen laten zien. Bij de
presentatie van de verkeersveiligheidcijfers in maart bleek dat er
vorig jaar 811 verkeersdoden zijn gevallen. Bij die gelegenheid heb ik
aangegeven dat het niet onlogisch was geweest als we in 2006 weer eens
een stijging hadden moeten noteren, gezien de enorme daling van de
cijfers in 2004 en 2005. Maar de trend is gelukkig nog omlaag. Voor
2010 is de doelstelling vorig jaar aangescherpt tot maximaal 750
doden. Voor 2020 - de horizon van de Nota Mobiliteit - ligt er zelfs
een doelstelling van maximaal 580 verkeersdoden.
Dus om het verkeer de komende jaren nóg veiliger te maken, zijn forse
inspanningen nodig. Daar ben ik mij heel goed van bewust. Op dit
moment zetten we bij VenW de lijn uit, die ons naar de doelen van 2020
moet brengen. De basis daarvoor is op bijzonder constructieve wijze
gelegd door mijn voorgangster, mevrouw Peijs. Met uw passie en
gedrevenheid heeft u echt zevenmijlsstappen genomen op het gebied
verkeersveiligheid.
De ingezette koers is succesvol gebleken en heeft Nederland op de
kaart gezet als wereldkampioen verkeersveiligheid. De komende jaren
gaan we dan ook door in deze richting. Maar om de scherpe
doelstellingen van 2020 te kunnen halen zullen we naast de
gebruikelijke aanpak ook beleid moeten maken voor specifieke
doelgroepen zoals de kwetsbare verkeersdeelnemers. Naast groepen die
extra risico lopen zijn er ook groepen die extra risico veroorzaken.
Denk hierbij bijvoorbeeld aan jonge bestuurders en mensen die asociaal
gedrag vertonen in het verkeer zoals rechts inhalen, bumperkleven en
veel te hard rijden.
Deze onderwerpen krijgen een plaats in de langetermijnstrategie voor
verkeersveiligheid, die we met Veilig Verkeer Nederland en vele andere
partners opstellen. Deze maand wordt in vier regionale sessies de
strategie nog verder besproken en in de eerste helft van 2008 wil ik
het op papier hebben. Het zijn bij uitstek voorbeelden van
verkeersdeelnemers bij wie emoties een rol spelen bij hun
verkeersdeelname, het onderwerp van het symposium van vandaag. Verkeer
en emotie zijn zaken die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Het
promotieonderzoek van Jolieke Mesken naar emoties in het verkeer, van
begin dit jaar, gaf dat ook nog eens duidelijk aan. Zij concludeerde
dat elke emotie aanleiding geeft tot actie. Als een medeweggebruiker
een foutje maakt of je hindert is het heel makkelijk om boos op hem of
haar te worden. Het is immers een concrete `tegenstander'. Dat het
misschien per ongeluk ging, is lang niet altijd duidelijk omdat je
geen lichaamstaal ziet. En omdat emoties reacties uitlokken, leiden
gevoelens van frustratie of agressie in het verkeer vaak tot onveilige
situaties. Het is ook best menselijk om iemand een lesje te willen
leren die u net gesneden heeft. Of om even voor iemand te blijven
hangen die maar zeventig reed waar je tachtig mag.
Ik zeg dat het best menselijk is om er naar te verlangen, maar toch
moeten we ten allen tijde zien te voorkomen dat mensen zulke ideeën
uitvoeren. Daarom probeert Verkeer en Waterstaat mensen bewuster te
maken van het effect van hun emoties op hun rijstijl. Dat doen we
bijvoorbeeld in onze campagnes, met als boegbeeld de `Rij met je
hart'-campagne. In deze campagne zetten we autorijden neer als een
sociale vaardigheid. Het gaat niet alleen om de techniek, schakelen en
sturen. Het gaat om het veilig gebruiken van de weg, samen met de
andere weggebruikers. De lijn van deze campagne is dan ook niet het
verbieden van bepaald bedrag, maar de nadruk leggen op het positieve,
op hoe het wél moet. Zo stimuleren we mensen om rustig, anticiperend
en met een vergevingsgezinde houding aan het verkeer deel te nemen. In
dat opzicht vind ik het ook super dat VVN op zoek ging naar een gebaar
dat `sorry' uitdrukt. Daarmee haal je de angel uit een situatie, en
kan iemand de negatieve emotie laten gaan zonder zelf te willen
reageren.
Naast campagnes proberen we ook met ons beleid asociaal gedrag binnen
de perken te houden. Voor de alcoholovertredingen kennen we nu al de
Educatieve Maatregel Alcohol. Deze zal ik uitbreiden met een lichte
Educatieve Maatregel Alcohol waarmee ook de lichte
alcoholovertredingen worden aangepakt. In 2008 wordt deze al ingevoerd
voor de beginnende bestuurders. Voor de zware drinkers die met
onverantwoordelijk veel alcohol achter het stuur hebben gezeten, zal
ik zo snel als mogelijk het alcoholslotprogramma invoeren. Ook ben ik
van plan om een Educatieve Maatregel Gedrag in te voeren.
Automobilisten die zo gevaarlijk rijden dat het de vraag is of ze nog
aan de eisen voor een rijbewijs voldoen, moeten op cursus. Daarbij
gaat het om mensen die willens en wetens herhaaldelijk de fout zijn
ingegaan door te snijden, te hard te rijden in de bebouwde kom of
ander gevaarlijk gedrag. Met de cursus moet de overtreder meer inzicht
krijgen in zijn eigen gedrag, en zo de omslag kunnen maken van
wegpiraat naar een verantwoordelijk weggebruiker. De Educatieve
Maatregel gedrag zal niet iets vrijwilligs zijn. De politie informeert
het CBR over het rijgedrag, waarna het CBR deze cursus kan opleggen.
Indien betrokkene niet voldoende meedoet of vooruitgang toont,
verliest die persoon zijn rijbewijs. En als ik zo een beetje
filosofeer over de toekomst dan zou het niet ondenkbaar zijn dat,
geheel in de lijn van het alcoholslot, notoire snelheidsovertreders
een snelheidslot krijgen opgelegd.
Dames en heren,
Tussen emoties en het verkeer bestaat een verbinding die we nooit
helemaal kunnen scheiden. Maar met stimuleren van positief gedrag en
bestraffen van negatief gedrag kunnen we ver komen. De overheid zorgt
daarbij voor de randvoorwaarden en ik ben heel blij dat organisaties
als de uwe daar voor een heel groot deel invulling aan geven. Blijf
ook de komende 75 jaar die belangrijke partner, die altijd bereid is
mee te denken en te werken, dan blijft Verkeer en Waterstaat het
aanspreekpunt voor al uw opmerkingen en ideeën.
Nogmaals van harte met uw jubileum.
Dank u wel.
Verwante onderwerpen
* Minister
* Verkeersveiligheid 2020 (extranet)
Ministerie van Verkeer en Waterstaat