Het Koninklijk Huis
---
Toespraak van Prinses Máxima, 8 november 2007
bij het 75-jarig bestaan van de NVVK, Grote Kerk, Den Haag
Allereerst wil ik u feliciteren met het 75-jarig bestaan van uw
vereniging. Ik vind het een eer dat ik op deze feestelijke dag de
gelegenheid krijg u toe te spreken. U bent een bijzonder gezelschap.
Een vereniging van organisaties die zich bezig houden met het
verstrekken van sociale kredieten en ook helpen financiële problemen
te voorkomen en zo nodig op te lossen. Een bijzonder netwerk dat,
geloof ik, in geen ander land zijn gelijke kent.
Mij is gevraagd u vandaag toe te spreken over microfinanciering. Maar
wat is dat eigenlijk: microfinanciering? Microfinanciering staat voor
het toegankelijk maken van financiële producten en diensten voor
ondernemers die door de reguliere bancaire kanalen nog niet worden
bediend. Dus het gaat om zaken als kredietverlening in combinatie met
begeleiding, mogelijkheid tot sparen, geldovermakingen en
verzekeringen. In Nederland zijn sommige van deze diensten al
beschikbaar voor iedereen, maar niet alle. Zeker niet als het gaat om
kleine kredieten tot 25.000 euro met gerichte coaching, en
verzekeringen voor de kleine ondernemer. Door deze voorzieningen
laagdrempeliger te maken, zullen hopelijk meer mensen de sprong naar
ondernemerschap willen wagen.
Ik wil hier overigens graag benadrukken dat kleine leningen in het
kader van microfinanciering niets te maken hebben met
consumentenkrediet, maar juist het ondernemerschap bevorderen.
Microfinanciering kan ook niet ingezet worden voor het oplossen van
schulden uit het verleden. Een schuldsituatie zal concreet aangepakt
en misschien opgelost moeten zijn, al voordat microfinanciering in
beeld kan komen.
Zoals u weet, houd ik mij op internationaal terrein al enige tijd
bezig met microfinanciering. Ik ben heel blij dat ik sinds januari van
dit jaar deel uitmaak van de Raad voor Microfinanciering in Nederland.
Ik hoop met mijn ervaring een kleine bijdrage te leveren aan de
ontwikkeling van het concept in Nederland.
We kunnen heel wat leren uit ontwikkelingslanden over
microfinanciering, vooral over het opzetten van laagdrempelige
voorzieningen. We kunnen ook lessen leren van een aantal Europese
landen die ons ver vooruit zijn op dit terrein. Frankrijk en Finland
hebben beide al behoorlijke successen geboekt op dit gebied. Hun
ervaring vertelt ons hoe belangrijk coaching van de ondernemers is en
hoe je tegelijkertijd efficiency en financiële duurzaamheid moet
bereiken. Want financiële duurzaamheid is van groot belang. Hoe kunnen
we er voor zorgen dat we een systeem opzetten dat over 20 jaar nog
steeds kleine ondernemers kan ondersteunen? Innovatie, technologie en
strategische partnerschappen zijn ongelofelijk belangrijk om dit
concept werkbaar en betaalbaar te maken. De ervaring in andere landen
is dat een structuur op nationaal niveau kan bijdragen aan
schaalvergroting en dus efficiency.
In Nederland blijken ruim 3 miljoen mensen wel eens na te denken over
het starten van een eigen bedrijf. Uiteindelijk starten toch maar 60
tot 70 duizend mensen ook echt een onderneming. De belangrijkste
belemmeringen zijn gebrek aan vaardigheden en het gebrek aan
financiering. Coaching is in veel gevallen voldoende om de grootste
knelpunten op te lossen. Voor een beperkte groep is ook financiering
noodzakelijk omdat dit via reguliere kanalen niet beschikbaar is.
Op dit moment zijn er in Nederland tal van kleinere initiatieven op
het terrein van microfinanciering. Sommige van u zijn hierbij
betrokken. Zo heeft de kredietbank Drenthe een eigen initiatief en
zijn de kredietbanken in Friesland en Rotterdam betrokken bij een
pilot project van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Om al deze lokale initiatieven te ondersteunen en het kleine
ondernemerschap in Nederland verder te bevorderen, werd door voormalig
staatssecretaris Van Gennip de Raad voor Microfinanciering in het
leven geroepen. Op 12 oktober heeft de Raad voor Microfinanciering
hierover een advies uitgebracht aan Staatssecretaris Heemskerk van
Economische Zaken.
De Raad adviseert de Staatssecretaris zich meer te richten op:
- verbeteren van de communicatie om de bekendheid bij potentiële
ondernemers te vergroten;
- verbeteren van de beschikbaarheid van coaching voor, tijdens en na
het opstarten van de onderneming;
- verbeteren van de beschikbaarheid van financiering voor mensen die
geen financiering kunnen krijgen via de reguliere kanalen.
Om dit te realiseren adviseert de Raad een franchisesysteem in te
richten waarbij bestaande en nieuwe microfinancieringsinitiatieven
zich kunnen aansluiten als franchisenemer. De franchisenemers, die
zelfvoorzienend zijn, zullen de potentiële ondernemers lokaal
benaderen. Zij krijgen daarbij ondersteuning vanuit een centrale
organisatie. Die hulp bestaat onder andere uit ondersteuning bij het
opstarten van initiatieven, communicatie-uitingen, capaciteitsopbouw
en een centrale garantieregeling.
In de praktijk blijkt dat een groot gedeelte van de ondernemers na
gerichte begeleiding direct op eigen kracht kan starten zonder extra
financiering. Of, de ondernemer kan voor financiering terecht bij een
reguliere bank. De groep die via reguliere kanalen geen financiering
kan krijgen wordt ondersteund met de centrale garantieregeling. Dit
zijn de hoofdlijnen van de aanpak om microfinanciering in Nederland te
stimuleren, zoals de Raad dat nu adviseert. Deze hoofdlijnen moeten nu
verder worden uitgewerkt onder leiding van de staatssecretaris en in
samenspraak met alle betrokken partijen. Gisterochtend hebben we al
een zeer inspirerende bijeenkomst gehad met de Raad en vele spelers
uit het veld. Fantastisch om te zien hoeveel energie er vrijkomt bij
zo'n brainstorm!
Zoals we hebben gezien zijn bepaalde leden van de NVVK ook al actief
op het terrein van microfinanciering. In het advies dat er nu ligt
zijn verschillende rollen mogelijk voor betrokken organisaties. Dat is
afhankelijk van de manier waarop het franchisemodel en de
garantieregeling worden uitgewerkt. Namens de Raad voor
Microfinanciering nodig ik u dan ook van harte uit uw ervaring en
kennis in te brengen bij de uitwerking van het advies. Zo kunnen wij
met uw wensen en verwachtingen rekening houden.
Het resultaat moet een sterk ondersteunend geheel zijn waarmee we
microfinanciering, en dus ondernemerschap, in Nederland een flinke
impuls kunnen geven.
© RVD