Persbericht
Speech Karla Peijs, voorzitter Veilig Verkeer Nederland Congres 'Emoties in
het verkeer' 8 november 2007, Den Haag
Huizen,
-ALLEEN HET GESPROKEN WOORD GELDT-
Dames en heren,
Een hele goedemiddag en welkom bij dit 75-jarig jubileumcongres van
Veilig Verkeer Nederland met als thema 'Emoties in het verkeer'.
Als we het woord emotie in de mond nemen, dan hebben we het ook over
commotie, want er is door de Nederlanders te mobiliseren voor
verkeersveiligheid de afgelopen 75 jaar veel bereikt. In de periode
van 1972 tot 2006 is het aantal verkeersdoden met 75% gedaald van 3264
naar 811 doden. Terwijl het autobezit in dezelfde periode bijna is
verdrievoudigd van 2,5 naar ruim 7 miljoen.
Ons burgerinitiatief dat onder het voorzitterschap van mr. A. Baron
Schimmelpennick van der Oye op 17 februari 1932, toen ook in Den Haag,
onder de naam het Verbond van Vereenigingen voor Veilig Verkeer werd
opgericht, mocht direct flink aan de bak!
Na de oprichting neemt het gemotoriseerde vervoer met de dag toe en
dat gaat gepaard met veel verkeersdoden en -gewonden. Afgelopen jaar
waren er 811 verkeersdoden en opvallend genoeg ongeveer hetzelfde
aantal als toen we in de jaren dertig zijn opgericht. Je wilt je dan
ook niet voorstellen dat wij niet waren opgericht. Want laten we wel
wezen, dankzij Veilig Verkeer Nederland is er in de samenleving veel
bereikt op het gebied van Verkeersveiligheid.
Ik kan onze 'milesstones' noemen, zoals bijvoorbeeld op het gebied van
snelheid, alcohol en verkeer, veiligheidsgordels, het nationale
Verkeersexamen op basisscholen, etc. Maar waar het ons ook om gaat is
natuurlijk de wijze waarop we deze 'milestones' hebben bereikt: dat is
samen met onze ruim 20.000 vrijwilligers die dagelijks in de buurten
en wijken de dialoog opzoeken met politici, agenten, docenten en
buurtregisseurs. Uit dit contact rolt meestal een plan van aanpak uit
waarbij alle partijen hun verantwoordelijkheid nemen. Het is dan ook
dankzij de bezielde inzet van onze vrijwilligers dat we nog steeds zo
succesvol zijn. Zij vertalen het verdriet achter de bermmonumenten van
het verlies van iemand in concrete acties voor een verkeersveilige
samenleving.
Als we het hebben over verkeersveiligheid dan kunnen we niet heen om
zaken zoals vrijheid en verantwoordelijkheid. We willen immers
allemaal vrij zijn om ons in de openbare ruimte te kunnen bewegen.
Naar buiten kunnen en je vrij en onbelemmerd voelen om je van A naar B
te verplaatsen. Dat zorgt ervoor dat je kunt deelnemen aan de
maatschappij. Dat je contact kunt maken met anderen. Wat ons betreft
is mobiel zijn dan ook een levensbehoefte. Mobiliteit is een verworven
recht dat ons een grote vrijheid brengt. Maar zoals dat zo vaak gaat:
de vrijheid van de één beperkt vaak die van een ander. Je gedrag wordt
bijvoorbeeld bepaald door de manier waarop je aan het verkeer
deelneemt. Een automobilist ziet de wereld anders dan een voetganger
of een (brom)fietser.
We zien vooral onze eigen wereld en zijn nu eenmaal geneigd om onze
eigen belangen van dat moment voorop te stellen. In het verkeer komen
onze belangen daarom vaak letterlijk en figuurlijk in botsing. Dit
gaat vaak gepaard met veel emoties en helaas ook met agressie. Een
belangrijk punt daarbij is dat verkeersdeelnemers niet aan elkaar
gelijk zijn. Kinderen zijn niet gelijk aan volwassenen. Een dertiger
beweegt zich anders dan iemand van vijfenzeventig. Een auto is sneller
en biedt meer bescherming dan een fiets.
We krijgen dan ook de vaak de vraag: kunnen jullie dan niet wettelijk
regelen dat je niets mag eten achter het stuur? Dat ook een fietser
geen alcohol mag drinken? Dat de straffen voor het doodrijden van een
kind fors omhoog gaan? We hebben natuurlijk al veel bij de wet
geregeld en daar waar we de noodzaak daartoe zien, zoals de invoering
van het alcoholslot, zullen we dat ook voorstellen. Maar we kunnen nu
eenmaal niet alles bij de wet regelen omdat we voor verkeersveiligheid
als samenleving altijd afhankelijk blijven van elkaar. Burgers moeten
hoe dan ook altijd zelf hun verantwoordelijkheid nemen, daar moeten we
altijd op blijven vertrouwen, we kunnen nu eenmaal niet alles van het
menselijke gedrag in regelgeving vastleggen.
En beste mensen, dat moet je ook niet willen! Waar het om gaat is dat
we het Nederlandse publiek altijd op de gevaren moeten blijven
attenderen. Om deze reden blijft voorlichting zeer belangrijk voor
gedragsverandering. De succesvolle Bob campagne is daar een goed
voorbeeld van, maar dit succes hangt ook samen met de
langetermijninvestering in de gedragsverandering. Het is dan ook van
belang dat we voor verkeersveiligheid niet 'eendagsvliegcampagnes'
voeren en dan vervolgens op onze lauweren gaan rusten. We worden nu
eenmaal niet met een verkeersveiligheidsgen geboren, alles wat we
weten is aangeleerd gedrag. Iedere generatie moet je opnieuw
overtuigen van wat wel en niet kan in het verkeer, dit blijft van
essentieel belang voor het goed functioneren van onze samenleving.
Overtuigende voorlichting en communicatie over verkeersveiligheid is
dus een continu proces.
En hoe zien we de toekomst?
Zoals het een goed voorzitter betaamt, zien we de toekomst met
vertrouwen tegemoet. Ik weet het, dit is een cliché! Maar zo is het
echt, want er is nog veel werk aan de winkel. Buurten en wijken in ons
land moeten hoe dan ook nog veiliger worden. Er wordt te vaak te hard
gereden; er zijn teveel doden en gewonden in 30 km zones; er zijn
ouderen die bang zijn om de straat op te gaan; ouders houden hun
kinderen thuis omdat er te weinig veilige speelplekken zijn. De
samenleving is niet maakbaar, maar de ideale buurt die zo is ingericht
dat iedere verkeersdeelnemer zowel de ruimte als de bescherming krijgt
die hij nodig heeft om zich zelfstandig en vrij te kunnen bewegen, is
dat wel. Het ontbreken van infrastructurele maatregelen is echter geen
excuus om de eigen verantwoordelijkheid niet op te pakken. Educatie
kan hier een handje bij helpen om die eigen verantwoordelijkheid te
leren dragen.
Iedereen heeft recht om veilig en zelfstandig de straat op te kunnen.
Veilig Verkeer Nederland zet zich in voor dat recht, door zoveel
mogelijk mensen te inspireren, te stimuleren en ze actief bij
verkeersveiligheid te betrekken. De afgelopen 75 jaar hebben we met
succes mensen gemobiliseerd om Nederland veiliger te maken. Dit zullen
we blijven doen omdat verkeersonveiligheid nog steeds samengaat met
teveel onnodig menselijk leed. Voor de meeste mensen zijn de cijfers
van verkeersdoden en gewonden vooral statistieken, maar niet voor ons.
Daarom laten wij in het kader van ons 75-jarig jubileum de
nabestaanden van de verkeersslachtoffers aan het woord over de heftige
emoties die spelen na verkeersongevallen. De komende maanden zullen
diverse korte filmpjes hierover te zien zijn op internet en ander
media. Vandaag alvast de primeur van één van de filmpjes.
Tot slot, wees altijd alert in het verkeer. Want het kan ook jou
gebeuren!
Bedankt voor uw aandacht.
Karla Peijs
Voorzitter Veilig Verkeer Nederland
Veilig Verkeer Nederland