Optimisme overheerst tijdens geslaagd Jaarcongres Brede School
donderdag 08 november 2007
Eind dit jaar stuurt staatssecretaris Sharon Dijksma een (optimistische)
notitie over de BredeSchool naar de Tweede Kamer. De ontwikkeling van de
BredeSchool gaat waanzinnig goed, zei ze gisteren tijdens het geslaagde 5e
Jaarcongres Brede School in Utrecht.
FOTO ONDER: Ton Haas (links) en Joost van der Knaap (midden) van het
improvisatietheater Piranha zorgden voor een cultureel intermezzo.
Er zijn nu bijna duizend Brede basisscholen en 350 BredeScholen in het
voortgezet onderwijs. Onze doelstelling is dat daar nog honderden
bijkomen, aldus Dijksma in een videoboodschap. Ze kon niet persoonlijk
aanwezig zijn in de Jaarbeurs vanwege een debat in de Tweede Kamer. De
overheid stimuleert die groei bijvoorbeeld door het structureel
beschikbaar stellen van middelen voor het realiseren van 2500
combinatiefuncties. Wij leveren dus menskracht. De veertig
krachtwijken van minister Vogelaar weten in elk geval zeker dat er in
hun wijk een BredeSchool moet komen. De staatssecretaris constateerde
wel dat het aantal multifunctionele accommodaties achterblijft. Het
geld voor bakstenen groeit mij niet op de rug, maar samen met Aedes,
de vereniging van woningbouwcorporaties, wordt naar mogelijkheden
gekeken. Net als alle bijna duizend congresgangers kreeg Dijksma het
door Oberon samengestelde Jaarbericht 2007 overhandigd, waarin de
actuele stand van zaken rond de BredeScholen in Nederland compleet en
overzichtelijk in kaart is gebracht. Een belangrijk document, aldus de
staatssecretaris.
Het 5^e Jaarcongres is dit jaar voor het eerst in de Jaarbeurs
gehouden, omdat t Spant in Bussum te klein was geworden. Het aantal
BredeScholen neemt explosief toe, er is hard gewerkt. Voor het eerst
is ook het voortgezet onderwijs vertegenwoordigd en zijn
woningbouwcorporaties (die een steeds belangrijker rol spelen bij de
bouw van BredeScholen en mfas, red.) aanwezig, aldus presentator
Michiel van der Grinten, onderzoeker bij Oberon en nauw betrokken bij
de voorbereidingen van het in samenwerking met Sardes en uitgeverij
SWP georganiseerde congres. De forse kwantitieve uitbreiding van de
BredeSchool is een van de ontwikkelingen die we in het Jaarbericht
2007 signaleren. Nu de opstartfase voorbij is wordt kwaliteit steeds
belangrijker.
Dagindeling
Prof. dr. Lex Borghans, hoogleraar arbeidseconomie en sociaal beleid
aan de Universiteit van Maastricht, constateerde tijdens het plenaire
gedeelte van het congres dat veel mensen denken dat zij weten wat het
beste is en daarom niet kijken naar alternatieven. Ervaring opdoen is
cruciaal voor de BredeSchool en van groot belang voor de ontwikkeling
van kinderen. Het systeem uitproberen is de enige manier om te leren.
Dan pas zie je welke verbeteringen nodig zijn. Kinderen, pubers, maar
ook de maatschappij hebben de neiging te blijven hangen in
oplossingen, terwijl uitproberen pas echt sociale innovatie is. Op
veel BredeScholen verschuift de dagindeling van de kinderen en dat kan
volgens prof. Borghans grote gevolgen hebben. Vroeger gingen ze van
09.30-15.00 uur, met tussendoor een pauze, naar school. Als ze
thuiskwamen zat moeder klaar met een kopje thee en gingen ze
buitenspelen, een boodschap halen en naar de club of vereniging. De
kwaliteit van de Nederlandse ouders is goed en uit onderzoek blijkt
dat Nederlandse kinderen goed zijn in taal en rekenen én gelukkig
zijn. Er zijn twee belangrijke oorzaken van de veranderingen die nu
plaatsvinden. De ouders krijgen het steeds drukker, op het werk en in
hun vrije tijd, en er worden steeds meer eisen gesteld aan de
ontwikkeling van kinderen. Op sociaal en maatschappelijk gebied moeten
scholen daar steeds meer aan bijdragen. De klassen worden kleiner,
groepen krijgen meer aandacht en de BredeSchoolontwikkeling gaat door.
Aan de kernvakken worden steeds minder uren besteed. Achttien procent
van de lestijd gaat naar zaken die niet gepland zijn. Ouders vinden
het belangrijker dat hun kinderen het naar hun zin hebben op school en
bovendien vallen de losse uren en dagen die uitvallen niet zo op. Maar
als je al die losse dagen bij elkaar optelt, betekent dat dat de
leerlingen over de hele basisschoolperiode gerekend een jaar geen les
krijgen. Leren is oefenen, dus dat is verlies. Als je kijkt naar de
waarde van het onderwijs voor de arbeidsmarkt kun je constateren dat
elk extra jaar les meer salaris oplevert.
Borghans ziet de BredeSchool als een poging de veranderende
tijdsindeling in goede banen te leiden, bijvoorbeeld door binnen- en
buitenschoolse activiteiten op elkaar af te stemmen. We moeten ons wel
afvragen hoever we daarin moeten gaan, we moeten kinderen niet alle
vrije tijd ontnemen. Er moet ruimte blijven om te hangen en niets te
doen, zodat ze de volgende dag weer ontspannen op school kunnen
verschijnen.
Kleuren
In gele organisaties draait alles om belangen en is er tijd nodig het
eens te worden. Eerst nadenken en dan doen is het credo in blauwe
organisaties die planning en controle hoog in het vaandel hebben
staan. Bij groene organisaties gaat het om leren en ontwikkeling: ik
kan het niet bestaat niet, ik kan het NOG niet. Witte organisaties
bestaan uit autonome professionals. In rode organisaties kan iedereen
in een prikkelende omgeving zijn ding doen en wordt er veel
samengewerkt.. De BredeSchool is meerkleurig, betoogde Rob Rapmund,
senior partner strategie en beleid van Twijnstra & Gudde. Je kunt op
alle manieren naar de BredeSchool kijken. Vanuit het oogpunt van het
kind of door te bepalen vanuit welke kleur de leerling het best
gedijt. Ik voel voor wit, onbevangenheid, maar ook voor groen
(kinderen leren vanzelf tot ze op school komen Het is moeilijk buiten
de eigen kleur te treden, daarvoor is kleurstrategie nodig. De tijd is
voorbij dat in isolement een maatschappelijke functie kan worden
vervuld, de BredeSchool is onderdeel van een raderwerk.
Deelsessies/Handboek
De congresgangers konden na de twee plenaire lezingen deelnemen aan
bijna dertig over de dag verspreide deelsessies, over onderwerpen als
De BredeSchool op het platteland, Leiderschap in de BredeSchool, Wat
vraagt werken in de BredeSchool of het Kulturhus van professionals?,
Ouderbetrokkenheid, BredeScholen in het voortgezet onderwijs, Centra
Jeugd en Gezinen Woningcorporaties in BredeScholen. Meer dan dertig
organisaties presenteerden zich op de informatiemarkt, van het
ministerie van OCW, onderwijsbond Aob, Sardes, Oberon, SWP, Nederlands
Jeugdinstituut en Aedes tot aanbieders van speelsystemen en educatieve
spellen, architecten, uitgevers en Jantje Beton. Tijdens het 5^e
Jaarcongres was op de stand van Oberon voor het eerst de langverwachte
nieuwe editie van het Handboek BredeSchool van Oberon en Sardes in te
kijken. Een unieke visie op de BredeSchool, waarin niet alleen
informatie wordt gegeven, maar ook geinterpreteerd door deskundigen.
Klik hier voor meer informatie.
Klik hier voor het omslag van en een pagina uit het Handboek Brede
School 2007