Gemeente Groningen

B&W van Groningen stellen regels op voor 'bemoeizorg'

Mensen in de stad Groningen die geen prijs stellen op hulp maar wel hulp nodig hebben volgens hun omgeving, zogenaamde zorgmijders, kunnen bezoek krijgen van hulpverleners die zich bezighouden met `bemoeizorg'. Dit is een bijzondere vorm van zorg waarbij het recht op zelfbeschikking van mensen gerespecteerd wordt zonder hen aan hun lot over te laten. Om ervoor te zorgen dat zowel de cliënt als de hulpverlener weet waaraan hij toe is, hebben burgemeester en wethouders van Groningen samen met de betrokken zorginstellingen regels voor deze huisbezoeken opgesteld in de vorm van een protocol.

Het recht op privacy en zelfbeschikking is een groot goed, aldus het college, maar verschillende tragische gebeurtenissen laten zien wat er kan gebeuren als niemand verantwoordelijkheid neemt voor mensen die weigeren hulp te zoeken. B&W willen voorkomen dat inwoners van de stad worden uitgesloten van zorg. Daarom kiezen zij ervoor deze hulp - na een zorgvuldige afweging - ongevraagd te bieden als er duidelijke signalen zijn dat dit nodig is. Zo kan een medewerker van het OGGz-team (openbare geestelijke gezondheidszorg) ongevraagd en soms zelfs tegen de wil van de cliënt op huisbezoek gaan. Hij probeert de cliënt over te halen om toch hulp te aanvaarden. Zo mogelijk zal hij hem daarna overdragen aan de reguliere zorg.

Samenwerkende organisaties
In de stad Groningen wordt de bemoeizorg uitgevoerd door het OGGz-team. Daarin werken maatschappelijk werk (MJD), verslavingszorg (VNN), geestelijke gezondheidszorg (Lentis) en de GGD samen. De GGD houdt zich, namens de gemeente die hiervoor verantwoordelijk is, ook bezig met de coördinatie van de samenwerking. Jaarlijks komen bij de GGD zo'n 500 meldingen binnen van mensen die ernstig bezorgd zijn over anderen. In ongeveer 60 procent van deze gevallen gaat een OGGz-medewerker ongevraagd op huisbezoek. Tot nu toe blijkt het in minder dan tien gevallen per jaar noodzakelijk te zijn een onvrijwillig huisbezoek af te leggen. Het gaat dan meestal om extreme vervuiling.

Onvrijwillig huisbezoek
Bij een onvrijwillig huisbezoek is er voor gekozen de burgemeester te laten beoordelen of dit nodig is en of de belangen van de betrokkene worden gerespecteerd. Alleen als hij een schriftelijke machtiging afgeeft, mag er worden binnengetreden In het uiterste geval, wanneer direct binnentreden noodzakelijk wordt geacht om ernstig en onmiddellijk gevaar voor personen of goederen te voorkomen, kan een machtiging achterwege blijven. In dat geval moet de hulpverlener deze keuze achteraf schriftelijk motiveren.