PH Nieuwsbrief 277.10
Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht
NEDERLANDERS TELLEN ZEGENINGEN ZORG
Engeland wordt geteisterd door MRSA uitbraken in ziekenhuizen. Portugal heeft te veel verpleegkundigen. De Finse verpleegkundigen eisen 25% loonsverhoging. In Noorwegen kent de zorg grote financiële problemen. In Australië is een groot artsentekort. Deze nieuwsberichten vertelden deelnemers uit de genoemde landen bij de start van het laatste onderdeel van de cursus European Health Leader. Dat vond plaats op het Julius Centrum van 30 oktober tot 2 november. De vier eerdere onderdelen werden gegeven in de universiteitssteden Durham (UK), Stockholm, Boedapest en Berlijn. Centraal stonden in het Utrechtse moduul preventie, zorginnovatie en kwaliteitsbeleid. De Nederlandse deelnemers, RVB lid van het Gelre ziekenhuis Hans Imkamp en RVB voorzitter van de GGz Nijmegen Jos Poelman, keken na de bovengenoemde opsomming van recent nieuws naar ondergetekende die als docent optrad. Wij telden onze zegeningen dat wij dit soort nieuws niet hadden. Later in het Utrechtse moduul (na excursies naar VWS, de Rivazgroep te Gorkum en de Zorggroep Almere) kreeg de Nederlandse zorg grote complimenten over gedrevenheid van de professionals, de staat van de gebouwen, en het geringe aantal verpleeghuispatiënten in Nederlandse ziekenhuizen. In januari 2008 start de cursus European Health Leader voor de vierde keer. Ben jij bestuurder, directeur of divisiemanager van een zorgorganisatie? Heb je geen tijd voor een sabbathical van enkele maanden maar wel achttien dagen beschikbaar voor reflectie en nieuwe ideeën. Meld je dan aan als deelnemers. Voor meer informatie mail je naar cursusleider dr. Henk van der steeg op HvdSteeg@euronet.nl
KWALITEITSINDICATOREN ZIJN TE VEEL GERICHT OP HET ZORGAANBOD
Tijdens het Utrechtse moduul (zie bericht hierboven) van de cursus European health leader kwamen de in Nederland zeer bekende kwaliteitsindicatoren van de inspectie gezondheidszorg aan de orde. Plaatsvervangend directeur generaal drs. Nico Oudendijk en inspecteur Jan Haeck als ook de Almeerse huisarts en medisch manager Vera Kampschoer onderstreepten het belang ervan voor het kwaliteitsbeleid. Toch kwam er kritiek van de deelnemers aan de cursus European Health Leader. De indicatoren geven geen inzicht in de gezondheid van de doelgroep van bijvoorbeeld een gezondheidscentrum of een ziekenhuis en de ervaren toegankelijkheid tot de zorg. Ze geven huisartsen bijvoorbeeld geen inzicht in de gezondheidsproblematiek in hun praktijk. Ondergetekende gaf aan dat GGd regionale gezondheidsprofielen opstellen. Maar dat deze nog ver verwijderd zijn van routinematig verzamelen van gezondheidsindicatoren over de doelgroep van zorgaanbieders. Wil je deelnemen aan de cursus European health Leader die in januari 2008 start? Voor meer informatie mail je naar cursusleider dr. Henk van der steeg op HvdSteeg@euronet.nl
KETENZORG VERBETERT KWALITEIT VAN LEVEN COPD PATIËNTEN
Een systematische literatuurstudie over de jaren 1995 -2005 naar het effect van ketenzorg op de kwaliteit van leven van COPD patiënten toont aan, dat dit effect bestaat en positief is. Tot deze bevinding komen onderzoekers van het Julius Centrum in Rspiratory Medicine van oktober 2007. Uit de bestanden van Medline en Embase kwamen tien Randomized Clinical Trials naar voren die dit effect ondersteunen. Vooral de programma's die deels in de eerstelijn werkten, toonden positieve resultaten. De bibliogafische gegevens van het artikel zijn: Anouk Niesink c.s., Systematic review of the effects of chronic disease management on quality-of-life in people with COPD, Respiratory Medicine (2007) 101, 2233-2239. Binnenkort staat het artikel op www.integratedcare.nl klikken op publicaties. Contactpersoon is promovendus Jaap Trappenburg. Hij heeft als emailadres Jtrappenburg@umcutrecht.nl
BIG MOVE SLAAT WEL AAN IN TAL VAN ACHTERSTANDSWIJKEN
In de vorige Nieuwsbrief stond een bericht dat het BIG Move programma niet zou aanslaan in de eerstelijn van achterstandswijken. Ik had de indruk dat het programma beperkt bleef tot Utrecht Overvecht en Amsterdam Zuid Oost. Dat is niet waar, mailde Joke ter Harmsel aan ondergetekende. Zij is leider van het Amsterdamse project Beweeg je beter en schrijft: Vandaag trof mij het bericht over Big!Move, en vooral de vraag of huisartsen in de grote steden het te druk zouden hebben voor dergelijke interventies. Niets is minder waar! In Rotterdam doen veel huisartsen mee aan het (door de GGD geinitieerde) project 'van klacht naar kracht'. Zelfde uitgangspunten als Big!Move, alleen andere accenten. En in Amsterdam loopt het project Beweeg je Beter, op initiatief van huisartsen in achterstandswijken en betaald uit het Achterstands Ondersteunings Fonds Huisartsen (AOF)). Beweeg je Beter is de verzamelnaam voor beweegprogramma's in de wijk, met als centrale uitgangspunt: verwijzing door de huisarts, groepsgewijs bewegen, intensieve groepsbegeleiding, plezier en niet de klacht staat centraal. Veel deelprojecten, maar niet allemaal, passen de methode Big!Move toe. Er is inmiddels een website: www.beweegjebeter-amsterdam.nl Verder staat er vanaf 1 november a.s. ook een stuk op www.denieuwepraktijk.nl. Tot zover de (ingekorte) email van Joke ter Harmsel. Op het Congres Recente ontwikkeling in de eerstelijn zetten we deze discussie voort na de presentatie van het Utrechtse Big!Move project door huisarts Jacqueline van Riet. Dat vindt plaats op vrijdag 16 november op het UMC Utrecht. Wil je ook naar dit congres? Surf dan naar www.integratedcare.nl , klik door op nascholing en meld je aan via het internet. Je kunt ook een email sturen naar congresorganisator Margriet Hageman op G.M.C.Hageman@umcutrecht.nl
MANCHESTER TRIAGE SYSTEEM STAAT CENTRAAL OP 8 FEBRUARI
De Engelse hoogleraar Kevin Mackway Jones is de uitvinder van het Manchester Triage Systeem (MTS). Hij geeft leiding aan een zeer grote Spoedeisende Hulpafdeling in Manchester. Daar is hij begonnen met zijn MTS, dat nu in ongeveer de helft van de Nederlandse ziekenhuizen wordt toegepast. Op vrijdagmorgen 8 februari geeft hij een college op het congres Recente ontwikkelingen in het manchester Triage Systeem in Nederland en Engeland. Dat vindt plaats op het UMC Utrecht, alleen op de ochtend van 8 februari. Voordat hij later op die ochtend spreekt, doen onderzoekers van het Erasmus MC, het AMC en het UMC Utrecht verslag van hun studies over het MTS. Ook vertellen huisarts Roeland Drijver en verpleegkundige Pieter Jochums over de eerste ervaringen met het Nederlands Triage Systeem (NTS), dat mede gebaseerd is op het Manchester Triage Systeem. Dit keer komt alleen het MTS aan de orde. Op andere congressen bespreken we ook het ESI (het "Boston Triage Systeem"), de Noorse Index en het triage systeem van Kaiser Permanente. Wil je in één ochtend kennisnemen hoe de bedenker het MTS bedoelde, welk onderzoek in Nederland plaatsvindt en wat recente ontwikkelingen in Engeland zijn? Meld je aan via een email naar congres organisator Margriet Hageman op G.M.C.Hageman@umcutrecht.nl Accreditering voor diverse beroepsgroepen wordt aangevraagd.
ZORGPROGRAMMA'S EN INTERNET ONTMOETEN ELKAAR OP 25 JANUARI
Geleidelijk beginnen zorgprogramma's voor chronische zieken gebruik te maken van software programma's die gebaseerd zijn op het internet ofwel webbased zijn. Er spelen drie grote problemen bij het starten met die software in een transmuraal zorgprogramma. Ten eerste moet de informatie die via het internet binnenkomt, opgeslagen worden in de elektronische status van bijvoorbeeld huisartsen, medisch specialisten en thuiszorg. Want transmurale, stand alone patiëntendossiers zijn in de dagelijkse praktijk te ingewikkeld. Ten tweede is het van belang dat de informatie in de webbased status makkelijk te aggregeren is. Stukjes tekst zijn daarom minder wenselijk. Want die zijn niet optelbaar. Ten derde is er een systeem van inzagerechten nodig. Niet iedere professional mag zo maar in de hele, medische status kijken. Toch functioneren thans enkele zorgprogramma's met ICT die deze drie problemen heeft opgelost. Ik noem het Amersfoortse Diabetes Project, het POINT project te Den Haag en de Vital Health Software. Op vrijdag 25 januari houden initiatiefnemers van deze projecten lezingen op het congres Recente Ontwikkelingen in zorgpaden en zorgstraten, dat op het UMC Utrecht plaatsvindt. Tevens geeft verpleegkundige Tonnie van der Laar een overzicht van de CVA programma's In Nederland. Zij is een van de intiatiefnemers van het Kenniscentrum CVA ketenzorg. UMC Utrecht hoogleraar Ab Verbout geeft een overzicht van geïntegreerde heup- en knieprogramma's in Nederland. Hij doet dat op basis van een inventarisatie die dezer weken plaats vindt met steun van ZonMw. Zowel Van der Laar als Verbout gaan in op de vraag of van webbased software hun zorgprogramma's zouden kunnen verbeteren. Het congres begint met een voordracht van CBO senior beleidsmedewerker Ruben van Zelm over nationale ontwikkelingen en een lezing van ondergetekende over internationale ervaringen. Het geheel staat onder leiding van congresvoorzitter dr. Henk van der Steeg. Wil jij je zorgprogramma faciliteren met webbased zorgdossiers? Wil jij weten wat recente ontwikkelingen zijn in zorgprogramma's voor orthopedische en CVA-patiënten? Surf dan naar www.integratedcare.nl , klik door op nascholing en meld je aan via het internet. Je kunt ook een email sturen naar congresorganisator Margriet Hageman op G.M.C.Hageman@umcutrecht.nl
MASTERCLASS DISEASE MANAGEMENT BEGINT OP 16 JANUARI 2008
Dr. Henk van der Steeg en ondergetekende starten de Masterclass Disease management op 16 januari 2008. De Masterclass eindigt na tien bijeenkomsten op 18 juni. De onderwijsdoelen zijn: 1. kennisontwikkeling 2.inzicht verwerven in de ontwikkelingen in ons gezondheidszorgsysteem specifiek van de chronische zorg 3. het versterken van de academische, kritische denkwijze 4. het aanleren van vaardigheden op het gebied van communicatie, conflicthantering, onderhandelen en draagvlak creëren 5. de masterclass verbreedt het netwerk met collega's. De doelgroep bestaat uit huisartsen, managers klinische zorg, managers ambulante zorg, managers transmurale zorg, managers/directeuren in de thuiszorg en verpleeg- en verzorgingshuizen en leidinggevenden op midden management niveau. Ook medisch specialisten en andere professionals die binnen zorgprogramma's participeren zijn van harte welkom. Per bijeenkomst worden meestal twee experts uitgenodigd, houden twee deelnemers referaten en worden vaardigheden geoefend. Het maximum aantal deelnemers bedraagt zestien. Inschrijving in volgorde van binnenkomst. Op de website www.integratedcare.nl (doorklikken op nascholing) tref je het volledige programma aan. Via die webstek kun jij je ook opgeven. Je kunt ook een email sturen naar masterclass organisator Margriet Hageman op G.M.C.Hageman@umcutrecht.nl
WERKSTUDENTEN GEZOCHT VOOR GEZONDHEIDS ENQUÊTES
Het Julius Centrum voert diverse onderzoeken uit waarin wordt nagegaan hoe de patiënten oordelen over de kwaliteit van de zorg. Hiertoe worden vragenlijsten afgenomen bij de patiënten Wij zoeken werkstudenten die deze vragenlijsten willen afnemen of de patiënten willen ondersteunen bij het invullen daarvan. Ben je beschikbaar? Meld je aan bij Julius onderzoeker Hajar Belkadi; 030-2505160/06-18647907; H.Belkadi@umcutrecht.nl.
STUDENT GEZOCHT MET KENNIS VAN EXCELL EN SPSS
Een van onze onderzoeksprojecten betreft het samenvoegen van excell databestanden van huisartsen, thuiszorg, een ziekenhuis, ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg. Als die samenvoeging gebeurd is, zetten we het geheel om in een SPSS bestand. Dan zijn de gegevens gereed voor statistische analyse. Dan kan er een regionaal profiel worden gemaakt. Welke afstudeerder, stage student of werkstudent heeft belangstelling om die Excell bestanden samen te voegen, statistische analyses te maken en een korte rapportage te maken? Ben je tenminste drie maanden beschikbaar in de komende tijd? Heb je al verstand van Excell en SPSS? Stuurde dan een email naar senior Julius onderzoeker Nathalie Urbanus op j.j.n.Urbanus@umcutrecht.nl
VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 243.1, 243.2, etc) je ontving.
De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl
Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356