Universiteit Maastricht

Trefwoorden: geschiedenis, psychologie

Promotie drs. Emmanuel P.M. Stoffers
in de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen.
Promotores: Prof.dr. A. Labrie; prof.dr. A.J.J. Nijhuis, UvA. Titel: "Het nerveuze tijdperk en zijn historici; de opkomst van de mentaliteitsgeschiedenis in Duitsland 1889-1915".
Vrijdag 2 november 2007 14.00 uur

De mentaliteitsgeschiedenis, een stroming binnen het historisch onderzoek die zich toespitst op de beschrijving van de collectieve geestesgesteldheid van samenlevingen in een bepaalde periode, heeft de naam een Franse vinding te zijn. De Franse Annales-historici Lucien Febvre (1878-1956) en Marc Bloch (1886-1944) gelden als de `pioniers' van deze stroming, die in de jaren tachtig van de twintigste eeuw de internationale geschiedwetenschap veroverde. Deze ideeënhistorische en historiografische studie laat zien dat rond 1900 Duitse cultuurhistorici al een vergelijkbare mentaliteits¬historische benadering van het verleden voorstonden. Eberhard Gothein (1853-1923), Karl Lamprecht (1856-1915), Georg Steinhausen (1866-1933), Kurt Breysig (1866-1940) en Walter Goetz (1867-1958) schreven Kulturgeschichte als een vorm van historische psychologie, Menschengeschichte of Seelengeschichte. De studie analyseert het werk van deze historici, de intellectuele tradities waaruit zij putten en de eigentijdse context van `het nerveuze tijdperk' waarin hun nieuwe benadering van het verleden kon opkomen.