Mug toont temperatuurveranderingen in het verleden
2 november 2007
Sedimenten van Nederlandse meertjes zijn uitstekende klimaatarchieven.
Dat tonen Utrechtse NWO-onderzoekers aan met studies naar fossiele
larven van dansmuggen. Met de nieuwe onderzoeksmethode die zij
ontwikkelden, kunnen temperaturen in het verleden worden
gereconstrueerd. Volgens de wetenschappers kunnen zo zelfs de reactie
van flora en fauna op toekomstige klimaatveranderingen beter worden
voorspeld. Dat schrijven zij in het nieuwste nummer van de Quaternary
Science Reviews.
Wie kent ze niet, de dansmuggen die in de zomer in zwermen picknicks
verpesten of fietsers lastig vallen die langs een meertje rijden?
Minder bekend is het feit dat fossiele dansmuggenlarven (chironomiden)
uitstekende indicatoren zijn voor temperatuurveranderingen in het
verleden. De verspreiding van dansmuggen is sterk afhankelijk van de
zomertemperatuur. Resten van muggenlarven blijven goed bewaard in het
sediment op de bodem van meren. Met deze fossielen kan de temperatuur
in het verleden worden gereconstrueerd.
Een onderzoeksgroep van het Institute of Environmental Biology van de
Universiteit Utrecht heeft nu deze nieuwe methode toegepast om de
veranderingen van de temperatuur in Nederland aan het eind van de
laatste ijstijd te reconstrueren. De onderzoekers hebben een
sedimentkern gebruikt uit het Hijkermeer, een meertje vlakbij Hijken
in de provincie Drenthe. Daaruit hebben ze onder meer fossiele
dansmuggenlarven geanalyseerd en resten van planten.
Verandering in vegetatie
Tijdens deze periode van globale opwarming in Nederland bleken
meerdere schommelingen in zomertemperatuur van 2 tot 3ºC op te treden.
Dit ging gepaard met plotselinge, grote veranderingen in de regionale
vegetatie.
De nieuwe methode is geschikt om temperaturen in het verleden te
reconstrueren. Ook blijken sedimenten van Nederlandse meertjes
uitstekende klimaatarchieven te zijn. Dit soort onderzoek geeft
inzicht in de reactie van ecosystemen op klimaatveranderingen. Zo
kunnen toekomstige verschuivingen van flora en fauna beter voorspeld
worden.
Dit onderzoek werd gesubsidieerd door NWO-Aard-en Levenswetenschappen.
Mug toont temperatuurveranderingen in het verleden
Een fossiel hoofdje van een dansmuggenlarve.
Klik op de afbeelding voor een grotere versie.
..............................
Noot voor de redactie,
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek