Gemeente Rotterdam

Nr. 194
1 november 2007

Preventief fouilleren effectief en gewaardeerd

Preventief fouilleren werkt. Het wapenbezit neemt af en het aantal aangiften van straatroof en berovingen daalt. Dat is de belangrijkste conclusie uit een zojuist verschenen evaluatieonderzoek naar de effecten van preventief fouilleren in Rotterdam. Het onderzoek is uitgevoerd door het COT, het Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement en door het College van Burgemeester en Wethouders aangeboden aan de Gemeenteraad.

In het onderzoek is het COT nagegaan of er maatschappelijk draagvlak is voor preventief fouilleren en wat de effecten zijn. Ook is onderzocht hoeveel wapenvondsten en arrestanten preventief fouilleren heeft opgeleverd sinds de eerste actie in september 2002.

Het onderzoek concludeert dat er een breed maatschappelijk draagvlak is voor preventief fouilleren. Bijna driekwart van de ondervraagden (69%) is positief of zeer positief. Verder vindt de grote meerderheid (67%) het nuttig als de politie vaker en ook in andere gebieden preventief zou fouilleren (77%). De helft (49%) van de ondervraagden vindt dat preventief fouilleren de veiligheidsgevoelens (sterk) verbetert. Een ruime meerderheid (70%) heeft het optreden van de politie als positief ervaren en 78% is tevreden over de manier waarop de politie controleert. Het COT concludeert hieruit dat het publiek achter preventief fouilleren staat, indien de politie preventief fouilleert in een gebied waar wapengeweld de openbare orde aantast. Dat de Rotterdammers positief zijn over preventief fouilleren bleek overigens ook al uit de Veiligheidsindex, die jaarlijks de veiligheid in de stad meet.

Resultaten
Uit het onderzoek van het COT blijkt dat er in de periode 2002-2006 389 controleacties zijn uitgevoerd. Bij die acties zijn in totaal ruim 89.000 personen gecontroleerd, naast 18.000 voertuigen en 476 horecapanden. Bij de acties werden meer dan 2.000 personen aangehouden en meer dan 2.500 wapens in beslag genomen. De laatste jaren is het aantal controles verminderd, deels als gevolg van een betere veiligheidssituatie.

Wapenbezit afgenomen, aangiften gedaald
De externe effecten van preventief fouilleren zijn belangrijk omdat wapenbezit en -gebruik ernstige feiten zijn en bewoners het belangrijk vinden dat de politie juist hiertegen effectief optreedt. Het onderzoek van het COT toont aan dat in een groot aantal gebieden in Rotterdam het (vuur)wapenbezit is afgenomen evenals het aantal aangiftes van straatroof en overvallen. Zo daalde het (vuur)wapenbezit op de Keileweg en omgeving in de periode van 2003 tot en met 2006 met 67% en in de Tarwewijk met 75%. Het aantal aangiften van straatroof en overvallen daalde in deze periode op de Keileweg met 65% en in de Tarwewijk met 53%.

Aanbevelingen en conclusies
In de aanbevelingen naar aanleiding van het onderzoek stelt het COT dat Rotterdam vooral door moet gaan op de ingeslagen weg en moet vasthouden aan de Rotterdamse werkwijze om veiligheidsrisicogebieden aan te wijzen. Preventief fouilleren vergt maatwerk. Van geval tot geval moet bekeken worden in welk gebied en hoe lang er preventief gefouilleerd gaat worden en wat er nog meer kan worden gedaan om het wapengeweld te verminderen. Onder bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld na een schietpartij, kan het nodig zijn snel tot preventief fouilleren over te gaan. Wanneer de omstandigheden vragen om preventief fouilleren en er desondanks toch niet preventief gefouilleerd wordt, leidt dit niet alleen tot onnodig wapengeweld maar ook tot een afname van de legitimiteit van het bestuur, politiek en de politie onder de Rotterdamse bevolking.

noot voor de redactie/

Gemeente Rotterdam