Naar een duurzame visserij in Nederland
29 okt 2007
Onderdeel: WOT Natuur en Milieu
Natuurreservaten bieden in veel gevallen de beste bescherming aan de
natuur, maar ook de visserijsector kan door zelfregulering,
bijvoorbeeld via certificering, bijdragen aan marien natuurbehoud. Dit
blijkt uit een internationale vergelijking van visserijbeheer in het
kader van natuurbeheer, uitgevoerd door Wageningen IMARES en het
LEI (van Wageningen UR) in opdracht van het Milieu- en
Natuurplanbureau en de WOT Natuur & Milieu.
Over de gehele wereld zien we een patroon waarbij visserijen in
toenemende mate niet alleen zichzelf benadelen door overbevissing,
maar ook de ecosystemen schaden waarin wordt gevist. Dit is een
gegeven dat niet dateert van gisteren of vandaag. Sommige negatieve
effecten hebben een lange geschiedenis.
Doel van dit onderzoek was het vinden van voorbeelden van
levensvatbare en duurzame visserijpraktijken, waarbij een zodanig
beheer wordt gevoerd dat geen significante schade aan het ecosysteem
wordt aangericht. De onderzoekers wilden hieruit lessen trekken die
toepasbaar waren voor Nederland. Er bleken nauwelijks voorbeelden te
vinden waarin de visserij zodanig werd beheerd dat er geen schade aan
de natuur was, maar er wel verschillende voorbeelden bekend waarbij de
effecten op de natuur, naast de effecten op de geëxploiteerde
visbestanden op een of andere manier een rol spelen in het beheer.
Eén voorbeeld hiervan vormt het Marine Stewardship Council (MSC).
Deze vorm van certificering van visserijactiviteiten wordt aangestuurd
door een onafhankelijke, wereldwijde non-profit organisatie die
streeft naar een verantwoorde en duurzame vorm van exploitatie van
visbestanden en naar gezonde mariene ecosystemen. Het rapport
concludeert dat het MSC-certificaat geen absolute garantie biedt tegen
schade aan de natuur, maar wellicht toch een goed uitgangspunt vormt
voor een proces waarbij wetenschappelijke onzekerheden kunnen worden
verkleind en de schade aan ecosystemen kan worden beperkt.
In het rapport wordt nagegaan welke andere mogelijkheden aanwezig zijn
om te komen tot een meer duurzame visserij, met een zo beperkt
mogelijk negatief effect op andere onderdelen van het ecosysteem. Eén
van de opties is het instellen van beschermde gebieden (Marine
Protected Areas). Het rapport besteed uitgebreid aandacht aan de
mogelijkheid dat vissers zelf een positieve bijdragen leveren aan het
beheer van beschermde gebieden: co-management. Geconcludeerd wordt dat
zelfregulering door de visserijsector wel degelijk kan bijdragen aan
marien natuurbehoud. Waarschijnlijk kan dit alleen worden gerealiseerd
wanneer er vanuit de overheid en de samenleving meer druk wordt
uitgeoefend op de sector om dergelijke zelfregulering te
bewerkstelligen.
Contact
Mardik Leopold
Bioloog
mardik.leopold@wur.nl
+31 (0)222 36 97 44
Jan-Willem van der Schans
Bestuurskundige
jan-willem.vanderschans@wur.nl
+31 (0)70 33 58 206