Technologie Stichting STW

Nieuwe techniek verbetert zuiverheid geneesmiddelen

donderdag 20 september 2007

Wetenschapper Dr. Roelof Mol onderzocht aan de Universiteit Utrecht mogelijkheden om de samenstelling van medicijnen beter te bepalen. Hij kwam op een combinatie van twee technieken die tot nu toe onverenigbaar geacht werden: de scheidingstechniek elektrokinetische chromatografie (EKC) en de detectietechniek massaspectrometrie (MS). Zo verkreeg hij een extra controlestap voor het vaststellen van de kwaliteit van de actieve stof en de hulpstoffen. Ook de kans dat bijvoorbeeld een giftige stof in een medicijn terechtkomt, wordt daarmee sterk verkleind.

Op dit door Technologiestichting STW gefinancierde project paste Roelof Mol de door hem ontwikkelde combinatietechniek toe op het zogenoemde âimpurity profilingâ, waarbij verontreinigingen in farmaceutische monsters worden geanalyseerd. Het bleek mogelijk verontreinigingen in geneesmiddelen te meten tot onder het 0.1% (m/m) niveau, waarmee de methode voldoet aan alle officiële gevoeligheidseisen.

Geen schadelijke bijwerkingen meer De combinatietechniek kan ook helpen schadelijke bijwerkingen van medicijnen te beperken. Veel geneesmiddelen bestaan uit meerdere vormen die een soort spiegelbeeld van elkaar zijn. Eén van de spiegelbeelden is de werkzame stof, terwijl de ander bijwerkingen kan veroorzaken. Het geneesmiddel Softenon is daarvan een berucht voorbeeld. De werkzame stof zou onschadelijk zijn, terwijl de spiegelbeeldstof mogelijk de oorzaak was van zeer ernstige geboorteafwijkingen.

De gebruikelijke techniek om schadelijke verontreinigingen in medicijnen te bepalen is vloeistofchromatografie (HPLC). Mols conclusie is dat zijn koppelingen van de scheidingstechniek EKC met de detectietechniek MS een zeer goede alternatieve analysetechniek is voor controle op de samenstelling van geneesmiddelen. De gevoeligheid van de systemen is goed en toepasbaar voor een grote verscheidenheid aan geneesmiddelen. Mol staat hierin niet alleen. Bij onder andere de aan het project deelnemende bedrijven Solvay en Organon bestaat grote interesse voor de systemen.

Afgezien van het beperken van schade aan mensenlevens zou dit ook kosten besparen. In 2006 bijvoorbeeld werd meer dan 6000 keer een bijwerking van een medicijn gemeld - geschatte kosten voor ziekenhuisopname: 85 miljoen euro.

Promotie: 29 oktober 2007, Universiteit Utrecht, Dr. Roelof Mol, Roelof.Mol@eu.astellas.com, Promotor: Prof. G.J. de Jong