Stamcellen trainen hart na infarct
24 oktober 2007
Injectie van volwassen stamcellen in een geïnfarceerd hart verbetert
de hartfunctie en verstevigt de hartwand. Gebruik van deze cellen kan
wellicht op termijn hartfalen na een hartinfact verminderen. Dat
hebben Leidse wetenschappers ontdekt. Hun onderzoek maakt deel uit van
het Dutch Program for Tissue Engineering, dat wordt ondersteund door
Technologiestichting STW en ZonMW.
Na een hartinfarct sterft een deel van het hart af. Herstel van
littekenweefsel dat hierbij ontstaat, is nog steeds niet mogelijk. De
meeste stamcelonderzoekers proberen van stamcellen nieuwe
hartspiercellen te maken. Liesbeth Winter van het Leids Universitair
Medisch Centrum wist stamcellen juist als trainer van het hart te
laten optreden: de stamcellen zorgden ervoor dat minder weefsel
afstierf en de resterende hartcellen beter gingen functioneren.
De promovenda gebruikte de 'Epicardium Derived Cell' of EPDC. Deze cel
is cruciaal tijdens de embryonale hartontwikkeling: de embryonale
EPDCs leveren cellen voor het bindweefselskelet van het hart en voor
de wand van de kransslagaders. Ook spelen de EPDCs een belangrijke rol
bij de vorming van een dikke, compacte hartspierwand. Zonder EPDCs
blijft de hartspier erg dun en gaat het embryo dood.
Menselijke cellen stimuleren muizencellen
De promovenda gebruikte volwassen menselijke EPDCs die ze uit het
weefsel van de hartboezem haalde. Deze cellen transplanteerde ze naar
een muizenhart met een hartinfarct. De muizen met deze cellen
behielden zowel op korte als op langere termijn van enkele weken een
betere hartfunctie dan muizen zonder de cellen. Ook zorgden de
menselijke stamcellen ervoor dat er minder muizencellen afstierven.
Twee weken na celtransplantatie bevatten de behandelde harten meer
bloedvaten, de hartspiercellen toonden een verhoogde activiteit van
DNA-schade herstel, en de wand was dikker ter plaatse van het infarct.
Deze resultaten suggereren dat de EPDCs reeds kort na transplantatie
een stimulerend effect hebben op het omliggende hartweefsel.
Het Dutch Program on Tissue Engineering loopt sinds 2004. NWO, STW, en
ZonMw hebben daaraan voorafgaand 3 miljoen euro beschikbaar gesteld
voor een pilotprogramma op dit gebied. Het uiteindelijke DPTE
programma heeft een omvang van MEUR 50. Hiervoor is een subsidie voor
versterking van de Nederlandse kennisinfrastructuur (Bsik-subsidie)
van MEUR 25 verkregen vanuit de Nederlandse overheid.
..............................
Noot voor de redactie,
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek