Ministerie van Financiën

Antwoord op kamervragen over niet-standaardhypotheken

Overig | 23-10-2007 | nr FM07-2477

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018
2500 EA 'S-GRAVENHAGE

Uw brief (kenmerk): 2070801070

Ons kenmerk: FM 2007-02477 U

Geachte voorzitter,

In de bijlage treft u mijn antwoorden aan op de vragen van het Kamerlid Irrgang (SP) over een niet-standaard hypotheken, die aan mijn zijn toegezonden bij brief van 2 oktober 2007 onder nummer 2070801070.

Hoogachtend,

De minister van Financiën

Wouter Bos

Meer informatie

2070801070
Vragen van de leden Jansen en Irrgang (beiden SP) aan de minister van Financiën over niet-standaard hypotheken. (Ingezonden 2 oktober 2007)
1
Heeft u kennisgenomen van het artikel "De risicohypotheek komt eraan..., ... want huizen zijn te duur"? 1) Herinnert u zich uw antwoorden op eerdere schriftelijke vragen 2) over subprime hypotheken? Ja.

2
Hoe verhoudt de uitspraak van de commercieel directeur van Sparck, die op een termijn van vier jaar een marktaandeel van 5 tot 10% verwacht voor de niet-standaard hypotheken, zich tot uw antwoord dat de Nederlandse markt voor dergelijke hypotheken klein is en een jaarlijkse groei van 10% weinig effect heeft op het marktaandeel? Mijn eerdere antwoord was gebaseerd op het krantenartikel dat bij de vorige Kamervragen was aangedragen. De uitspraak van de commercieel directeur van Sparck is een voorspelling die is gemaakt op basis van het huidige Engelse marktaandeel van de niet-standaard markt. Een voorspelling blijft een verwachting van de toekomst; of de voorspellingen juist zijn zal de toekomst uitwijzen.
3
Was uw antwoord 3) "In Nederland kiezen de meeste consumenten er de laatste tijd voor om hun hypothecaire leningenrente voor langere tijd vast te zetten." een inschatting of gebaseerd op concrete gegevens uit de sector? Hoe hoog is op dit moment het aandeel niet-standaard hypotheken met een variabele rente? Deze uitspraak is gebaseerd op gegevens van NIBC Research. De redenering hierachter is dat consumenten samenhangend met de verwachting van een stijgende rente hun rente voor langere tijd vastzetten. Dit effect wordt versterkt door het feit dat de rente de afgelopen jaren historisch gezien laag heeft gestaan. Bij niet-standaard hypothecaire leningen wordt er volgens de aanbieders in verhouding vaker gekozen voor een variabele rente, welke over het algemeen op korte termijn goedkoper is. Dit kan verklaard worden door de kortetermijnvisie waarmee deze hypothecaire leningen over het algemeen worden aangegaan. De aanbieder van niet-standaard hypothecaire leningen gaan ervan uit dat hun klanten overstappen naar een aanbieder van standaard hypothecaire leningen zodra dat mogelijk is. Een BKR-notering verdwijnt na vijf jaar en een ondernemer heeft na drie jaar de mogelijkheid om een standaard hypothecaire lening te krijgen. Advisering aan de consument over de rentevaste termijn is de taak van de tussenpersoon. Volgens de verstrekkers wordt bij de bepaling van de maximale hoogte van de hypothecaire lening van niet-standaard hypothecaire leningen uitgegaan van een vast rentepercentage een hoger tarief om de eventuele negatieve gevolgen van een stijgende rente op de betaalcapaciteit te kunnen ondervangen.
4
Was uw antwoord: "In dit verband is relevant dat de aanbieders van non-conforming hypothecaire leningen hun klanten geen tophypothecaire lening aanbieden, bovendien is er vaak een eigen inleg nodig" gebaseerd op bindende regelgeving, of was dit een momentopname van de feitelijke situatie per augustus 2008? In het laatste geval: bent u bereid om deze bijkomende voorwaarden in regelgeving op te nemen? De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht op het gedrag van aanbieders van hypothecaire leningen op basis van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Niet-standaard hypothecaire leningen worden aangeboden via tussenpersonen die zich moeten houden aan de regels van de zorgplicht die zijn gesteld in de Wft ten aanzien van het geven van een passend advies. De AFM verstaat onder het geven van passend advies ook het voorkomen van overkreditering. De markt stelt hierbij als norm de Gedragscode Hypothecaire Financieringen. De Gedragscode Hypothecaire Financieringen is dus indirect bindend, maar biedt wel de mogelijkheid om hier in individuele gevallen gemotiveerd van af te wijken. De code is begin dit jaar aangepast om stringentere normen te kunnen stellen aan hypothecaire leningverstrekking aan kwetsbare huishoudens. Eigen inleg is gebaseerd op de interne regels van de desbetreffende bank in combinatie met de zorgplicht van de Wft. Door hogere rente te vragen aan partijen die meer risico voor de bank vormen, wordt indirect de maximaal te verstrekken hypothecaire lening verlaagd. De aanbieder kan gebruik maken van de mogelijkheid om in individuele gevallen gemotiveerd van de Gedragscode Hypothecaire Financieringen af te wijken, maar slechts voor zover de hypotheeknemer de lasten redelijkerwijs kan dragen.
5
Was uw antwoord: "Mensen met serieuzere betalingsproblemen, en dus een slechtere BKR-notering hebben, komen bij deze aanbieders niet in aanmerking voor hypothecaire leningen" gebaseerd op bindende regelgeving, of was dit een momentopname van de feitelijke situatie per augustus 2008? In het laatste geval: bent u bereid om deze bijkomende voorwaarde in regelgeving op te nemen? Dit was een momentopname van de situatie per augustus 2007 en gebaseerd op informatie van de aanbieders. Alle aanbieders van hypothecaire leningen zijn er bij gebaat goed risicomanagement te plegen. Dit kan inhouden dat bepaalde groepen consumenten een te groot risico vormen voor iedere hypothecaire leningenverstrekker. Het betreft een eigen keuze van de aanbieder wie zij al dan niet een hypothecaire lening verstrekken. Zolang de verhouding tussen de betalingscapaciteit, de waarde van het onderpand en de maximaal te verstrekken hypothecaire leningen niet uit het oog verloren wordt, voldoet de hypothecaire aanbieder aan de zorgplicht en de Gedragscode Hypothecaire Financieringen. Door hogere rente te vragen aan partijen die meer risico voor de bank vormen, wordt indirect de maximaal te verstrekken hypothecaire lening verlaagd. De aanbieder kan gebruik maken van de mogelijkheid om in individuele gevallen gemotiveerd van de Gedragscode Hypothecaire Financieringen af te wijken, maar slechts voor zover de hypotheeknemer de lasten redelijkerwijs kan dragen.
6
Is het relatieve aantal huisuitzettingen wegens wanbetaling bij eigenwoningbezitters met niet-standaard hypotheken in Nederland, net als in Groot-Brittanië, veel hoger dan het gemiddelde over alle hypotheeknemers? Op basis van de beschikbare informatie van het Kadaster en de aanbieders van niet-standaard hypothecaire leningenverstrekkers kan op dit moment niet geconcludeerd worden dat het gemiddelde aantal executieverkopen, procentueel dan wel feitelijk gezien, bij niet-standaard hypotheken hoger ligt dan bij aanbieders van reguliere hypothecaire financieringen. Overigens ben ik voornemens de ontwikkeling op deze markt, mede in het licht van de door u geuite zorgen, nauwgezet te volgen en zo nodig passende maatregelen te overwegen.
1) NRC Next, 27 september 2007

2) Aanhangsel Handelingen nr. 2502, vergaderjaar 2006-2007
3) Idem, vraag 1