INHOUDSOPGAVE CAW / 2007-126
1. INLEIDING 3
2. PRIORITAIRE ADVIESONDERWERPEN 2008 4
2.1 Juridische aspecten WV21 4
2.2 Invoering en implementatie Waterwet 4
2.3 Nadeelcompensatie in de waterstaatswetgeving 5
2.4 Modernisering Wegenwet 5
2.5 Kaderrichtlijn mariene strategie 5
3. MOGELIJKE ADVIESONDERWERPEN 2008 6
3.1 Bodemrichtlijn 6
3.2 Water en ruimtelijke ordening 6
3.3 Intrekking Verenwet 7
4. LOPENDE ADVIESONDERWERPEN 2007 8
4.1 Waterbeheer in Europees perspectief 8
4.2 Waterbesluit 8
T5. VOORUITBLIK OP 2009 8
6. UITGEBRACHTE ADVIEZEN VANAF 2002 9
6.1 Schriftelijke adviezen 9
6.2 Mondelinge adviezen (klankbordgesprekken) 10
7. SAMENSTELLING COMMISSIE 10
2
WERKPROGRAMMA 2008
CAW/2007-126
1. Inleiding
De Commissie van advies inzake de Waterstaatswetgeving (verder: de Commissie)
is een onafhankelijk adviesorgaan van de Minister van Verkeer en Waterstaat en
het parlement zoals bedoeld in de Kaderwet adviescolleges.1
De Commissie heeft tot taak het geven van gevraagd en ongevraagd advies aan de
regering en beide kamers der Staten-Generaal over de inhoud en structuur van de
wetgeving op het gebied van de waterstaatszorg. Het werkterrein beslaat zowel de
`droge' als de `natte' waterstaat.
Vooruitlopend op definitieve wettelijke verankering van de Commissie in de
Waterwet2 is op 1 januari 2007 het Interim-besluit Commissie van advies inzake de
waterstaatswetgeving in werking getreden; dit vervalt na vier jaar of zoveel eerder als
de Waterwet van kracht wordt. 3
Dit werkprogramma is tot stand gekomen in overleg met medewerkers van het
Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Overeenkomstig de Kaderwet adviescolleges
heeft de Commissie het voorliggende werkprogramma 2008 aan de Minister en
Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat aangeboden (hierna: VenW). De
Staatssecretaris heeft het werkprogramma vervolgens vastgesteld. Het
werkprogramma wordt overigens niet `in beton gegoten'; de bewindspersonen van
VenW en/of het parlement kunnen de Commissie tussentijds om advies vragen over
een niet in dit werkprogramma voorzien onderwerp. Het is ook mogelijk dat de
Commissie uit eigen beweging advies uitbrengt over een ander (actueel) onderwerp,
zij het dat de Commissie bij voorkeur adviseert naar aanleiding van gespecificeerde
1 Kaderwet adviescolleges: wet van 3 juli 1996, Stb. 1996, 378. De Commissie is in januari 2001 als
tijdelijk adviesorgaan bij wet ingesteld als opvolger van de in 1892 in het leven geroepen
Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving. Zie de wet van 16 maart 2001, Stb. 2001, 167: met
horizonbepaling van 1 januari 2005; en de wet van 15 december 2004, Stb. 2005, 9: verlenging tot 1
januari 2007. Vanaf 1 januari 2007 geldt een interim-besluit (zie noot 3).
2 Zie art. 9.3 van het wetsvoorstel Waterwet (Kamerstukken II 2006-2007, 30 818, nr. 2).
3 Interim-besluit Commissie van advies inzake de waterstaatswetgeving, Stcrt. 5 december 2006,
nr. 237, p. 25. Het ontwerp-KB was opgenomen bij Kamerstukken II 2006-2007, 30 800 XII, nr.
6.
---
adviesvragen. Tevens is de werkwijze van de Commissie flexibel: zij brengt niet alleen
schriftelijke adviesrapporten en briefadviezen uit, maar is ook beschikbaar voor
klankbordgesprekken (mondelinge advisering). Afhankelijk van de adviesaanvragen
aan de Commissie én de adviescapaciteit van de Commissie zullen gedurende het jaar
prioriteiten gesteld worden.
Onderstaand zijn allereerst adviesonderwerpen genoemd waaraan de Commissie in
2008 prioriteit zal geven (paragraaf 2). Daarna worden enkele onderwerpen
beschreven waarbij het van de concrete omstandigheden afhangt of de Commissie
hierover zal adviseren (paragraaf 3). Bij elk adviesonderwerp staat kort aangegeven:
de aanleiding voor het advies, in welke vorm geadviseerd gaat worden en een
indicatie van de tijdsplanning. De vraagstelling zal afhankelijk van de voortgang van
het betreffende traject en de adviesbehoefte van VenW op een later moment
geconcretiseerd worden. In paragraaf 4 worden de lopende adviesonderwerpen uit
het werkprogramma van 2007 genoemd. Paragraaf 5 bevat een korte vooruitblik naar
2009. Ten slotte volgt een overzicht van reeds uitgebrachte adviezen (paragraaf 6) en
de samenstelling van de Commissie (paragraaf 7).
2. Prioritaire adviesonderwerpen 2008
2.1 Juridische aspecten WV21
- Aanleiding: In de loop van het project Waterveiligheid 21e eeuw (WV21) zal de
Staatssecretaris een besluit nemen over al dan niet aanpassing van het wettelijke
systeem van veiligheidsnormering. Indien wordt gekozen voor aanpassing, kan de
CAW adviseren alvorens een wetsvoorstel terzake aan de Tweede Kamer wordt
voorgelegd. In het kader van het project WV21 wordt onder meer nagedacht
over differentiatie van waterveiligheidsnormen. Overigens bestaat ook nu reeds
bij primaire waterkeringen een zekere normdifferentiatie (1:10.000, 1:1250 etc.).
Hierbij bestaat er een spanningsveld tussen enerzijds de verscheidenheid aan
waterstaatkundige gebieden en anderzijds het beginsel van rechtsgelijkheid. Het
departement heeft aangegeven behoefte te hebben aan een juridisch klankbord
gedurende het project.
- Vorm: klankbordgesprek, eventueel gevolgd door een adviesrapport.
- Planning: klankbordgesprek begin 2008; adviesrapport later in het jaar.
2.2 Invoering en implementatie Waterwet
- Aanleiding: Het wetsvoorstel voor een Waterwet is momenteel aanhangig bij de
Tweede Kamer. Bij de voorbereiding van dit wetsvoorstel heeft de Commissie
meermalen geadviseerd. In 2008 kan de Commissie adviseren over het ontwerp
van een invoeringswet tot aanpassing van overige wetgeving aan de Waterwet.
- Vorm: klankbordgesprek, eventueel gevolgd door een adviesrapport.
- Planning: voorjaar 2008.
---
2.3 Nadeelcompensatie in de waterstaatswetgeving
- Aanleiding: Door de studiegroep Schadevergoeding bij rechtmatige en
onrechtmatige overheidsdaad is in opdracht van de Minister van Justitie en de
Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een voorontwerp
opgesteld van een `Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding bij
(on)rechtmatige besluiten'. Om de overzichtelijkheid van het
nadeelcompensatierecht te vergroten, is het volgens genoemde Ministers gewenst
dat deze regelingen zoveel mogelijk worden geharmoniseerd. Zij zijn
voornemens om de algemene aspecten van nadeelcompensatie te regelen in de
Algemene wet bestuursrecht. De Commissie kan adviseren over de consequenties
van het voorontwerp Wet nadeelcompensatie voor de waterstaatswetgeving.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: eerste helft van 2008.
2.4 Modernisering Wegenwet
- Aanleiding: In december 2006 heeft de Commissie haar advies "Oude waarden,
Nieuwe wegen. Advies inzake de heroverweging van de Wegenwet" uitgebracht.
De vorige Minister van Verkeer van Waterstaat heeft in haar reactie toegezegd te
werken aan het opstellen van een conceptwetsvoorstel ter vervanging en
modernisering van de huidige Wegenwet. 4 De huidige Minister van Verkeer en
Waterstaat heeft richting de Tweede Kamer aangegeven dat hij op basis van het
CAW-advies in overleg zal treden over dit conceptwetsvoorstel.5 Eind 2007 zal
op het departement van VenW een onderzoek naar "Anders organiseren
wegbeheer" afgerond worden dat mogelijk ook tot nieuwe inzichten leidt. De
Commissie kan adviseren over het voorontwerp tot modernisering van de
Wegenwet.
- Vorm: adviesrapport, eventueel voorafgegaan door een klankbordgesprek.
- Planning: tweede helft van 2008.
2.5 Kaderrichtlijn mariene strategie
- Aanleiding: In het voorjaar van 2007 heeft de CAW haar advies "Kaderrichtlijn
mariene strategie: kansen voor het mariene milieu" uitgebracht. Bij de aanbieding
van dit advies heeft de Commissie aangegeven dat zij graag, wanneer de
definitieve richtlijntekst beschikbaar is en deze geïmplementeerd moet worden in
het nationale recht, de gelegenheid krijgt om hierover nader te adviseren. Pas
wanneer de uiteindelijke richtlijntekst en de voorstellen voor de wijze van
implementatie bekend zijn, kan de Commissie zich een definitief oordeel vormen
over deze richtlijn en de consequenties voor de Nederlandse
waterstaatswetgeving. Naar verwachting wordt de tekst van de richtlijn uiterlijk
4 Kamerstukken II 2006-2007, 29 892, nr. 17.
5 Kamerstukken II 2006-2007, 29 892/29893, nr. 18.
---
medio 2008 definitief. De Commissie kan vervolgens adviseren over de
implementatie van de richtlijn.
- Vorm: klankbordgesprek en adviesrapport.
- Planning: tweede helft 2008.
3. Mogelijke adviesonderwerpen 2008
3.1 Bodemrichtlijn
- Aanleiding: In het najaar van 2006 is door de Europese Commissie een voorstel
gedaan voor een Kaderrichtlijn Bodem.6 Deze richtlijn omvat ook eisen voor
"bedekking van droge bodems" (in het Engels aangeduid als: "sealing"). Ook het
wegdek (bijv. asfalt) valt hieronder. Naar verwachting zal er een uitzondering
worden gemaakt voor de waterbodem. De Commissie kan adviseren over de
mogelijke consequenties van deze richtlijn voor de waterstaatswetgeving.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: voorjaar 2008.
3.2 Water en ruimtelijke ordening
3.2.1 Ruimte voor water in de ruimtelijke ordening
- Aanleiding: In november 2004 heeft de Commissie geadviseerd over juridische
instrumenten om ruimte te reserveren voor waterstaatsdoeleinden. De concrete
aanleiding voor de achterliggende adviesaanvraag was de behoefte aan
zogenaamde vrijwaringszones langs hoofdinfrastructuur. Recentelijk is in het
kader van het Programma Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) een aanzet
gegeven voor een nationale adaptatiestrategie, waar de mogelijkheid van
ruimtelijke reserveringen deel van uitmaakt. Het kabinet acht het
klimaatbestendig maken van Nederland een van de grootste ruimtelijke
vraagstukken van de 21e eeuw.7 In het licht van deze adaptatiestrategie ontstaan
er wellicht nieuwe vragen over de relatie tussen water en ruimtelijke ordening. De
Commissie kan in haar advisering bezien of de huidige wetgeving op deze relatie
voldoende is toegesneden.
- Vorm: klankbordgesprek, eventueel gevolgd door een adviesrapport.
- Planning: medio 2008.
6 Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een kader
voor de bescherming van de bodem en tot wijziging van Richtlijn 2004/35/EG, COM(2006) 232
definitief, 2006/0086 (COD).
7 Kamerstukken II 2006-2007, 30 800 XI, nr. 110, p. 3.
---
3.2.2 Nieuwe Wro en waterstaatsbelangen
- Aanleiding: In het verlengde van het voorgaande onderwerp is er aanleiding om
de combinatie van nieuwe ruimtelijke ordeningswetgeving (Wro en Bro) en
nieuwe waterwetgeving (Waterwet en Waterbesluit) te bezien. De Waterwet haakt
aan bij de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro), onder meer bij de ruimtelijke
plannen nieuwe stijl (structuurvisies). De waterbeheerders hebben de Waterwet
als belangrijkste wettelijke kader. De ruimtelijke ordenaars, met name de
provincies en gemeenten, hebben straks de nieuwe Wro als belangrijkste
wettelijke kader. De provincie zal als middenbestuur een belangrijke schakel zijn
in het ruimtelijke beheer van watersystemen. De vraag rijst in hoeverre
waterstaatsbelangen voldoende geborgd zijn met de nieuwe Wro. Meer concreet
rijst ook de vraag of de combinatie van Waterwet, Waterbesluit, Wro én het
nieuwe Bro voldoende waarborgen bevat voor de benodigde afstemming tussen
provincies en waterschappen.
- Vorm: klankbordgesprek en adviesrapport.
- Planning: tweede helft 2008.
3.3 Intrekking Verenwet
- Aanleiding: In het kader van de VenW-wetgevingsoperatie Beter Geregeld die
strekt tot stroomlijning, vereenvoudiging en modernisering van de wetgeving rijst
onder meer de vraag of de Verenwet niet ingetrokken kan worden. In het najaar
van 2006 heeft de commissie geadviseerd ten behoeve van de heroverweging van
de Wegenwet. Voortbouwend op de kennis en ervaring die is opgedaan met de
Wegenwet kan de Commissie adviseren over mogelijkheden tot intrekking van de
Verenwet.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: najaar 2008.
---
4. Lopende adviesonderwerpen 2007
4.1 Waterbeheer in Europees perspectief
- Aanleiding: in 2005 is een start gemaakt om samen met de Adviescommissie
Water (AcW) een advies voor te bereiden over waterbeheer in Europees
perspectief. In Europa vinden diverse ontwikkelingen plaats die consequenties
hebben voor het Nederlandse waterbeheer. Nederland kan binnen de Europese
Unie ook invloed uitoefenen op het Europese waterbeleid. De commissies bezien
in dit verband onder meer de grensoverschrijdende samenwerking in het
waterbeheer en de rol van de burger en maatschappelijke organisaties. Het advies
zal naar verwachting in november 2007 uitgebracht worden.
- Vorm: adviesrapport.
- Planning: november 2007.
4.2 Waterbesluit
- Aanleiding: De Commissie heeft in november 2005 advies uitgebracht over het
voorontwerp Waterwet. Dit advies is voorafgegaan door meerdere klankbord-
gesprekken en een eerder advies in 2002 over de wenselijkheid van integratie van
waterwetgeving. In het najaar van 2006 is het wetsvoorstel voor een Waterwet bij
het parlement ingediend. In januari heeft een klankbordgesprek plaatsgevonden
over een eerste concept van het Waterbesluit. Het definitieve ontwerp-
Waterbesluit zal naar verwachting eind 2007 gereed zijn.
- Vorm: klankbordgesprek en adviesrapport.
- Planning: eind 2007/begin 2008.
5. Vooruitblik op 2009
De Staatssecretaris heeft in de Eerste Kamer toegezegd om de waterschaps-
verkiezingen in 2009 te evalueren; parallel daaraan zal de Commissie om advies
worden gevraagd over het functionele karakter van waterschappen in relatie tot de
Grondwet.8 De Commissie zal worden bijgestaan door een of meer
staatsrechtdeskundigen. Hoewel deze evaluatie feitelijk pas in 2009 plaatsvindt, zullen
in 2008 enige voorbereidende werkzaamheden verricht moeten worden.
8 Handelingen Eerste Kamer 15 mei 2007, EK 29, p. 899-901.
---
6. Uitgebrachte adviezen vanaf 2002
6.1 Schriftelijke adviezen
1. Adviesrapport inzake de Fundamentele Herziening van de Mrt. 2002
Wet op de Ruimtelijke Ordening
2. Adviesrapport "Die op water is, moet varen... Naar integratie Mei 2002
van waterwetgeving"
3. Briefadvies Wijziging Ontgrondingenwet Juni 2002
4. Adviesrapport "Veilig keren, ruim bergen. Herziening Wet op Juli 2002
de waterkering"
5. Adviesrapport "Waarborgen voor een samenhangend beleid April 2003
voor de Noordzee"
6. Briefadvies Evaluatie Tracéwet in relatie tot schadevergoeding April 2003
en nadeelcompensatie
7. Briefadvies Bespoediging van infrastructuurprocedures vanuit Juli 2004
wetgevingsperspectief
8. Adviesrapport "Zicht op grondwater. Een juridisch Aug. 2004
perspectief op grondwaterbeheer in bebouwd gebied"
9. Briefadvies Nut en noodzaak Ontgrondingenwet Aug. 2004
10. Adviesrapport "De kost gaat voor de baat uit. Juridische Nov. 2004
instrumenten om ruimte te reserveren voor waterstaats-
doeleinden"
11. Adviesrapport "Samenwerking over grenzen. Relatie tussen Nov. 2004
Europese Kaderrichtlijn Water en internationale verdragen"
12. Briefadvies Voorontwerp Wet opheffing juridische Dec. 2004
belemmeringen
13. Briefadvies Toepassing methode Delfland in het Westland Sep. 2005
14. Briefadvies Concept wetsvoorstel Waterschapswet Okt. 2005
15. Adviesrapport "Voorontwerp Waterwet: voldoende Nov. 2005
waarborgen voor een duurzaam en samenhangend
watersysteembeheer?"
16. Briefadvies Verkenning mogelijkheden van intrekking Mrt. 2006
Ontgrondingenwet
17. Adviesrapport "Oude waarden, Nieuwe wegen. Advies inzake Nov. 2006
de heroverweging van de Wegenwet"
18. Adviesrapport "Kaderrichtlijn mariene strategie: kansen voor Mrt. 2007
het mariene milieu"
19. Briefadvies "Schadevergoeding bij dijkverlegging" Juni 2007
---
6.2 Mondelinge adviezen (klankbordgesprekken)
1. Schaderecht in relatie tot noodoverloopgebieden Juni 2003
2. Waterschapswet: bestuurssamenstelling, taakgebieden en Sep. 2004
classificatie, verkiezingen
3. Waterwet Sep. 2004
4. Waterschapswet: m.n. de taak van de waterschappen, de trits, April 2005
bestuurssamenstelling, verkiezingen en financiering
5. Waterwet April 2005
6. Waterwet Juni 2005
7. Wetsvoorstel gemeentelijke watertaken Sep. 2005
8. Voorontwerp Waterwet Nov. 2005
9. Kaderrichtlijn mariene strategie Okt. 2006
10. Voorontwerp Waterbesluit Jan. 2007
11. Voorontwerp Waterschapsbesluit Juni 2007
7. Samenstelling Commissie
Mr. A. (Alfred) van Hall - voorzitter
Mr. dr. J.T. (Koos) van den Berg
Prof. mr. P.J.J. (Peter) van Buuren
Prof. dr. P.P.J. (Peter) Driessen
Prof. dr. E. (Ellen) Hey
Prof. mr. drs. (Bruno) B.P.M. van Ravels
Prof. mr. H.F.M.W. (Marleen) van Rijswick
Mr. dr. P. (Pieter) Jong - secretaris
J. (Joyce) Wittentrop-Pardoen - assistente
~~~~~~
10
Ministerie van Verkeer en Waterstaat