Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Inhoud pagina: Kiesraad adviseert over ronselen van volmachtstemmen en
ondersteuningsverklaringen
De Kiesraad heeft advies uitgebracht aan de staatssecretaris van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, mw. Bijleveld-Schouten,
over het voorkomen en bestraffen van het ronselen van
ondersteuningsverklaringen en volmachten bij verkiezingen. Het advies
werd gevraagd naar aanleiding van incidenten bij de verkiezingen in
2006.
Er zijn geen signalen dat omkoping tot het afgeven van
ondersteuningsverklaringen en het ronselen van volmachten op grote
schaal plaatsvindt. De Kiesraad is dan ook van mening dat terughoudend
moet worden omgegaan met het treffen van maatregelen die ronselen
beogen tegen te gaan. Deze maatregelen leiden vrijwel allemaal tot een
beperking van de toegankelijkheid van de verkiezingen voor kiezers.
Wel adviseert de Kiesraad de staatssecretaris om te bepalen dat bij
het uitbrengen van de onderhandse volmacht een kopie van het
legitimatiebewijs van de volmachtgever moet worden overgelegd. Dit kan
volgens de Kiesraad de kans op misbruik van volmachten doen afnemen.
Tevens meent de Kiesraad dat het wenselijk is dat bijgehouden gaat
worden hoeveel volmachtstemmen er per verkiezing worden uitgebracht.
Ook denkt de Kiesraad dat meer gebruik kan worden gemaakt van
bestaande mogelijkheden tot opsporing en vervolging, bij voorbeeld
door vervolgingsrichtlijnen op te stellen en de politie te voorzien
van duidelijke instructies.
De Kiesraad vindt het wenselijk dat de huidige regeling voor
ontzetting uit het kiesrecht opnieuw bekeken wordt. Het zou volgens de
Raad mogelijk moeten zijn dat de rechter personen die veroordeeld
worden wegens ronselen of andere kiesrechtelijke delicten de
bijkomende maatregel van ontzetting uit het kiesrecht oplegt. Hierdoor
wordt het mogelijk dat iemand die zijn zetel in een vertegenwoordigend
orgaan dankt aan geronselde volmachtstemmen, zijn lidmaatschap van dat
vertegenwoordigend orgaan verliest. Deze verandering vergt
grondwetsherziening.
De Kiesraad heeft ter onderbouwing van het advies onderzoek gedaan
naar de historische achtergrond van de bestaande regeling over de
ondersteuningsverklaringen en de volmachten. Daarnaast heeft de
Kiesraad ook een rechtsvergelijkend onderzoek verricht, waarbij
gekeken is hoe in andere landen omgegaan wordt met de vereisten voor
ondersteuning van een politieke partij en met stemmen per volmacht. De
uitkomsten van deze onderzoeken zijn als bijlage bij het advies
opgenomen.
Meer informatie?
Het volledige advies van de Kiesraad Pdf-icoon aan de staatssecretaris
Bijlage I bij het advies Pdf-icoon voorkoming en sanctionering
ronselen `Stemmen bij volmacht en ondersteuningsverklaringen in
historisch en rechtsvergelijkend perspectief'
Bijlage II bij het advies Pdf-icoon voorkoming en sanctionering
ronselen `Incidenten met betrekking tot ronselen van
ondersteuningsverklaringen en volmachten in 2006 en 2007"
Meer informatie over ondersteuningsverklaringen informatie over
ondersteuningsverklaringen (extern)
Meer informatie over het stemmen met een volmacht informatie over het
stemmen met een volmacht (extern)
---
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties