Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Kamervragen inzake gesmokkelde apen in Maleisië


17 oktober 2007 - kamerstuk

Kamerbrief met antwoorden op kamervragen over de handel in apen voor Nederlandse laboratoria. In Nederland mogen, net als in de rest van de EU, alleen gefokte primaten worden ingezet bij dierproeven.

Meer informatie

uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum
onderwerp bijlagen

D i rectie Natuur

Geachte Voorzitter,
Hierbij ontvangt u de antwoorden op de vragen van het lid Van Gent (GroenLinks) over de handel in apen voor Nederlandse laboratoria.

1
Kent u het bericht dat bijna duizend apen in Maleisië gered zijn uit de handen van smokkelaars?
Ja.

2
Is het waar dat het gaat om java-apen (van de orde van primaten), welke vaak worden gebruikt als proefdier? Zo neen, welke apensoort betrof het dan wel? Gaat het om een beschermde soort?
Het betreft de soort Macaca fascicularis. Deze soort staat op Bijlage II van het CITESverdrag.
3
Wat is de reden dat de Maleisische autoriteiten hebben ingegrepen? Was de reden het feit dat de apen überhaupt gevangen waren of de erbarmelijke omstandigheden waaronder de apen werden gehouden? Welke wetgeving was overtreden? De primaten waren illegaal uit het wild verkregen. Inbeslagname vond plaats op basis van de overtreding van de Maleisische 'Protection of Wildlife Act 1972 '.
4
Hebt u aanwijzingen dat (een deel van) de apen daadwerkelijk bestemd was voor Nederlandse laboratoria, zoals de Maleisische autoriteiten beweren? Zo ja, welke? Zo neen, waarop berusten de uitspraken van de Maleisische autoriteiten? Neen. De uitspraken van de Maleisische autoriteiten zijn gebaseerd op het eerste voorlopige onderzoek dat zij hebben uitgevoerd. De uitspraken kunnen, tot op heden, niet onderbouwd worden.

5
Hoeveel primaten worden jaarlijks gebruikt in Nederlandse laboratoria? Waar komen deze vandaan? Voor welke laboratoria waren de Maleisische apen bedoeld? Nederlandse vergunninghouders ex artikel 2 Wet op de dierproeven leveren jaarlijks registratiegegevens aan de toezichthouder de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). De VWA rapporteert gecumuleerd over deze gegevens. Dit betreft zowel gegevens over het gebruik van de dieren als de herkomst van de dieren inclusief primaten. De rapportages van de afgelopen jaren ("Zo doende 2005" is de recentste) zijn terug te vinden op de website van de VWA en worden ook jaarlijks aan de Tweede Kamer ter informatie gezonden. De inbeslaggenomen primaten in Maleisië waren illegaal uit het wild verkregen. Over doel en bestemming van deze groep primaten bestaat geen duidelijkheid.
6
Wat is uw standpunt op het gebied van het gebruik van primaten voor dierproeven? Het is toegestaan in Nederland, maar ook in de rest van de EU, om primaten in te zetten bij dierproeven. Daarvoor mogen alleen gefokte primaten worden gebruikt en dit gebeurt om verscheidene redenen met grote terughoudendheid. Dat blijkt wel uit het percentage dierproeven dat met primaten wordt uitgevoerd: ongeveer 0,1%. Sommige experimenten kunnen niet met andere dieren dan primaten worden uitgevoerd. Nederland is één van de weinige Europese landen waar het gebruik van mensapen niet is toegestaan (artikel 10e Wet op dierproeven (Wod)).
7
Welke regels gelden er voor laboratoria waar dierproeven plaatsvinden om aan te tonen dat de dieren legaal zijn gevangen en ingevoerd?
Vergunninghouders moeten de herkomst van hun proefdieren kunnen aantonen. In Nederland is het aan vergunninghoudende instellingen ex artikel 2 van de Wod niet toegestaan om (potentiële) proefdieren te betrekken van een andere bron dan een erkende fok/afleverinstelling zonder ontheffing van de VWA (artikel 11, Wod).
8
Welke internationale regels gelden er voor het lange-afstandstransport van dieren, waaronder primaten? Is het verplicht bewijzen te overleggen dat de dieren legaal zijn gevangen en (medisch) geschikt zijn om vervoerd te worden?

Voor transport door de lucht gelden de IATA-regels (International Airport Transportation Association).
Gezondheidscertificaten maken altijd onderdeel uit van een zending. Het CITES-certificaat geldt als bewijs voor legale herkomst, afgegeven door de bevoegde autoriteiten die daarop toezien.

9
Welke controle vindt er in Nederland plaats - bijvoorbeeld op Schiphol - op de omstandigheden waaronder primaten in hun land van herkomst zijn gevangen en naar Nederland zijn getransporteerd? Hoeveel inbeslagnames vloeien hieruit voort? Voor de beantwoording op deze vraag verwijs ik u naar mijn antwoord op vragen 8 en 9 van het lid Ouwehand (PvdD) inzake gestelde vragen gesmokkelde apen in Maleisië. (vraagnummer 2060720800, ingezonden 12 juli 2007).

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN
VOEDSELKWALITEIT,
G. Verburg