Partij van de Arbeid

Den Haag, 18 oktober 2007

Bijdrage van Staf Depla (PvdA) aan het Algemeen Overleg Deltaplan inburgering

Gesproken woord geldt!!!

Voorzitter
In het regeerakkoord hebben we opgeschreven:
"Voorwaarde voor integratie is dat we elkaar kunnen verstaan, begrijpen en verdragen. Kennis van de taal, de samenleving en gemeenschappelijke waarden en geschiedenis is dan ook van wezenlijk voor die integratie en voor het kunnen participeren in de samenleving. Inburgering is daarom noodzakelijk voor wie hier wil verblijven, de ingeburgerde mag zich vervolgens in de samenleving geaccepteerd weten".

In het regeerakkoord hebben we ook, conform het verkiezingsprogramma van de PvdA, opgenomen dat er een Deltaplan inburgering moet komen om de komende vier jaar een inhaalslag te maken. Hier is ook fors extra geld voor uitgetrokken.

De PvdA steunt de kern van het Deltaplan.
· Een verdubbeling van het jaarlijks aantal inburgeraars. · Het gaat niet alleen om de Nederlandse taal, maar om actief mee te doen aan de Nederlandse samenleving. Daarom steunen wij het doel van 80% duale trajecten, een combinatie van een cursus met werk of vrijwilligerswerk. · Nadruk op het beste uit mensen halen, op ondernemerschap. · Nadruk op kwaliteit. Die moet omhoog. Maar ook analfabeten niet op één cursus met academici. Dat frustreert beide. Eindelijk de motie Sterk uitvoeren: mensen die meteen kunnen opgaan voor het staatsexamen NT2 en NT1 niet eerst lastig vallen met een inburgeringsexamen. · Het slopen van bureaucratische regels.

---
· De gedwongen aanbesteding evalueren. De PvdA-fractie is tegen gedwongen winkelnering maar ook tegen gedwongen aanbesteding. Wat ons betreft neemt u dat meteen in uw voorstellen mee. Graag uw reactie.

Maar terwijl uw mooie Deltaplan het licht zag , pakken er donkere wolken samen boven de inburgering. In Rotterdam had men in 2006 zo'n 5000 inburgeraars. Dit jaar hebben zich bij de twee roc's 2300 cursisten aangemeld. Na het hele circus van intake etc zijn er 120 cursisten werkelijk begonnen. Men verwacht dat er in Rotterdam dit jaar zo'n 500 nieuwe inburgeraars op cursus gaan. In deze stad wonen zo'n 65.000 inburgeringsbehoeftigen. Rotterdam is helaas geen uitzondering. We gaan onze ambities nooit halen als we niet snel het mes in de bureaucratie zetten.

Voorzitter,
In de Tweede Kamer bestond grote overeenstemming om een einde te maken aan de vrijblijvendheid bij het inburgeren. Of zoals de commissie Blok schreef, ik citeer: "Die vrijblijvendheid betrof twee kanten. Zowel de inspanning die van de migranten werden en worden gevraagd, moeten van hun vrijblijvendheid worden ontdaan, als ook de inspanningen die wij - de politiek, de overheid en de samenleving als geheel -leveren moeten van hun vrijblijvendheid worden ontdaan". De vorige zogenaamd daadkrachtige minister van integratie heeft er ondanks die brede steun, ruim drie jaar over gedaan, een wet te maken. En toen de wet vorig jaar vlak voor de kerst door de Eerste Kamer was aangenomen, moesten de uitvoerders per 1 januari beginnen met de uitvoering. Weer zo'n typisch staaltje macho politiek waar geen rekening wordt gehouden met de uitvoering.

Voorzitter,
Een ander probleem is dat de politieke principes geleid hebben tot een wet met veel bureaucratie. Onder het motto van "eigen verantwoordelijkheid" werden allerlei groepen inburgeraars onderscheiden waar de gemeente geen aanbod aan mag doen. Dit leidde er toe dat waar vroeger elke immigrant of inburgeraar die bij de gemeente aanklopte rechtstreeks naar een cursus gestuurd kon worden, hij of zij nu langs een groot aantal loketten en instanties moet alvorens hij bij een cursus terecht kan. Veel mensen raken de weg kwijt in deze zoektocht door de bureaucratie. En als je een baan krijgt tijdens je cursus, iets wat we allemaal graag willen, moet je van de cursus af omdat de gemeente je dan geen aanbod meer mag doen, dat is te ridicuul voor woorden.

De PvdA steunt dan ook van harte door voorstellen van de Minister om, met terugwerkende kracht, een einde te maken aan die ingewikkelde regels. Immigranten zijn uit vrij wil naar Nederland gekomen en daarom zelf verantwoordelijk dat ze hun inburgeringcursus moeten doen en een examen halen. Wij zijn er verantwoordelijk voor om dit slim te regelen. En zo de inburgeraars die actief aan de Nederlandse samenleving deel willen nemen de kans te geven op werk ipv ze te frustreren. Want ik ga het niet aan alle ontvangende landgenoten uitleggen dat hun buurman of vrouw geen Nederlands leert omdat wij de regels zo ingewikkeld hebben gemaakt. Of tegen de juffen en meesters op scholen uitleggen dat onze principes zo zwaar wegen dat we hen opzadelen met ouders waarmee ze niet de voortgang van de kinderen kunnen bespreken. En ik kan het niet uitleggen aan de belastingbetalers. Hun geld steken we in docenten die kunnen geen cursussen geven. En ik kan het niet uitleggen aan de docenten die ontslagen worden omdat er onvoldoende cursisten zijn.

Het is daarom goed dat de Minister een einde maakt aan het verbod voor gemeente om bepaalde groepen inburgering aan te bieden. Binnen het ruime budget zijn de gemeenten dan verantwoordelijk zoveel mogelijk oud en nieuwkomers op te leiden.

Maar er kan meer gebeuren. Er zitten nu allerlei mensen in cursussen waar ze vlak voor de zomer uit moesten omdat ze volgens de nieuwe regels geen aanbod van de gemeente mochten hebben. Kunt u niet toestaan dat instellingen die mensen weer terug mogen halen?

Voorzitter
Het Deltaplan zet terecht in op kwaliteitverhoging van de inburgering. De PvdA fractie is dan ook verbaasd dat u het voorstel afwijst om gemeenten te verplichten het Keurmerk inburgering te hanteren. Ik vind u motivatie niet sterk. De sector vraagt er om. En we krijgen ook signalen dat sommige partijen het niet zo nauw nemen met de kwaliteit en gemeenten soms de verleiding niet kunnen weerstaan om voor een dubbeltje op de eerste rij te willen zitten.

[Voorzitter
de PvdA fractie vindt dat er in 2008 teveel geld gaat naar kwaliteitverhoging en uitvoeringsverbetering. Goed dat het gebeurt maar 40 miljoen is teveel. U gaat van alles onderzoeken. Maar volgens mij en dat schrijft u zelf ook al is de kennis er al wel, maar moet hij nog verspreid worden. Onder het motto "put the Money where you mouth is " willen we ook al vanaf 2008 meer geld in verhoging aantal trajecten. ]

[Voorzitter,
In Deltaplan moet meer aandacht komen voor werving van deelnemers. Een directe en individuele aanpak is noodzakelijk. 25% van de inburgeraars wonen in de 40 wijken. In wijkaanpakplannen die ik gezien heb zie ik er nog te weinig van terug. In deze buurten moeten we van deur tot deur gaan. Aanbellen en aanspreken. En als mannen hun vrouwen niet willen laten gaan, ze er op wijzen dat het moet en als dat niet helpt vertellen dat ze dan een boete krijgen. Een deel van de 40 miljoen die u in 2008 aan onderzoek wil besteden kan beter ingezet worden om aantal "taalmaatjes" , "duale trajecten" initiatieven van sportclubs, zoals FC Twente te vergroten. Graag uw reactie.]

Voorzitter,
We moeten niet dezelfde fout maken als bij gastarbeiders in de jaren 70 en 80. Huisvesting en inburgering hebben we toen laten lopen. Ze zouden weer weggaan. De werkelijkheid was anders. Dezelfde verhalen horen we nu over Oost Europese werknemers, de polen. Op de Haagse Johan de Witschool komen er elke week vier Poolse leerlingen bij. In Rotterdam waren de prognoses dat er zo'n 2500 Oost Europese werknemers zouden komen. Het zijn er inmiddels al zo'n 8 tot 15.000.. Om samenlevingsproblemen te voorkomen en de kansen voor deze nieuwe inwoners en hun kinderen te verhogen om volwaardig mee te doen, willen we zoveel mogelijk van deze mensen ook laten inburgeren. Dat staat ook in het regeerakkoord. We verwachten van een minister dat ze het regeerakkoord uitvoert en ons niet via het journaal laten weten dat we er niks aan gaan doen. We willen van deze minister een brief hoe ze dat voornemen uit het regeerakkoord gaat vormgeven. Graag uw reactie.

In het regeerakkoord hebben we afgesproken om door verbreding van de leerplicht ouders met kinderen met taalachterstand te laten inburgeren.. En daarnaast zouden we diegene die we het niet kunnen verplichten het op zijn minst moeten aanbieden. En de werkgevers aanspreken. Toen de werkgevers in de jaren 70 Turkije en Marokko afstroopte op werknemers hebben ze nooit hun verantwoordelijkheid genomen om deze mensen in te burgeren. Ik was dan ook blij verrast toen de directeur van de vereniging voor Internationale Arbeidsbemiddeling (VIA) in de krant oproep om werkgevers te verplichten dit voor hun rekening te laten nemen. Bent u bereid met hen een gesprek hierover te gaan.

Voorzitter tot slot
Door de dramatische terugval in het aantal cursisten komen de aanbieders, ROC's en particuliere bedrijven in de financiële problemen. Ontslagen en schadeclaims dreigen. De infrastructuur die we broodnodig hebben om dadelijk grote aantallen te kunnen halen komt onder druk te staan. Is de Minister bereid om in gesprek met gemeenten, ROC's en vereniging van inburgeringbedrijven te gaan om te bespreken hoe deze financiële problemen kunnen worden opgelost om zo te voorkomen dat infrastructuur voor inburgering wordt afgebroken. Een infrastructuur die we zo hard nodig hebben als gemeenten eindelijk op stoom zijn en u de wet vereenvoudigd heeft en de werving gaat stimuleren.

De PvdA geeft prioriteit aan meer inburgering en participatie. We willen meters gaan maken. Dat heeft Nederland nodig als we integratie belangrijk vinden.


---