Ingezonden persbericht


Nieuwsbrief Cultureel Jaarprogramma Roemenië en Bulgarije, nr. 5 okt. 2007 *Geen zin meer om het taboe van schoonheid in stand te houden *Nederlands kunstuitleensysteem gekopieerd op de Balkan *Komende activiteiten

Cultureel Jaarprogramma

Ter gelegenheid van de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de Europese Unie presenteert Nederland tot eind 2007 een uitgebreid cultureel programma in beide landen. Doel is te laten zien dat Nederland een interessante culturele partner is voor de nieuwe lidstaten en openstaat voor uitwisseling. De SICA coördineert het programma in opdracht van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De Nederlandse ambassades in Boekarest en Sofia zijn verantwoordelijk voor het culturele programma en zijn nauw betrokken bij de uitvoering. De activiteiten worden in nauwe samenwerking met partners in Roemenië en Bulgarije en de betrokken ministeries aldaar gerealiseerd. SICA informeert u over het programma met deze tweemaandelijkse nieuwsbrief.

Geen zin meer om het taboe van schoonheid in stand te houden Een gesprek met beeldend kunstenaar Rositza Stanisjewa

"Het is vooral een emotionele ervaring om een expositie te hebben in de National Gallery van Sofia omdat ik al twintig jaar niet meer in Bulgarije woon. In Groningen ben ik bij Minerva met zulke andere facetten van beeldend kunsten in aanraking gekomen, dan tijdens mijn toch wel heel erg klassiek getinte opleiding in Sofia. Deze expositie bood me de kans om beide elementen te combineren. En ja, het belangrijkste museum in Bulgarije èn de ondersteuning van de Mondriaan Stichting, dat is natuurlijk prachtig. Het voelt toch als een erkenning."

Rositza Stanisjewa maakte op uitnodiging van het Bulgaarse museum zeven flinke doeken. De serie heet Zeven gezichten van de liefde en toont uitbundig, maar toch ook heel beheerst werk. De grote schilderijen, soms wel meer dan twee meter hoog, zijn een combinatie van olieverf en epoxy, wat een mooi vervreemdend effect geeft. "Na jarenlang experimenteren met allerlei technieken en na veel abstract werk te hebben gemaakt, bedacht ik opeens dat ik er genoeg van had dat er geen drang naar schoonheid meer is in hedendaagse kunst. Ik had geen zin meer om het taboe van schoonheid in stand te houden. Ik heb me hierbij onder meer laten inspireren door architect en beeldhouwer Gian Lorenzo Bernini die ik zeer bewonder om het streven naar het esthetische en het sublieme." De doeken die Stanisjewa voor de tentoonstelling in Sofia maakte, zijn deels geïnspireerd op de locatie. "Ik vind dat dit werk, dat toch op een bepaalde manier klassiek en hedendaags verenigt, goed past bij de sfeer van de National Galery van Sofia, wat toch een enigszins vervallen kunsttempel is. Door olieverf te combineren met dit kunsthars met pigmenten, hoop ik wat meer spanning te creëren dan zomaar een geschilderd doek. Omdat het voor het eerst is sinds lange tijd dat ik figuratief werk, heb ik veel tijd nodig gehad om ermee naar buiten te treden. Ik heb drie jaar hard gewerkt aan de juiste vormen en ben nu uiteindelijk wel tevreden. Vooral omdat het werk elementen van de traditionele Bulgaarse cultuur combineert met het progressieve en eigenwijze wat ik van de Nederlandse cultuur ken. De ontvangst is heel erg goed geweest, ik heb heel veel persaandacht gehad." Stanisjewa woont al twintig jaar in Nederland en is zich zeer bewust van de invloed die dat heeft op haar werk "Natuurlijk ben ik veranderd, maar je vaderland laat je nooit helemaal los. Juist door de uitnodiging om voor Sofia dit werk te maken, realiseerde ik mij hoezeer dat mijn werk toch beïnvloedt. Dat is fascinerend."

Nederlands kunstuitleensysteem gekopieerd op de Balkan Freek Bloemers over introductie van artotheken in Roemenië en Bulgarije

Binnenkort kunnen mensen in Sofia en op iets langere termijn ook in Boekarest voor enkele euro's per maand kunst aan de muur hangen. De voorbereidingen voor een naar Nederlands model opgezet kunstuitleensysteem zijn in volle gang. Het initiatief komt uit Bulgarije; organisatie en uitvoering is deels in handen van Freek Bloemers die al jarenlang managementtrainingen voor kunstenaars en overheden verzorgt in Bulgarije. "Tijdens een serie cursussen in 2003 en 2004 die we vaak 'crash courses' noemden, lag het accent op het verkennen van de markteconomie door kunstenaars. We hadden er een goed team van docenten dat werkte met ruim tachtig kunstenaars. Ook is toen gedurende zes maanden een achttal trainers opgeleid. Wat altijd aan de orde kwam in de vele gesprekken, was hoe je als kunstenaar ook andere inkomsten kunt verwerven door je talenten als kunstenaar buiten je eigen atelier te gebruiken. Daardoor kwamen we op het idee van de kunstuitleen. Na verschillende oriënterende gesprekken, bleek er een prima voedingsbodem te zijn, om dit snel op te starten. Samen met Bulgaarse cursisten en trainers hebben we toen de Foundation GMT+2 opgericht, die streeft naar het verbeteren van de positie van kunstenaars. Met recente subsidie vanuit de HGIS-middelen van de ministeries van OCW en Buitenlandse Zaken is nu verkennend marktonderzoek in gang gezet. Ook is onlangs besloten om Vessela Radoeva aan te stellen als projectmanager in Bulgarije. Zij is kunstcritica, universitair docent, voormalig directeur van de Sofia City Art Gallery en thans zelfstandig consulent. Voor Roemenië is Doru Mitrana benaderd voor het management. Hij is universitair docent marketing en projectontwikkeling en zeer goed ingevoerd." In Bulgarije zijn onder meer dankzij de vele contacten die Bloemers in de loop der jaren heeft opgebouwd, ook al concrete huisvestingsplannen mogelijk gemaakt dankzij medewerking van de gemeente Sofia die kosteloos ruimte gaat leveren. "In november gaan we kijken welke panden geschikt zijn. Overigens willen we daar vooral ook kunstenaars als gastheer laten optreden voor de bezoekers. Een van de doelstellingen is immers ook om het begrip voor eigentijdse kunst in Bulgarije te vergroten. En op deze manier worden de kunstenaars ook wat meer vertrouwd met hun potentiële markt. We zullen ons bij de start gaan richten op het midden- en kleinbedrijf. Daar zitten de meeste mensen met vooruitstrevende ideeën die naar verwachting het meest zullen openstaan voor dit voor de Balkan nieuwe initiatief."

Komende activiteiten

Bulgarije

November, Sofia: The Red House organiseert een debat tussen Nederlandse en Bulgaarse intellectuelen over de toekomst van Europa. December, Sofia Art Gallery : Europe 2001 Magazine presenteert Nederland 21 december - 20 januari, Sofia Art Gallery : Tentoonstelling 'Golden Age, Highlights of Dutch Graphic Design (1890-1990).

Roemenië
27-28 oktober, Boekarest: Vertaling workshop met deelname van Vertalershuis A'dam en Leerstoel Nederlandistiek Boekarest. 24-31 oktober, Galeria Noua, Boekarest: 'Visuality II' met vertoning van Nederlandse korte films i.s.m. International Film Festival Rotterdam en Project Stichting Amsterdam. 16 november-13 december, Fundatia Artexpo Boekarest: Tentoonstelling 'Golden Age, Highlights of Dutch Graphic Design (1890-1990). 20 november, Atheneum Concert Hall, Boekarest: concert van de Lendvai Trio en 'Young Masters on Tour' audities i.s.m. The International Holland Music Sessions. 24-29 november, Odeon Theatre, Boekarest: 'Dutch Culture Week' met optredens van Izaline Calister, Jakop Ahlbom en Andre Gingras i.s.m. het Theater Instituut Nederland.